Zielone światło!

 

Trwający już konkurs ma stanowić odpowiedź na dotychczas niedostrzeganą potrzebę prowadzenia „zielonej” firmy wskutek połączenia oszczędności z dbałością o środowisko. Jego zorganizowanie zostało poprzedzone badaniami przeprowadzonymi przez PARP. Wynika z nich, że przedsiębiorstwa nie wdrażają rozwiązań proekologicznych, ponieważ uważają, że nie przyniesie to oczekiwanych korzyści finansowych. Ponadto właścicielom lub kadrze zarządzającej przedsiębiorstwami brakuje przekonania o rzeczywistym wpływie prowadzonej działalności gospodarczej na środowisko naturalne. Z badań wynika także, że niewiele przedsiębiorstw traktuje ochronę środowiska jako dziedzinę istotną w rozwoju biznesu. Specjalistyczna wiedza w tym zakresie nie jest doceniana, choć ma duże znaczenie dla konkurencyjności przedsiębiorstw w nowoczesnej gospodarce, w której coraz większą rolę odgrywa ekoinnowacyjność. Nie ulega wątpliwości, że to właśnie ochrona środowiska stanie się w najbliższych latach jedną z kluczowych dziedzin, wspomagających rozwój przedsiębiorstw. Właśnie po to, aby wesprzeć ekologiczne podejście do biznesu, zaplanowano konkurs „Zielone światło!”.

 

Jest on organizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości jako instytucję wdrażającą, w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, poddziałania 2.1.1. „Rozwój kapitału ludzkiego w przedsiębiorstwach”. Maksymalna wartość jednego złożonego projektu to 10 mln zł, a minimalna – 50 tys. zł. O wsparcie mogą ubiegać się przedsiębiorcy oraz podmioty działające na rzecz zatrudnienia, rozwoju zasobów ludzkich lubpotencjału adaptacyjnego przedsiębiorców, niebędące przedsiębiorcami. Każdy uprawniony do ubiegania się o wsparcie podmiot może złożyć dwa wnioski o dofinansowanie.

 

Specyfiką projektów szkoleniowych jest to, że firma będąca beneficjentem i projektodawcą (składająca wniosek o dofinansowanie projektu) otrzymane wsparcie niejako „przekazuje” innym przedsiębiorstwom (lub ich pracownikom) – uczestnikom projektu. W przypadku konkursu „Zielone światło!” przedsiębiorcy składający wnioski o dofinansowanie mogą realizować dwa typy projektów: otwarte i zamknięte. Te drugie to takie, które prowadzone są wyłącznie na potrzeby konkretnego, wskazanego we wniosku przedsiębiorcy czy przedsiębiorców powiązanych z nim organizacyjnie, kapitałowo lub gospodarczo. Oznacza to, że w przypadku projektów zamkniętych, wnioskodawca może przewidzieć wsparcie dla samego siebie i przedsiębiorstw z nim powiązanych. Wtedy jedna firma jest projektodawcą (wnioskodawcą), beneficjentem i uczestnikiem projektu.

 

Projekty otwarte mogą być z kolei realizowane przez projektodawcę (i ewentualnych partnerów) wyłącznie na rzecz innych podmiotów. W takim projekcie musi być zaplanowana otwarta rekrutacja podmiotów do udziału w nim, a kryteria naboru uczestników winny być obiektywne i niedyskryminujące. W projektach otwartych, w przypadku konkursu „Zielone światło!”, wnioskodawca planuje organizację szkoleń, studiów podyplomowych czy doradztwa, a następnie przeprowadza nabór chętnych. Inaczej jest w przypadku projektów zamkniętych, gdyż od początku wiadomo, kto będzie uczestnikiem i na czyje potrzeby projektowane są szkolenia czy doradztwo.

 

Składane projekty muszą dotyczyć wsparcia udzielanego przedsiębiorcom i ich pracownikom w postaci szkoleń (w tym: studiów podyplomowych) lub doradztwa, w co najmniej jednym z dziewięciu wyszczególnionych zakresów. Tematyka szkoleń (i/lub doradztwa) powinna dotyczyć zatem możliwych do wprowadzenia w firmie rozwiązań ekologicznych (i źródeł ich finansowania), z uwzględnieniem pracowników i kadry zarządzającej, budowania ekologicznej marki produktu i wizerunku firmy, ekoinnowacji, zarządzania środowiskowego w przedsiębiorstwie, zastosowania technologii przyjaznych środowisku i odnawialnych źródeł energii, audytu energetycznego i ekologicznego, marketingu ekologicznego czy tzw. zielonych zamówień/zakupów.

 

Aby udział w szkoleniach czy doradztwie przyniósł zamierzony efekt, rezultatem projektu musi być opracowanie dokumentu, stanowiącego program lub plan wdrożenia konkretnych działań proekologicznych u każdego przedsiębiorcy objętego wsparciem (uczestnika projektu). Program taki powinien zawierać opis zidentyfikowanych obszarów, w których należy przeprowadzić działania proekologiczne, oraz wskaźników ekonomicznych, służących do oceny skuteczności takiego programu po jego zakończeniu. Jeżeli program lub plan działań proekologicznych już istnieje w danym przedsiębiorstwie, to efektem uczestnictwa w projekcie powinna być aktualizacja. Zobowiązanie do przygotowania lub aktualizacji takiego programu sprawi, że dofinansowane działania w jak największym stopniu będą przekładały się na codzienne funkcjonowanie i wyniki finansowe przedsiębiorcy. Rezultaty uczestnictwa w projekcie muszą być bowiem widoczne dla jego uczestnika.

 

Każdy składany projekt w ramach konkursu „Zielone światło!” musi zawierać komponent szkoleniowy. Szkolenia w formie kursów powinny obejmować co najmniej pięć godzin lekcyjnych i odbywać się dla grup, które liczyć będą minimum trzy i nie więcej niż 30 uczestników. Istnieje też możliwość organizowania szkoleń w formie studiów podyplomowych.

 

Oprócz szkoleń w projekcie mogą pojawić się powiązane z nimi usługi doradcze. Doradztwem w projekcie powinna być pomoc i kierowanie rozwojem umiejętności lub kompetencji danej osoby (uczestnika projektu) w określonej dziedzinie, związanej z wykonywanym zawodem, a w szczególności powinno ono dotyczyć zakresu tematycznego szkoleń realizowanych w projekcie. Usługi doradcze winny być świadczone indywidualnie (w przeciwieństwie do szkoleń grupowych). Nie ma możliwości realizacji takich projektów, które obejmowałyby jedynie doradztwo, bez komponentu szkoleniowego. Ponadto, po zakończeniu doradztwa musi powstać raport z usługi, wskazujący na zakres tematyczny świadczonej usługi doradczej.

 

Wybierając formy wsparcia, należy pamiętać także o tym, że projekt – oprócz realizacji celu głównego – powinien także zawierać elementy wartości dodanej, np. innowacyjność podejścia, zastosowanie rozwiązań mogących stanowić wzór przy opracowywaniu kolejnych projektów, promowanie zasady równych szans kobiet i mężczyzn oraz osób niepełnosprawnych, dostarczenie usług, które byłyby nieosiągalne bez wsparcia z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS, z tego funduszu pochodzą środki na realizację Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki). Oczywiście, wartość dodana będzie miała charakter specyficzny, gdyż jest ściśle uzależniona od projektu i środowiska, w którym będzie on realizowany.

 

W związku z zaleceniami w zakresie oceny budżetów projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, PARP przygotował katalog wydatków i maksymalnych dla nich stawek, jakie mogą zostać uwzględnione w ramach konkursu „Zielone światło!”. Dokument dostępny jest na stronach Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Warto jednak zwrócić uwagę na charakterystyczne wydatki, które są możliwe do zakwalifikowania w projekcie. Przede wszystkim można uwzględnić koszty zarządzania projektem. Obejmują one wynagrodzenie kierownika projektu, ewentualnie zakup usługi zarządzania projektem, m.in. rozliczenia i sporządzenie wniosków o płatność, czyli to, co przy realizacji projektu często okazuje się najtrudniejsze. W ramach cross-financingu można ponieść koszty na zakup urządzeń biurowych niezbędnych do realizacji projektu, tj. urządzenia wielofunkcyjnego, rzutnika, laptopa, tablicy interaktywnej.

W budżecie projektu trzeba uwzględnić także koszty organizacji szkolenia (wynajem sali, wynagrodzenie trenera, personelu szkoleniowego, wyżywienie uczestników), studiów podyplomowych czy szeroko pojętej promocji projektu.

 

Warto pamiętać, że stawki zaproponowane przez PARP są stawkami maksymalnymi. Oznacza to, że przekroczenie przez dany wydatek określonego poziomu spowoduje jego obniżenie przez komisję oceniającą projekt. Zastosowanie maksymalnej stawki w budżecie nie oznacza jednak automatycznego zaakceptowania wydatku. Stawkę należy dostosować do specyfiki projektu – wszystkie koszty muszą być uzasadnione i ponoszone zgodnie z zasadą konieczności osiągnięcia jak największego efektu przy jak najniższych kosztach.

 

Konieczne jest także wniesienie wkładu własnego. Musi go zebrać projektodawca od uczestników projektu w wysokości stanowiącej dopełnienie do 100% kosztów projektu – może to być wkład pieniężny lub w postaci wynagrodzeń uczestników projektu, ale pod warunkiem, że szkolenia odbywają się w godzinach pracy. W przypadku projektu zamkniętego, czyli wtedy, gdy projektodawca realizuje go na własne potrzeby, wkładem własnym może być także wynagrodzenie trenera.

Szczegółowe informacje nt. konkursu „Zielone światło!” znajdują się na stronie www.parp.gov.pl – dotyczą one przede wszystkim formy i miejsca składania wniosków o dofinansowanie. Termin dostarczania dokumentacji aplikacyjnej upływa 28 lutego.

 

Adriana Zalewska, analityk, DC Centrum