Zrównoważone prawo

Aspekty prawne związane z procesami inwestycyjnymi i funkcjonującymi nieruchomościami omawiano na kolejnym spotkaniu w ramach projektu „Partnerstwo na wszystkich etapach cyklu życia zrównoważonej inwestycji budowlanej”, zainicjowanego przez firmę RD bud. Seminarium pn. „Zrównoważone prawo – obecne regulacje prawne w obliczu przyszłych zmian narzuconych prawem unijnym” zorganizowano 7 września br. w siedzibie fundacji Stefana Batorego w Warszawie.

Tematem spotkania były obecne oraz przyszłe regulacje prawne dotyczące rynku budowlanego oraz ich wpływ na realizację zrównoważonych inwestycji budowlanych. Uczestniczyli w nim przedstawiciele ponad pięćdziesięciu firm reprezentujących inwestorów, deweloperów, architektów, projektantów, producentów materiałów budowlanych, a także pracownicy firm konsultingowych, kancelarii prawnych oraz władze samorządowe.

Spotkanie rozpoczęła Marta Janowicz-Stradomska, partner w kancelarii CERTO, która podkreśliła wymagania zrównoważonej inwestycji – Uwzględnione muszą być badania geologiczne gruntu, które będą wskazywały, jakich technologii można użyć. Konieczne jest także spełnienie odpowiednich warunków w projektach architektonicznych i zaplanowanie użycia specjalnych materiałów budowlanych. Wszystko musi być zgodne z przepisami unijnymi w zakresie ochrony środowiska – stwierdziła. Ponadto omówiła ryzyka prawne związane z realizacją zrównoważonej inwestycji oraz wskazała na zmiany w polskim prawie, które należy wprowadzić w związku z koniecznością implementacji dyrektyw unijnych.

 

Czy w Polsce istnieje zrównoważone prawo? Na to pytanie próbowali znaleźć odpowiedź przedstawiciele biznesu, samorządu lokalnego oraz organizacji pozarządowych podczas panelu dyskusyjnego „Państwo a inwestor – obowiązki i uprawnienia”. Grzegorz Bochnacki, partner w kancelarii Bochnacki, Krzeszewski Kancelaria Radców Prawnych, zauważył, że w Polsce w ocenie większości przedsiębiorców jest zbyt mało instrumentów finansowych wspierających zrównoważone budownictwo. Brakuje także zachęt do oszczędnego gospodarowania surowcami w całym cyklu budowlanym: począwszy od projektu, poprzez prace konstrukcyjne, eksploatację budynku – aż do jego rozbiórki. – Możemy jednak spodziewać się pozytywnych zmian w tym zakresie, bowiem wymogi wprowadzone dyrektywą 2010/30/WE w zakresie promocji efektywności energetycznej, zobowiązują kraje członkowskie do aktywnego wspierania inwestycji energetycznie efektywnych – powiedział G. Bochnacki. Celem Dyrektywy 2010/30/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 19 maja 2010 r. w sprawie wskazania przez etykietowanie oraz standardowe informacje o produkcie zużycia energii oraz innych zasobów przez produkty związane z energią jest m.in. spowodowanie dalszego spadku kosztów technologii dla budynków „prawie zeroenergetycznych” poprzez stworzenie długoterminowej i stabilnej perspektywy ich rozwoju oraz wzrostu zapotrzebowania na tego typu obiekty.

Unia Europejska pozostawia państwom członkowskim możliwość podjęcia samodzielnych decyzji w wielu kwestiach, co sprawia, że aktualnie obowiązujące akty prawne nie są spójne z prawem unijnym. Często brakuje też informacji na temat lokalnych przepisów oraz rozwiązań systemowych, mających wesprzeć rozwój zrównoważonego budownictwa w Polsce.

 

Podczas spotkania nie zabrakło także przykładów realizacji zrównoważonych inwestycji budowlanych. Jednym z nich jest siedziba firmy Schüco International Polska. To jeden z najbardziej energooszczędnych budynków w Europie, w którym zużycie energii osiąga na poziom poniżej 70 Kw/m² na rok. Niską energochłonność biurowca zapewniają m.in. zainstalowane ogniwa fotowoltaiczne, kolektory słoneczne, a także system zdalnie sterowanych zewnętrznych żaluzji przeciwsłonecznych, pomagających w okresie letnim zmniejszyć użycie energii wykorzystywanej przez system klimatyzacji. Do budowy obiektu wykorzystano wysokiej klasy techniki elewacyjne – okładziny aluminowe, zaawansowane technologie ścian szklonych wielowarstwowych oraz techniki osłony przeciwsłonecznej. Zdaniem architekta Stefana Schleifera, rynek nie potrzebuje przepisów, jedynie zwiększenia świadomości, że energooszczędne budynki to w praktyce niższe koszty eksploatacyjne.

Przedstawiciele biznesu często jako pierwsi podejmują działania wspierające zrównoważone budownictwo. – Zależy nam na tym, aby nadchodzące zmiany prawne zmieniły też świadomość inwestorów, szczególnie w przypadku dużych obiektów, np. biurowców, budynków przemysłowych lub handlowych. To właśnie tam systemy klimatyzacyjne pochłaniają ogromne ilości energii – podkreśliła Jolanta Lessig z firmy Pilkington Polska.

Realizacja zrównoważonych inwestycji oznacza budowanie przewagi konkurencyjnej i zagospodarowanie nowej niszy na rynku. Najemcy coraz częściej zwracają uwagę na to, czy budynek, który zamierzają użytkować, jest przyjazny środowisku naturalnemu. Inwestorzy będą zainteresowani nieruchomościami, w których zastosowano najnowsze technologie. – Najlepiej widać ten trend we Francji, gdzie już od kliku lat prowadzone są intensywne kampanie na rzecz zwiększenia świadomości społecznej odnośnie zalet „zielonych” budynków. Rezultat tych działań jest zaskakujący, gdyż praktyka wyprzedziła wymogi legislacyjne – powiedział Jean-Luc Darras z firmy RD bud.

Zrównoważone prawo było przedmiotem kolejnego z serii seminariów skierowanych do przedstawicieli branż biorących udział w poszczególnych fazach realizacji projektu budowlanego. Zadaniem tych spotkań jest wskazanie najważniejszych barier stojących na drodze do rozwoju zrównoważonego budownictwa w Polsce.