System kaucyjny trafi wreszcie do Sejmu (?!)

Jeszcze kilka miesięcy temu wydawało się, że system kaucyjny jest na ostatniej prostej i do końca 2022 roku zostanie zatwierdzony przez władzę ustawodawczą. Tymczasem przyszedł luty, a wokół urzeczywistnienia projektu powstaje coraz więcej znaków zapytania. Alarmują o tym m.in. zrzeszenia branżowe, które są pełne obaw, czy przed zakończeniem kadencji obecnego rządu uda się uchwalić przepisy. Przykładem branża napojowa. „Projekt bardzo potrzebnej pod względem ochrony środowiska i gospodarczym ustawy opracowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska z niewiadomych przyczyn nie trafił ciągle do Sejmu” – czytamy w komunikacie.

Brak systemu generuje koszty

Andrzej Gantner – wiceprezes Polskiej Federacji Producentów Żywności wręcz alarmuje. – Dalsze blokowanie ustawy i ewentualne nieuchwalenie ustawy o systemie kaucyjnym w tej kadencji Sejmu oznacza, że zamiast uruchomić system w roku 2025, Polska zrobi to nie wcześniej niż w roku 2030. To zupełnie niepotrzebne i szkodliwe dla środowiska i gospodarki opóźnienie. Wpłynie ono też na koszty produkcji, ceny i konkurencyjność branży napojowej, bo za niezrealizowanie poziomów zbiórki opakowań grożą wysokie kary. Bez systemu kaucyjnego producenci będą musieli również kupować recyklat w innych krajach, gdzie systemy kaucyjne już funkcjonują lub w najbliższym czasie zostaną uruchomione – mówi Gantner.

– System kaucyjny jest rozwiązaniem, na które niecierpliwie czekamy i wciąż mamy nadzieję, że ustawa, która praktycznie jest gotowa i która była wielokrotnie już obiecywana konsumentom i przedsiębiorcom, wreszcie będzie skierowana do Sejmu – dodaje Bartłomiej Morzycki, dyrektor generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego w Polsce.

Tym bardziej że procedowana jest właśnie ustawa wdrażająca unijną dyrektywę Single Use Plastic. Ustanawia ona nowe, obowiązkowe poziomy zbiórki i użycia surowca wtórnego w opakowaniach. W każdej nowej butelce PET od roku 2025 ma go być minimum 25%.

Zdaniem przedstawicieli branży napojowej, jeśli system kaucyjny nie będzie uchwalony w tej kadencji Sejmu, znaczące zwiększenie zbiórki i recyklingu odpadów opakowaniowych po napojach, w tym butelek PET, zamiast w 2025 roku, będzie możliwe najwcześniej w roku 2030 roku.

List do premiera

Równocześnie Koalicja Organizacji Pozarządowych wzywa w piśmie do premiera, by „dotrzymał obietnic wyborczych złożonych w exposé wygłoszonym w 2019 r., gdzie znalazła się zapowiedź wprowadzenia systemu kaucyjnego. (…) Koalicja wyraża aprobatę wobec podejmowanych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska wysiłków w celu wdrożenia w Polsce systemu kaucyjnego”.

Wprowadzenie systemu kaucyjnego cieszy się ponad 90 proc. poparciem społecznym. „Pozwoli on osiągnąć istotne cele środowiskowe, maksymalizując poziomy zbiórki opakowań po napojach i przyczyniając się w ten sposób do istotnego zmniejszenia zaśmiecania i presji odpadów opakowaniowych na środowisko przyrodnicze. Przedłożony projekt jest dobrym, kompromisowym rozwiązaniem, uwzględniającym stanowisko strony społecznej, przedsiębiorców i strony samorządowej. Powstał w wyniku dwuletnich konsultacji prowadzonych przez MKiŚ z ww. grupami interesariuszy” – czytamy w piśmie przekazanym również do mediów.

Zdaniem Koalicji Organizacji Pozarządowych istnieje duża obawa, że w związku ze zbliżającymi się wyborami ta gotowa i dobra ustawa nie będzie na czas procedowana, co grozi poważnymi opóźnieniami w przyjęciu jej w wypracowanym kształcie.

Płonne obawy?

Również do Portalu Komunalnego nieoficjalnie docierały obawy ekspertów, czy rząd ze względów politycznych znajdzie czas na ustanowienie tych niezwykle ważnych przepisów przed wyborami, czyli końcem swojej kadencji.

Bardzo możliwe, że jednak sprawy potoczą się zupełnie inaczej. Zdaniem Krzysztofa Kawczyńskiego, przewodniczącego Komitetu Ochrony Środowiska Krajowej Izby Gospodarczej, ustawa o systemie kaucyjnym ma charakter neutralny, zatem jest duża szansa, by została uchwalona już wkrótce.

Potwierdzają to nasze nieoficjalne informacje, wedle których projekt pojawił się na Stałym Komitecie Rady Ministrów i „pójdzie dalej”. Zatem bardzo możliwe, że już wkrótce powstaną przepisy mogące znacznie pomóc całej gospodarce, nie tylko działaniom recyklingowym.