UwB: mniej kolizji ptaków dzięki zastosowaniu specjalnej folii na powierzchniach szklanych

Łącznie wyklejono folią ok. 300 metrów kwadratowych powierzchni.

Uniwersytet w Białymstoku od jakiegoś czasu prowadzi działania, które mają na celu ograniczenie kolizji ptaków z powierzchniami szklanymi. Kampus uczelni, a także inne budynki znajdują się w pobliżu parku i lasu, a zgodnie z projektem kampusu wiele ścian budynków jest przeszklonych. Jednak okazało się, że taka elewacja jest zagrożeniem dla ptaków, które traktują lustrzane odbicie zieleni jako ciągłość środowiska.

Monitoring śmiertelności ptaków

Naukowcy oraz studenci działający w Kole Naukowym Biologów od kilku lat prowadzą monitoring śmiertelności ptaków w kolizjach ze szklanymi powierzchniami budynków kampusu. Z ich danych wynika, że do największej liczby kolizji dochodzi latem, gdy znajdowano nawet kilka martwych ptaków tygodniowo.

Dzięki współpracy uczelni z Fundacją Szklane Pułapki, austriacką organizacją BirdShades oraz deweloperem mieszkaniowym, pod koniec lipca ubiegłego roku udało się wykleić ok. 300 m.kw. szklanych powierzchni w kampusie. Zastosowano tam innowacyjną folię, która zawiera specjalny wzór w ultrafiolecie, widoczny dla ptaków. Jak podkreślano wówczas, białostocka uczelnia testuje tę folię jako pierwsza na dużych powierzchniach.

Pierwsze wnioski

Podczas spotkania prasowego zaprezentowano wstępne wyniki monitoringu powierzchni wyklejonej folią.

Jak mówił dr Krzysztof Deoniziak z Wydziału Biologii UwB, monitoring poinwestycyjny prowadzony był od sierpnia do grudnia ubiegłego roku. – Z danych, które zebraliśmy do tej pory na wytypowanych powierzchniach w 2021-2022 r. średnio co czwarty ptak umierał podczas kolizji z szybą. Natomiast dane cząstkowe z 2023 r. po wyklejeniu (folią – PAP) pokazały, że tylko 10 proc. ptaków z tego okresu monitoringu uderzało w szybę – powiedział naukowiec. Dodał, że w ciągu kilku miesięcy znaleziono tylko kilka martwych ptaków.

– Sam fakt, że udało się nam tak obniżyć tę śmiertelność, napawa nas optymizmem i wiemy, że dzięki naszym staraniom uratowaliśmy trochę żyć – podkreślił Deoniziak i zapowiedział, że monitoring będzie prowadzony przez cały 2024 r., aby uzyskać pełny obraz sytuacji.

W rozmowie z dziennikarzami zwrócił uwagę, że wśród gatunków ptaków, które – mimo zabezpieczenia – uderzyły w szybę był: grubodziób, śpiewak i bogatka. Ocenił, że to trzy najbardziej kolizyjne gatunki. – Możliwe, że po prostu jest zwiększona migracja tych ptaków; te gatunki mają może jakiś większy problem z racji tego, że są większe, ociężałe – jak grubodzioby – i ciężko im się zatrzymać przed szybą – mówił Deoniziak. Dodał też, że większość z tych ptaków to młode, które niedawno wyleciały z gniazda, mniej doświadczone i to też może być przyczyną uderzania.

Folia z kropkami

Obecna na spotkaniu wiceprezes firmy Unidevelopment SA Ewa Przeździecka, partner uczelni w projekcie, mówiła, że deweloperzy i branża budowlana muszą szukać rozwiązań, by ograniczać kolizje ptaków z budynkami, które budują. Dlatego – jak podkreśliła – współpraca z uczelnią przy tym projekcie była bardzo istotna. Wskazała też, że jej firma stosuje już rozwiązanie m.in. wyklejania szklanych balustrad folią z kropkami.

Na uczelni także w ubiegłym roku wyklejono część powierzchni folią z kropkami. Dzięki pozyskaniu środków przez koło biologów, w budynku wyklejono ponad 20 okien o łącznej powierzchni ponad 100 m.kw. W tym roku w planach jest wyklejenie kolejnej powierzchni folią ze wzorem UV, a także z kropkami.

Nauka w Polsce, PAP