Zieloni liderzy to Pomiechówek, Sośnicowice, Jawor i Bydgoszcz

W ramach Rankingu wyróżniono miasta i gminy, które osiągnęły najlepsze wyniki związane z finansowaniem działalności prośrodowiskowej w latach 2019-2023. Nagrody przyznawane były w czterech kategoriach: gminy miejskie, gminy miejsko-wiejskie, gminy wiejskie i miasta na prawach powiatu. Jawor i Bydgoszcz obroniły pierwszą pozycję z zeszłego roku, Pomiechówek awansował z zeszłorocznego, 8. miejsca, a Sośnicowice znalazły się w pierwszej dziesiątce po raz pierwszy i od razu zajęły szczyt podium w swojej kategorii.

Zielona Polska

Kluczowym partnerem Rankingu Zielonych Finansów Samorządowych 2023 jest InPost Green City, który podkreśla wspólne dążenie do promowania zrównoważonych praktyk finansowych na poziomie samorządowym.

Ranking Zielonych Finansów Samorządowych powstał na podstawie Indeksu Zielonych Finansów Samorządowych, który opracowali naukowcy z Instytutu Finansów Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Indeks ten umożliwia zbadanie „stopnia zazielenienia” finansów samorządowych, w tym również ocenę poziomu lokalnego bezpieczeństwa środowiskowego.

Najnowsze wyniki Indeksu Zielonych Finansów Samorządowych były punktem wyjścia do dyskusji eksperckiej o tym, jak „zazieleniają” się samorządowe finanse. Pierwszego dnia Local Trends 2024 w Poznaniu odbyła się debata pt. Jak sfinansować „na zielono” inwestycje w samorządach terytorialnych?, zorganizowana wspólnie przez Fundację Miasto, Związek Miast Polskich i Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu. Zanim rozpoczęto dyskusję, dr hab. Kamilla Marchewka-Bartkowiak, prof. UEP zaprezentowała wyniki tegorocznego Indeksu.

Kontekst

Podczas debaty zostały poruszone aspekty związane zarówno ze źródłami finansowania, jak i metodami realizacji przedsięwzięć o charakterze zrównoważonym środowiskowo – m.in. Instrument Zielonej Transformacji Miast, zielone obligacje, czy też partnerstwo publiczno-prywatne.

– Zaskoczeniem może być zmniejszenie udziału zielonych inwestycji w inwestycjach ogółem. Jednak, gdy spojrzymy na przeciętny poziom nadwyżki operacyjnej w 2023 r. zauważymy, że jest on niższy niż w 2022 r. A jest to jedna z determinant potencjału finansowego jednostek samorządu terytorialnego. Tym samym, aby móc osiągać cele zrównoważone środowiskowo na poziomie lokalnym, potrzebujemy silnych i stabilnych pod względem finansowym samorządów – stwierdza dr Daniel Budzeń, ekspert Związku Miast Polskich i Fundacji Miasto. 

Budżet

Tzw. zielone budżetowanie to postulowany przez organizacje międzynarodowe ewolucyjny system zmian finansów publicznych, nakierowany na zwiększenie finansowania inwestycji „zielonych”. Celem takiej strategii jest przeciwdziałanie negatywnym skutkom zmian klimatu oraz adaptacja do nich. Obecnie większość Polaków nie tylko zauważa zagrożenia wynikające ze zmian klimatu, ale jest także świadoma i gotowa do współdziałania na rzecz ograniczania negatywnych konsekwencji tego procesu, które dotykają ich bezpośrednio. Niedawna, tragiczna w skutkach, powódź na południu Polski to tylko jeden z dowodów na to, że zmiany już się dzieją i mogą dotknąć każdego. Jednostki samorządu terytorialnego, będące najbliżej ludzi, muszą stawiać czoła temu wyzwaniu.