Śląskie. Metropolia zamawia system liczenia pasażerów komunikacji miejskiej

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) poprzez swój Zarząd Transportu Metropolitalnego (ZTM) jest jednym z największych organizatorów transportu publicznego w Polsce. Każdego dnia na ulice 41 miast i gmin Metropolii oraz kilkunastu miast i gmin z nią sąsiadujących wypuszcza ponad 1,5 tys. autobusów, tramwajów i trolejbusów.

Organizacja transportu publicznego to zadanie własne miast i gmin, przekazane przez nie Metropolii. Utrzymywane jest ze składki zmiennej, opłacanej co roku przez gminy. Dane o rzeczywistej liczbie pasażerów mają przekładać się na precyzyjniejsze obliczanie składki zmiennej dla poszczególnych gmin.

O przetargu na zakup systemu liczącego pasażerów poinformował w poniedziałek Michał Nowak z biura prasowego GZM. Ze specyfikacji przetargowej wynika, że zamówienie składa się z trzech części, a celem zamawianego rozwiązania jest m.in. zintegrowanie dotychczasowych systemów zliczania, stosowanych przez operatorów realizujących obecnie przewozy na zlecenie ZTM.

Dlatego część pierwsza zamówienia obejmuje wdrożenie systemu (do 30 tygodni od podpisania umowy), część druga – utrzymanie systemu (5 lat od podpisania umowy), a część trzecia – dodatkowe zamówienie w prawie opcji (w okresie utrzymania).Początkowo system obejmie ok. 300 pojazdów. Wyposażonych w sprzęt i przyłączonych do systemu ma zostać 109 pojazdów Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej (PKM) Sosnowiec – z czego 95 w części pierwszej zamówienia, a 14 w części drugiej.

Dodatkowo system ma zostać zintegrowany z wdrażanym przez Tychy Inteligentnym Systemem Zarządzania i Sterowania Ruchem w Tychach (ITS w Tychach) – pod kątem pozyskiwania informacji z bramek liczących w kolejnych co najmniej 170 pojazdach PKM Tychy i TLT Tychy.

W ten sposób po uruchomieniu system będzie obsługiwał do 300 pojazdów. Musi tez umożliwiać dalsze rozszerzanie (w okresie utrzymania) – do obsługi docelowo wszystkich pojazdów realizujących przewozy na zlecenie ZTM, które zostaną wyposażone w odpowiedni sprzęt z oprogramowaniem.

GZM wymaga od wykonawcy założenia, że pojazdy będą realizowały przewozy na terenie wszystkich 56 gmin, obsługiwanych przez ZTM. Ponieważ GZM w okresie zamówienia może też rozpocząć realizację przewozów kolejowych (taborem wyposażonym w bramki liczące), system powinien mieć możliwość obsługi danych również z tego źródła.

O przygotowaniach do zakupu systemu liczącego pasażerów Metropolia informowała już w połowie ub. roku. Trwał wówczas dialog techniczny, czyli jedna z przewidzianych w prawie zamówień publicznych procedur o charakterze doradczym – z udziałem przedstawicieli rynku. Do dialogu ws. systemu liczenia pasażerów dla GZM zgłosiły się cztery firmy. Obecny termin składania ofert przypada na 2 lutego br.

Przedstawiciele Metropolii akcentują, że dane dotyczące liczby pasażerów są potrzebne nie tylko z uwagi na lepsze dostosowanie rozkładów jazdy, ale też z punktu widzenia finansowania komunikacji. Temat składki zmiennej, obliczanej m.in. na podstawie tzw. napełnień poszczególnych pojazdów, jest od lat przedmiotem dyskusji między samorządami regionu.

Problem obliczania napełnień miał rozwiązać system Śląskiej Karty Usług Publicznych, wdrożony w ostatnich latach na terenie GZM jako nośnik biletów okresowych i części jednorazowych. Postulowana przez pasażerów i wymuszona ochroną danych osobowych rezygnacja z każdorazowego przykładania m.in. imiennych kart ŚKUP do czytników przy wchodzeniu i wychodzeniu z pojazdów – uniemożliwiła liczenie w ten sposób pasażerów.

W ubiegłorocznym budżecie Metropolii część zmienną składki gmin na finansowanie komunikacji zaplanowano pierwotnie na 523,3 mln zł, jednak deficyt ZTM wynikający ze słabszej – wobec ograniczeń pandemicznych – sprzedaży biletów szacowano pod koniec ub. roku na ponad 40 mln zł. Na ten rok założona w budżecie część zmienna składki gmin ma wynieść łącznie 504 mln zł.

Obecnie ZTM organizuje transport pasażerski na ponad 400 liniach autobusowych, 30 liniach tramwajowych i 7 liniach trolejbusowych, zlecając wykonywanie usług przewozowych w transporcie autobusowym ok. 30 operatorom. W ciągu jednego dnia linie ZTM obsługują ok. 7 tys. przystanków wykorzystując do tego ok. 1,7 tys. pojazdów, z czego ok. 300 autobusów należących do 5 operatorów wyposażonych jest w bramki zliczające pasażerów.