Przegląd prasy
Woda gwarantowana
Gwarancja dostawy wody do spożycia powinna stanowić zabezpieczenie wysokiej niezawodności dla użytkowników systemu zaopatrzenia w wodę. Jednocześnie ma wymagać od firm wodociągowych jej odpowiedniej jakości i ilości. Odpowiedzialność za naprawy, a także za koszty wynikające z zawodności dostawy wody ponosi producent. Jednakże w momencie przekroczenia pewnych ustalonych granic dalsze działania obejmowałyby ubezpieczenie instytucjonalne, które stanowiłoby swoiste uregulowanie gwarancji usług. W szerokim wachlarzu ubezpieczeń dla przedsiębiorstw znajduje się pakiet obejmujący ubezpieczenia gospodarcze, osobowe, odpowiedzialności cywilnej i życiowe. W sytuacjach nadzwyczajnych (susza, powódź, klęski żywiołowe) producent może nie poczuwać się do odpowiedzialności związanej z brakiem wody, stąd odpowiednie uregulowania powinny zostać zapisane w umowie wraz z podpisaną stosowną polisą ubezpieczeniową. Trudność sprawia kwestia zidentyfikowania kosztów i ich udowodnienia, szczególnie w przypadku konsumenta. W artykule przedstawiono model matematyczny, przydatny do określenia uciążliwości braku wody do spożycia. Wykorzystano zależność czasu trwania braku dostawy wody, uwzględniając liczbę mieszkańców objętych jej niedoborem. Przedstawiono zestawienia tabelaryczne na podstawie obliczeń z kilkuletnich raportów oraz obliczono przykładową gwarancję firmy wodociągowej. Ustalenie zarówno gwarancji, jak i ubezpieczeń na dostawę wody dla konsumentów jest swoistą innowacją, aczkolwiek firmy, by być konkurencyjnymi na rynku, wdrażają system zarządzania jakością, taki jak normy ISO 9001:2000. Sprostanie wymaganiom odbiorców wymusi wprowadzenie nowych form zabezpieczeń ich zaopatrzenia.
Dobrowolne opłaty
Obowiązek uczestnictwa w kosztach budowy urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych może zaistnieć również po stronie mieszkańców. Współudział w kosztach budowy tych urządzeń właściciele nieruchomości wnoszą na rzecz gminy poprzez opłaty adiacenckie (art. 144 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami). Pominięcie opłaty adiacenckiej może zaistnieć poprzez uchwałę rady gminy, określającą zasadę i warunki partycypacji w kosztach na zasadach dobrowolności (art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Jednakże w tym przypadku niedopuszczalne byłoby stosowanie środków przymuszających do udziału mieszkańców w zadaniach inwestycyjnych gminy. Najkorzystniejszym wyjściem jest zawieranie umów cywilnoprawnych (gmina-mieszkańcy) i kwalifikowanie kwot nakładów jako opłat adiacenckich.
Trzy złoża filtracyjne
W procesie uzdatniania wód podziemnych w celu zmniejszenia stężenia związków żelaza i manganu stosuje się złoża filtracyjne. Na Stacji Uzdatniania Wody ze Wrześni, określonej jako stacja pilotowa, przeprowadzono badania porównawcze różnych złóż, m.in. chalcedonitowych, kwarcowych i antracytowo-kwarcowych. Uprzednio porównano parametry granulometryczne, określono parametry fizykochemiczne wody dopływającej na filtry oraz szczegółowo opisano instalację doświadczalną i metodę badań. Wyniki eksperymentu wskazały na porównywalną efektywność w usuwaniu żelaza ogólnego przez wszystkie trzy złoża, natomiast związki manganu najszybciej zostały usunięte ze złoża chalcedonitowego. Przeprowadzone w doświadczeniu analizy pojemności masowych i odpowiadających im przyrostów strat ciśnienia ukazały wyższość właściwości złoża chalcedonitowego. Zatrzymanie dużej ilości związków żelaza i manganu przy niskich przyrostach strat ciśnienia wskazuje na perspektywę wydłużenia cyklów filtracyjnych, zmniejszających koszty produkcji wody.
Strzał w „dziesiątkę”
W ramach „Strategicznego Planu Działań w Zakresie Ścieków Komunalnych” podczas posiedzenia międzynarodowego UNEP/GPA w 2001 r. w Montrealu zostało przyjętych dziesięć zasad dotyczących komunalnej gospodarki ściekowej. Stworzone przez UNEP (Program Środowiskowy Narodów Zjednoczonych), WHO (Światową Organizację Zdrowia), UN-HABITAT (Program Osiedli Ludzkich Narodów Zjednoczonych) i WSSCC (Radę ds. Wspólnego Zaopatrzenia w Wodę i Sanitację) zasady opublikowano w 2004 r. przez UNICEF. Kluczowe punkty obejmują zagadnienia m.in. uzyskania zobowiązań politycznych i krajowych środków finansowych, by zrównoważona komunalna gospodarka ściekowa stanowiła wysoki priorytet we wszystkich krajach. Jedna z zasad dotyczy stworzenia na poziomie lokalnym i krajowym możliwości istnienia ram politycznych, prawnych, nadzorczych, instytucjonalnych i finansowych, stanowiących wsparcie dla usług komunalnych. Zwrócono uwagę na kompleksowe gospodarowanie zasobami wodnymi, od ochrony zasobów służących do zaopatrzenia w wodę po odprowadzanie oczyszczonych ścieków do środowiska. Opracowanie zintegrowanych systemów zarządzania zaopatrzeniem w wodę i sanitację odnosi się również do skutków dla środowiska i stanowi kolejną z wytycznych. Osiągnięcie celów może wspomóc przyjęcie podejścia długoterminowego, z rozłożeniem na poszczególne etapy realizacji inwestycji, i rozplanowanie wydatków. Istotne jest wybranie odpowiednich i efektywnych ekonomicznie technologii, z uwzględnieniem preferencji użytkowników, oraz rozważenie ekotechnologicznych alternatyw. Strefę finansową określiła ostatnia z wytyczonych zasad. Rozwiązanie upatruje się w połączeniu sektora ścieków komunalnych z innymi sektorami ekonomicznymi oraz poprzez wprowadzenie innowacyjnych mechanizmów finansowych, włączając zaangażowanie sektora prywatnego i partnerstwa publiczno-publicznego.
Jedynie wspólne zaangażowanie wszystkich zainteresowanych (począwszy od gospodarstw domowych, a na poziomie krajowym czy międzynarodowym skończywszy) przyczyni się do optymalizacji działań w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Istotne jest, wg Krajowej Rady Gospodarki Wodnej, stworzenie odpowiednich warunków realizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych, a urzeczywistnić i wspomóc go mogą owe międzynarodowe wytyczne dziesięciu kluczowych zasad.
Opracowała: Katarzyna Błachowicz
Gwarancja dostawy wody do spożycia powinna stanowić zabezpieczenie wysokiej niezawodności dla użytkowników systemu zaopatrzenia w wodę. Jednocześnie ma wymagać od firm wodociągowych jej odpowiedniej jakości i ilości. Odpowiedzialność za naprawy, a także za koszty wynikające z zawodności dostawy wody ponosi producent. Jednakże w momencie przekroczenia pewnych ustalonych granic dalsze działania obejmowałyby ubezpieczenie instytucjonalne, które stanowiłoby swoiste uregulowanie gwarancji usług. W szerokim wachlarzu ubezpieczeń dla przedsiębiorstw znajduje się pakiet obejmujący ubezpieczenia gospodarcze, osobowe, odpowiedzialności cywilnej i życiowe. W sytuacjach nadzwyczajnych (susza, powódź, klęski żywiołowe) producent może nie poczuwać się do odpowiedzialności związanej z brakiem wody, stąd odpowiednie uregulowania powinny zostać zapisane w umowie wraz z podpisaną stosowną polisą ubezpieczeniową. Trudność sprawia kwestia zidentyfikowania kosztów i ich udowodnienia, szczególnie w przypadku konsumenta. W artykule przedstawiono model matematyczny, przydatny do określenia uciążliwości braku wody do spożycia. Wykorzystano zależność czasu trwania braku dostawy wody, uwzględniając liczbę mieszkańców objętych jej niedoborem. Przedstawiono zestawienia tabelaryczne na podstawie obliczeń z kilkuletnich raportów oraz obliczono przykładową gwarancję firmy wodociągowej. Ustalenie zarówno gwarancji, jak i ubezpieczeń na dostawę wody dla konsumentów jest swoistą innowacją, aczkolwiek firmy, by być konkurencyjnymi na rynku, wdrażają system zarządzania jakością, taki jak normy ISO 9001:2000. Sprostanie wymaganiom odbiorców wymusi wprowadzenie nowych form zabezpieczeń ich zaopatrzenia.
Na podstawie: Kucharski B., Rak J.: O gwarancji dostawy wody do spożycia. „Gaz, Woda i Technika Sanitarna” 1/2006
Dobrowolne opłaty
Obowiązek uczestnictwa w kosztach budowy urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych może zaistnieć również po stronie mieszkańców. Współudział w kosztach budowy tych urządzeń właściciele nieruchomości wnoszą na rzecz gminy poprzez opłaty adiacenckie (art. 144 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami). Pominięcie opłaty adiacenckiej może zaistnieć poprzez uchwałę rady gminy, określającą zasadę i warunki partycypacji w kosztach na zasadach dobrowolności (art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Jednakże w tym przypadku niedopuszczalne byłoby stosowanie środków przymuszających do udziału mieszkańców w zadaniach inwestycyjnych gminy. Najkorzystniejszym wyjściem jest zawieranie umów cywilnoprawnych (gmina-mieszkańcy) i kwalifikowanie kwot nakładów jako opłat adiacenckich.
Na podstawie: Krzyszczak M.: Partycypacja mieszkańców w kosztach budowy infrastruktury. „Wspólnota – Zaopatrzenie w wodę i odprowadzenie ścieków” 8/754 z 25 lutego 2006 r.
Trzy złoża filtracyjne
W procesie uzdatniania wód podziemnych w celu zmniejszenia stężenia związków żelaza i manganu stosuje się złoża filtracyjne. Na Stacji Uzdatniania Wody ze Wrześni, określonej jako stacja pilotowa, przeprowadzono badania porównawcze różnych złóż, m.in. chalcedonitowych, kwarcowych i antracytowo-kwarcowych. Uprzednio porównano parametry granulometryczne, określono parametry fizykochemiczne wody dopływającej na filtry oraz szczegółowo opisano instalację doświadczalną i metodę badań. Wyniki eksperymentu wskazały na porównywalną efektywność w usuwaniu żelaza ogólnego przez wszystkie trzy złoża, natomiast związki manganu najszybciej zostały usunięte ze złoża chalcedonitowego. Przeprowadzone w doświadczeniu analizy pojemności masowych i odpowiadających im przyrostów strat ciśnienia ukazały wyższość właściwości złoża chalcedonitowego. Zatrzymanie dużej ilości związków żelaza i manganu przy niskich przyrostach strat ciśnienia wskazuje na perspektywę wydłużenia cyklów filtracyjnych, zmniejszających koszty produkcji wody.
Na podstawie: Jeż-Walkowiak J., Weber Ł.: Chalcedonit – nowe złoże filtracyjne w technologii odżelaziania i odmanganiania wód podziemnych. Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” grudzień 2005
Strzał w „dziesiątkę”
W ramach „Strategicznego Planu Działań w Zakresie Ścieków Komunalnych” podczas posiedzenia międzynarodowego UNEP/GPA w 2001 r. w Montrealu zostało przyjętych dziesięć zasad dotyczących komunalnej gospodarki ściekowej. Stworzone przez UNEP (Program Środowiskowy Narodów Zjednoczonych), WHO (Światową Organizację Zdrowia), UN-HABITAT (Program Osiedli Ludzkich Narodów Zjednoczonych) i WSSCC (Radę ds. Wspólnego Zaopatrzenia w Wodę i Sanitację) zasady opublikowano w 2004 r. przez UNICEF. Kluczowe punkty obejmują zagadnienia m.in. uzyskania zobowiązań politycznych i krajowych środków finansowych, by zrównoważona komunalna gospodarka ściekowa stanowiła wysoki priorytet we wszystkich krajach. Jedna z zasad dotyczy stworzenia na poziomie lokalnym i krajowym możliwości istnienia ram politycznych, prawnych, nadzorczych, instytucjonalnych i finansowych, stanowiących wsparcie dla usług komunalnych. Zwrócono uwagę na kompleksowe gospodarowanie zasobami wodnymi, od ochrony zasobów służących do zaopatrzenia w wodę po odprowadzanie oczyszczonych ścieków do środowiska. Opracowanie zintegrowanych systemów zarządzania zaopatrzeniem w wodę i sanitację odnosi się również do skutków dla środowiska i stanowi kolejną z wytycznych. Osiągnięcie celów może wspomóc przyjęcie podejścia długoterminowego, z rozłożeniem na poszczególne etapy realizacji inwestycji, i rozplanowanie wydatków. Istotne jest wybranie odpowiednich i efektywnych ekonomicznie technologii, z uwzględnieniem preferencji użytkowników, oraz rozważenie ekotechnologicznych alternatyw. Strefę finansową określiła ostatnia z wytyczonych zasad. Rozwiązanie upatruje się w połączeniu sektora ścieków komunalnych z innymi sektorami ekonomicznymi oraz poprzez wprowadzenie innowacyjnych mechanizmów finansowych, włączając zaangażowanie sektora prywatnego i partnerstwa publiczno-publicznego.
Jedynie wspólne zaangażowanie wszystkich zainteresowanych (począwszy od gospodarstw domowych, a na poziomie krajowym czy międzynarodowym skończywszy) przyczyni się do optymalizacji działań w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Istotne jest, wg Krajowej Rady Gospodarki Wodnej, stworzenie odpowiednich warunków realizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych, a urzeczywistnić i wspomóc go mogą owe międzynarodowe wytyczne dziesięciu kluczowych zasad.
Na podstawie: Gromiec M.J.: Ogólne wytyczne międzynarodowe dla komunalnej gospodarki ściekowej. „Gaz, Woda i Technika Sanitarna” 1/2006
Opracowała: Katarzyna Błachowicz
