Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Koszalinie


Praktycy i specjaliści z zakresu gospodarki odpadami doskonale wiedzą, że składowanie jest najmniej efektywnym i pożądanym sposobem unieszkodliwiania odpadów. Nowoczesne podejście do gospodarki odpadami wymaga stosowania segregacji, recyklingu, kompostowania, a także przetwarzania termicznego.

W Koszalinie już dawno, nie czekając na dyrektywy unijne, które dają czas na uporządkowanie systemu składowisk komunalnych w Polsce do 2012 r., podjęto działania i inwestycje, które pozwalają na prowadzenie nowoczesnej i kompleksowej gospodarki odpadami. I co szczególnie ważne, podjęto je w uzgodnieniu z planami rozwojowymi miasta Koszalina i sąsiadujących z nim gmin.

Międzygminna współpraca
Spółka Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej (PGK) w Koszalinie realizuje długoletni Międzygminny Program Gospodarki Odpadami, oparty na współpracy, na selektywnej zbiórce odpadów i na edukacji ekologicznej prowadzonej przy pomocy Centrum Edukacji Ekologicznej PGK. Program zyskał przychylność nie tylko samorządowców i mieszkańców regionu, ale również EkoFunduszu oraz Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Te właśnie instytucje uzupełniły środki własne PGK i przyznały mu dużą część z ponad 20 mln zł, dzięki którym może stale unowocześniać Zakład Odzysku Odpadów w Sianowie. Jeszcze do niedawna było tam „jedynie” nowoczesne składowisko odpadów komunalnych z odzyskiem biogazu, wykorzystywanego do ogrzewania pomieszczeń, z kwaterami na eternit, myjniami i wagami. Jednak gdy wybudowano sortownię surowców wtórnych oraz kompostownię osadów ściekowych, udało się kompleksowo rozwiązać wiele poważnych problemów gospodarki odpadami w mieście i regionie.


Duńska pomoc
Jeszcze do niedawna w Koszalinie nie bardzo wiedziano, co zrobić z ponad 10 tys. ton osadów ściekowych, które powstawały w procesie oczyszczania ścieków w Miejskiej Oczyszczalni Ścieków w Jamnie. Dzięki bardzo dobrej współpracy Miejskich Wodociągów i Kanalizacji i PGK w Koszalinie osady trafiające do Zakładu Odzysku Odpadów koszalińskiego PGK są przerabiane na ziemię kompostową, która ma nabywców w ogrodnictwie i rolnictwie. W zagospodarowaniu osadów pomógł m.in. rząd duński, który przeznaczył 2,5 mln zł na wdrażanie programu utylizacji osadów.
Rozmowy w sprawie sfinalizowania projektu prowadzone były jeszcze pod koniec poprzedniej kadencji samorządu. Umowę w tej sprawie podpisał prezydent Koszalina, Mirosław Mikietyński, wspólnie z dyrektorem PGK oraz przedstawicielem duńskiej firmy NIRAS. Stabilnym kontrahentem PGK w zagospodarowaniu osadów są Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Koszalinie. – To dzięki dobrej współpracy miejskich firm komunalnych rozwiązaliśmy bardzo ważną dla miasta sprawę zagospodarowania osadów ściekowych i przez to obniżać koszty funkcjonowania całego systemu gospodarki odpadami. Efekt wieloletnich działań jest taki, że Koszalin jest miastem czystym, ekologicznym i zielonym, dobrze odbieranym i postrzeganym przez turystów i inwestorów – uważa Tomasz Uciński, dyrektor PGK.
W Zakładzie Odzysku Odpadów w Sianowie powstała nowoczesna infrastruktura do przerobu osadów ściekowych i segregacji odpadów. Zakupiono sprzęt, przygotowano podgrzewany plac do przetwarzania osadów. Przedsiębiorstwo wzbogaciło się również o nowoczesny system komputerowy sterujący i nadzorujący powstawanie kompostu.
Oprócz rozwiązania problemu zagospodarowania osadów ściekowych ziemia kompostowa ma też inne zastosowania. Do jej wytwarzania potrzebny jest bowiem materiał strukturalny. – W tym celu wykorzystujemy m.in. gałęzie, liście, odpady drewniane, trawę, które pochodzą z miejskich parków i skwerów. To następna korzyść realizowanego w Koszalinie projektu, bo w ten sposób można zagospodarować takie odpady – wyjaśnia dyrektor PGK.
Rocznie w Zakładzie Odzysku Odpadów w Sianowie przetwarza się ok. 8,5 tys. ton osadów. Kompost to doskonały nawóz organiczny, nadający się do zasilania różnorodnych upraw. Może być wykorzystany przez rolników i działkowców, np. do urządzania zieleńców i trawników oraz do nawożenia upraw ogrodniczych, sadowniczych i ozdobnych. Zdaniem specjalistów zapewnia on roślinom wszystkie potrzebne składniki pokarmowe i doskonale wpływa na poprawę struktury użyźnianej gleby.
Korzystanie z duńskich doświadczeń i pomocy jest dla Koszalina bardzo korzystne nie tylko finansowo, ale przede wszystkim dzięki wdrażanym i sprawdzonym technologiom. Duńczycy już bowiem od dość dawna przetwarzają osad i ma on wiele zastosowań. Mogli przekonać się o tym pracownicy PGK, którzy przed wdrożeniem programu przebywali w Danii na specjalistycznych szkoleniach.
Dzięki takim właśnie inwestycjom i współpracy gospodarka odpadami prowadzona jest w Koszalinie w sposób racjonalny i przyjazny środowisku.

Aby miasto było zielone
Inwestowanie w gospodarkę odpadami to nie jedyny kierunek działania PGK. Firma przykłada dużą wagę do bieżącego utrzymania i pielęgnacji zieleni na terenie miasta, które często określa się jako zielone miasto. PGK dba o to, by kilka razy w roku kosić trawniki (ponad 500 ha) oraz tereny zwane umownie pasami drogowymi, które pielęgnuje na podstawie umowy zawartej na trzy lata z Zarządem Dróg Miejskich. Przykładowo w bieżącej kadencji pracownicy PGK urządzili plac zabaw przy ul. Grochowskiego, wykonali boisko przy ul. Franciszkańskiej, urządzili i obsadzili drzewami plac zabaw przy ul. Próchnika, zagospodarowali zieleń Cmentarza Komunalnego, wykonali renowację trawników przy ul. Władysława IV, Franciszkańskiej i Armii Krajowej oraz wykonali górkę saneczkową przy ul. Cedrowej.
Firma przeprowadziła też wiele działań i zabiegów inwestycyjnych na zarządzanym przez siebie Cmentarzu Komunalnym. Trwa remont i rozbudowa budynku administracyjnego – oddano do użytku przestronne pomieszczenia biurowe, które przyśpieszają i usprawniają obsługę klientów – oraz układana jest nowa nawierzchnia na głównym placu Cmentarza. Ogółem tylko w 2004 r. inwestycje na Cmentarzu kosztowały PGK prawie 450 tys. zł.
Zainteresowanie pochówkami urnowymi skłoniło PGK do wybudowania w 2004 r. pierwszego w Polsce kolumbarium w kształcie rotundy. Oddano też do użytku pole urnowe, a obecnie trwa budowa ścian na urny. Do tej pory nawierzchnię Cmentarza utwardzono polbrukiem o powierzchni 6580 m2, czyli 1645 m.b., powierzchnię asfaltową położono natomiast na 2600 m2 – 650 m.b.


Selektywna zbiórka w ciągłym rozwoju
Cztery ostatnie lata to dalszy rozwój selektywnego zbioru odpadów na terenie miasta: zaopatrywanie mieszkańców osiedli domków jednorodzinnych w worki do segregacji odpadów (jeden worek na szkło oraz jeden na tworzywa sztuczne, makulaturę i puszki na posesję na miesiąc). Oprócz worków mieszkańcy dostali ulotki zachęcające do segregacji odpadów i informujące o zasadach odbioru worków segregowanych przez PGK. Przeprowadzono też akcję informacyjno-edukacyjną, wyjaśniającą sposób postępowania z poszczególnymi rodzajami odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Dwa razy w roku – wiosną i jesienią – organizowane są akcje odbioru odpadów wielkogabarytowych i zużytego sprzętu AGD od mieszkańców zabudowy jednorodzinnej. PGK prowadzi ponadto otwarty w bieżącej kadencji punkt selektywnego zbioru przy bazie PGK, do którego mieszkańcy Koszalina mogą nieodpłatnie przekazywać m.in. zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, baterie, przeterminowane leki, niewielkie ilości makulatury, szkła i opakowań plastikowych oraz odpady organiczne.

Przede wszystkim jakość
Dbając o zadowolenie swoich klientów PGK podejmowało różnego typu działania zmierzające do poprawy jakości usług – wprowadziło i stosuje normy ISO 9001:2000, system zarządzania jakością w zakresie usług komunalnych, prowadzenia składowiska odpadów i ich unieszkodliwianie oraz ISO 14001:2004, czyli system zarządzania środowiskiem. Oznacza to, że PGK w swojej działalności spełnia wysokie międzynarodowe standardy.
Certyfikat ISO 9001 odnosi się do całego procesu wykonywania usług przez PGK i obejmuje m.in. przyjmowanie i weryfikację zamówień, zaopatrzenie, nadzorowanie, planowanie i przygotowywanie wszystkich procesów technologicznych.
– Poprzez ISO 9001 chcemy zapewnić jak najwyższą jakość usług naszym klientom, osiągnąć niższe koszty, mieć lepiej zorganizowaną kadrę. Liczymy, że odbije się to na pełniejszym zadowoleniu naszych klientów. Wraz z ISO 9001 udało się również wdrożyć normy ISO 14001. To bardzo ważne ze względu na ochronę środowiska i nasze działania proekologiczne prowadzone w firmie od końca lat 80. – przytacza korzyści z wdrożenia obu systemów dyrektor Tomasz Uciński.
Ponieważ ważnym elementem systemu jakości ISO jest edukacja dotycząca wymagań i stosowania norm ISO, w firmie przeprowadzono szereg specjalistycznych szkoleń pracowników, które zakończyły się testami potwierdzającymi teoretyczne i praktyczne przygotowanie do wdrażanych rozwiązań.
Uzyskanie certyfikatu oznacza, że w PGK dba się o to, aby oferowane usługi odpowiadały normom Unii Europejskiej. Oprócz poprawy jakości i organizacji firmy uzyskanie ISO przynosi także korzyści marketingowe. ISO stanowi bowiem najbardziej wiarygodną formę reklamy jakości firmy – buduje zaufanie klientów do jej marki i pozycji na rynku. To także potwierdzenie sprawności organizacji i pewność prawidłowego, przyjaznego dla środowiska i klientów oddziaływania.

Nagrody i wyróżnienia
O tym, że tak jest, świadczą liczne nagrody i wyróżnienia. PGK otrzymało takie tytuły jak Firma Przyjazna Środowisku (w latach 2003, 2004, 2005, 2006), Mecenas Polskiej Ekologii (w latach 2004, 2005, 2006), Promotor Ekologii (2004) i Produkt Przyjazny Środowisku (2005). Zostało też wyróżnione w III edycji Konkursu „Przeglądu Komunalnego” o Puchar Recyklingu (w kategorii „Szklana Statuetka” 2002) oraz w V edycji tego Konkursu w tej samej kategorii (2004). Zresztą V edycja Konkursu o Puchar recyklingu okazała się owocna w nagrody – Elana PET przyznała PGK nagrodę specjalną w kategorii „Zbiórka tworzyw sztucznych”, a WFOŚiGW w szczecinie – nagrodę finansową. Ponadto spółka zdobyła dwie nagrody Środkowopomorskiej Rady Naczelnej Organizacji Technicznej w Koszalinie – Usługa Roku 2004 i Inwestycja 2005. Z kolei w VI edycji Konkursu „Przeglądu Komunalnego” o Puchar Recyklingu PGK zdobyło Dyplom Mistrza Edukacji Ekologicznej w kategorii „Edukacja Ekologiczna” oraz statuetkę „Lider Zbiórki Tworzyw” w kategorii „Zbiórka Tworzyw Sztucznych”.

Dodatkowa promocja
Organizacyjne i technologiczne rozwiązania stosowane przez PGK widoczne są również w Polsce. Dyrektor PGK, Tomasz Uciński, myśląc o szerszej promocji i zastosowaniu koszalińskich rozwiązań w gospodarce komunalnej, zainicjował i doprowadził do powołania Krajowej Izby Gospodarki Odpadami w Warszawie, której jest prezesem. Izba wypracowuje nowoczesne rozwiązania i propozycje legislacyjne, które pomagają polskim firmom zajmującym się gospodarką odpadami jak najlepiej zarządzać tą ważną i rozwijającą się gałęzią krajowej gospodarki. Prowadzi też batalię o zmianę ustaw odpadowych w takim kierunku, aby to samorządy miały wpływ na gospodarkę odpadami na swoim terenie i mogły prowadzić selektywną zbiórkę odpadów, ich przetwarzanie i wykorzystywanie w sposób korzystny dla środowiska oraz bezpieczny dla mieszkańców. W Koszalinie jak dotąd dzięki dobrej współpracy m.in. ze spółdzielniami mieszkaniowymi i administracjami osiedlowymi udaje się to. A efekty najlepiej widać na czystych i zadbanych ulicach.