W malowniczo położonym w Beskidzie Śląskim Ustroniu, nad którym góruje owiana tajemniczą legendą Czantoria, doszło do spotkania grona specjalistów, zajmujących się rewitalizacją terenów zdegradowanych.
V. Międzynarodową Konferencję Naukową „Innowacyjne rozwiązania rewitalizacji terenów zdegradowanych” zorganizowało Centrum Badań i Dozoru Górnictwa Podziemnego wraz z Instytutem Ekologii Terenów Uprzemysłowionych. Na trzydniowe spotkanie (5-7 października br.) do Ustronia przyjechało ponad stu naukowców i praktyków z Polski, Włoch, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Czech i Kolumbii.
Konferencję rozpoczęła sesja specjalna, prezentująca wyniki badań prowadzonych w ramach projektu badawczo-wdrożeniowego FOKS (Kluczowe Źródła Zagrożeń Środowiskowych), który w szczególności dotyczy ochrony wód podziemnych. Projekt ma pomóc instytucjom odpowiedzialnym za osiągnięcie celów Ramowej Dyrektywy Wodnej na terenach przemysłowych. Dzięki niemu wypracowywana jest procedura, która umożliwia takie wykorzystanie środków technicznych i finansowych, by osiągnąć jak najlepszy ochrony wód podziemnych. Podczas konferencji zaprezentowano m.in. metodę oceny ryzyka zanieczyszczenia wód podziemnych, którą zastosowano w rejonie Zakładów Chemicznych „Organika Azot” w Jaworznie.
Kolejna sesja dotyczyła przyrodniczo-krajobrazowych aspektów rewitalizacji terenów zdegradowanch. Podczas niej dr Katarzyna Fagiewicz z Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu zwróciła uwagę na to, że kiedyś proces kształtowania krajobrazów pogórnicznych koncentrował się głównie na technicznych i biologicznych aspektach rekultywacji, czego efektem jest fragmentacja obszarów przyrodniczych czy też przerwanie ciągłości korytarzy ekologicznych.
Podczas konferencji nie zabrakło także dyskusji na temat różnorodnych technik monitoringu środowiska gruntowo-wodnego, a także technologii oczyszczania terenów zdegradowanych. Technologię PRB, pozwalającą na usuwanie metali i niemetali z wód gruntowych, zaprezentował dr inż. Tomasz Suponik z Politechniki Śląskiej w Gliwicach, natomiast Mariusz Kalisz z IETU omówił zagadnienie remediacji in-situ środowiska wodno-gruntowego zanieczyszczonego węglowodorami metodą utleniania chemicznego ISCO. Ponadto przedstawiono narzędzia wspomagania procesu decyzyjnego, ułatwiające wybór najbardziej ekonomicznej i efektywnej opcji oczyszczania.
Dwie ostatnie sesje dotyczyły społecznych i ekonomicznych aspektów rewitalizacji terenów zdegradowanych oraz strategii planowania przestrzennego, zarządzania i wdrażania procesu rewitalizacyjnego. Na kilku przykładach pokazano m.in., że możliwe jest połączenie działań związanych z zagospodarowaniem terenów i obiektów po likwidacji zakładu górniczego przy jednoczesnym wsparciu nauki i sektora małych oraz średnich przedsiębiorstw.
– Konferencja wpisała się już na trwałe w kalendarz spotkań naukowych o czym świadczy coraz większa liczba uczestników, duża grupa młodych naukowców obecnych w Ustroniu, a także zainteresowanie przedstawicieli podmiotów gospodarczych i administracji publicznej – powiedział dr hab. inż. Jan Skowronek, dyrektor IETU.
Łukasz Bandosz