Chcąc zrozumieć zmiany zachodzące w jednostkach osadniczych, należy dostrzec przyczyny, tendencje czy trendy formowania przestrzeni zurbanizowanych. W miastach największym przeobrażeniom ulegają obecnie ich centra, układy komunikacyjne oraz peryferie i obszary o dotychczas rolniczym charakterze. Usługi ulegają rozdrobnieniu, zakazuje się lokalizacji nowoczesnych wielkopowierzchniowych obiektów handlowo-usługowych. Jednocześnie następuje dynamiczny wzrost liczby ludności, związany z powstawaniem licznych osiedli domów jednorodzinnych.
Pojawiają się zatem czynniki, które – występując na jednym obszarze – powodują zmiany w innym. Należą do nich m.in. migracja, sposób zarządzania i prowadzenia polityki przez władze gmin, obowiązujące prawo (często niejednolite i sprzeczne) oraz trendy i doktryny urbanistyczne.
Miejscowości znajdujące się w nadmorskim pasie Morza Bałtyckiego mają specyficzną zabudowę. Rozwijająca się funkcja turystyczna i uzdrowiskowa tych miast stwarza im nowe możliwości, ożywia je, ale jednocześnie wprowadza szczególny układ przestrzenny, który w dużym stopniu dostosowywany jest do bazy noclegowej i gastronomicznej, niezbędnej dla przyjeżdżających turystów. Zauważa się, iż w ostatnich 50 latach znacznemu zwiększeniu uległy tereny zabudowane, zmieniła się struktura użytkowania ziemi (jest coraz mniej terenów użytkowanych rolniczo, a ...