PPP rozwiązaniem dla samorządów i szansą dla inwestycji publicznych
Z uwagi na brak odpowiednich środków budżetowych oraz limity zadłużenia Jednostek Samorządu Terytorialnego, sektora publicznego nie stać na realizację kosztownych inwestycji, takich jak np. Instalacje Termicznego Unieszkodliwiania Odpadów (ITPOK). Dlatego współpraca z sektorem prywatnym jest tu oczywistym rozwiązaniem. Wyraźnie określone cele działalności, do których inwestor prywatny zobowiązuje się w ramach kontraktu Partnerstwa Publiczno-Prywatnego (PPP), umożliwiają władzom lokalnym sprawne osiągnięcie wymogów Unii Europejskiej, w zakresie ochrony środowiska, związanych z odzyskiem odpadów oraz recyklingiem.
Współpraca z partnerem prywatnym
Nie jest tajemnicą, że z inwestorem prywatnym przychodzi nowoczesna technologia, innowacyjne rozwiązania i efektywne zarządzanie. Oczywiście są też i inne, dobre strony takiej współpracy, np. tempo realizacji inwestycji, trzymanie się harmonogramu i budżetu. W interesie partnera prywatnego jest, żeby instalacja jak najszybciej została oddana do użytku. Zwłaszcza, że środki na inwestycje zazwyczaj pochodzą od partnera prywatnego – jego własne lub z udzielonych mu kredytów. Ważne więc, aby jak najszybciej zaczęły ?na siebie pracować?. Z doświadczeń europejskich jasno wynika, że wybór odpowiedniej formuły współpracy z partnerem prywatnym pozwala na szacowanie publicznych wydatków budżetowych nawet z kilkudziesięcioletnim wyprzedzeniem. I tak w formule DBFO (Designe, Build, Finance, Operate) to inwestor prywatny, na każdym etapie realizacji i eksploatacji ITPOK, kładzie nacisk na jakość, technologię, efektywność i ekonomikę rozwiązań. Bo to on przez np. 30 lat obowiązywania umowy będzie odpowiedzialny za sprawne funkcjonowanie instalacji. Tego elementu brak, kiedy inwestycja jest realizowana w formule DB (Designe & Build). Firma budowlana realizuje inwestycje nie zawsze myśląc o ich efektywności eksploatacyjnej. To często pozostaje problemem inwestora czyli samorządu.
PPP skuteczną optymalizacją kosztów inwestycji
Tak więc zintegrowane podejście instrumentu PPP do projektowania, budowy i finansowania ITPOK, pozwala na skuteczną optymalizację kosztów przedsięwzięcia już od samego początku. A wieloletnie doświadczenie operatora w zakresie eksploatacji tego typu instalacji umożliwia zwiększenie ich wydajności operacyjnej. Należy jednak pamiętać, że współpraca w ramach PPP niesie ze sobą też pewne ryzyko. Partnerzy wiążą się ze sobą na wiele lat, gdyż inwestycje zwracają się mniej więcej po 25-30 latach. Kluczem do sukcesu tak długiej współpracy jest uczciwość i solidność partnerów. Partner publiczny wybierając inwestora powinien mieć pewność, że gwarantuje on wykonanie inwestycji, na każdym etapie jej realizacji, na najwyższym, dostępnym poziomie. A parter prywatny musi wiedzieć, że władze samorządowe dadzą mu wszelkie niezbędne wsparcie (prawne, decyzyjne) do realizacji inwestycji. Realizowany w Poznaniu ITPOK jest przykładem takiej współpracy, bo to rozsądny kierunek: przedsiębiorcy i samorządy występują na równych prawach. Jedynie taka współpraca daje szanse, żeby stworzyć skuteczny system gospodarki odpadami ? przyjazny dla środowiska i łagodny dla podatnika, oraz przyspieszyć budowę ITPOK w Polsce. Bo PPP w Polsce może się udać!
Michal-Jean Kaleta, Prezes Sita Polska