Ochrona gatunków roślin i zwierząt w prawie unijnym
Problematyki gatunków roślin i zwierząt dotyczą trzy najważniejsze akty unijne: dwie dyrektywy obejmujące ochroną ptaki (tzw. dyrektywa ptasia) i siedliska przyrodnicze (tzw. dyrektywa siedliskowa) oraz jedno rozporządzenie dotyczące handlu zagrożonymi gatunkami.
Dyrektywy korzystały z inspiracji omawianej w Konwencji Berneńskiej, rozporządzenie natomiast przenosi na teren Unii Europejskiej z pewnymi zmianami ustalenia Konwencji Waszyngtońskiej (więcej na ten temat w artykule pt. ?Ochrona gatunków roślin i zwierząt w prawie międzynarodowym? w ?Przeglądzie Komunalnym? 5/2015).
Prawo unijne w polskim porządku prawnym
Istnieje zasadnicza różnica między tymi dwoma typami aktów prawa unijnego. Rozporządzenie obowiązuje bezpośrednio na terytorium wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej, a państwo członkowskie nie tylko nie musi, ale nawet nie może wprowadzać przepisów rozporządzenia do swego prawa wewnętrznego. Chodzi o to, aby rozporządzenie obowiązywało w takiej samej postaci we wszystkich państwach członkowskich. Państwo może jedynie wyznaczyć organy zobowiązane do realizacji rozporządzenia oraz ustanowić sankcje na wypadek naruszenia przepisów rozporządzenia.
Obowiązywanie dyrektyw unijnych jest innej natury. Postanowienia dyrektywy wymagają transponowania do prawa wewnętrznego każdego państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Założenie jest takie, że dyrektywa wiąże co do celów, jakie maj...