Zbiorniki retencyjne we Wrocławiu oddane do użytku

Zbiorniki retencyjne umożliwią gromadzenie nadmiarowych ścieków powstających podczas ulewnych opadów. Będą one przesyłane do Wrocławskiej Oczyszczalni Ścieków „Janówek” w okresie jej mniejszego obciążenia. Każdy ze zbiorników ma pojemność ponad 15 tys. m³ i 15 m wysokości. W Porcie Południe powstała także przepompownia, stacja dezodoryzacji powietrza, stacja transformatora oraz sieć rurociągów i komór technicznych. Łączna pojemność wszystkich zbiorników to ponad 60 tys. m³, czyli tyle, ile pomieści 19 basenów olimpijskich.

– Adaptacja do zmian klimatu to gigantyczne wyzwanie dla wszystkich, ale szczególnie dla dużych miast jakim jest też Wrocław. Jesteśmy tego świadomi, dlatego działamy wielotorowo, m.in. inwestując w nowe zielone obszary, które już teraz zajmują aż 41% powierzchni miasta, ale nie zatrzymujemy się. Chcemy, aby 800 hektarowy teren Pól Irygacyjnych był chroniony jako rezerwat przyrody. Z drugiej strony, jak ważną inwestycją dla Wrocławia są zbiorniki retencyjne przekonamy się w okresach deszczowych. Dzięki nim jeszcze lepiej zadbamy o naszą rzekę Odrę – mówi Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia.

Zabezpieczenie Odry

Nadmiar ścieków pogody deszczowej zostanie przechwycony i przekazany siecią kanalizacyjną do zbiorników retencyjnych. Stamtąd trafią do Wrocławskiej Oczyszczalni Ścieków na Janówku, ale dopiero wówczas, gdy ta będzie mniej obciążona pracą. Dzięki temu zabezpieczymy Odrę przed skutkami niekontrolowanych, gwałtownych opadów deszczu.

– Działalność MPWiK Wrocław nierozerwalnie wiążę się ze środowiskiem naturalnym, które dostarcza nam najważniejszy surowiec – wodę, dlatego czujemy się odpowiedzialni za otaczającą nas przyrodę. To co wraca do natury – dzięki nam – jest najwyższej jakości. Ścieki opadowe zanim trafią do rzeki zostaną odpowiednio oczyszczone nawet podczas gwałtownych ulew. Parametry wody w Odrze na wysokości kanału wylotowego z oczyszczalni ścieków są lepsze niż na innych odcinkach rzeki. Mówiąc wprost: oddajemy Odrze oczyszczone ścieki, które są czystsze niż woda płynąca w rzece – podkreśla Witold Ziomek, prezes MPWiK Wrocław.

Co więcej, na terenie zbiorników retencyjnych zastosowano ekologiczne rozwiązanie gospodarki obiegu zamkniętego. Do czyszczenia zbiorników wykorzystywana będzie tam deszczówka.

Inwestycja w czasie i na czasie

Prace budowlane w Porcie Południe we Wrocławiu rozpoczęły się na początku 2020 roku, sam projekt budowalny powstawał natomiast w latach 2018-2019. Mimo niesprzyjających warunków inwestycyjnych, takich jak pandemia Covid-19, kryzys gospodarczy i wojna w Ukrainie, inwestycję udało się zrealizować zgodnie z harmonogramem. Zbiorniki retencyjne zostały przekazane przez wykonawcę do użytkowania w listopadzie 2022 r. Koszt inwestycji na terenie Portu Południe to 80 mln zł netto. Co ważne, kontrakt zawarto 4 lata temu i udało się utrzymać jego wysokość na niemalże niezmiennym poziomie, choć w tym czasie sytuacja gospodarcza diametralnie się zmieniła.

– Inwestycja prowadzona była w niezwykle trudnym czasie. Pandemia skutkowała brakami kadrowymi w firmach wykonawczych, niejednokrotnie inwestycje zwalniały właśnie z tego powodu. Wielu trudności przysporzyła również wojna w Ukrainie i inflacja. Wszystko to bezpośrednio wpływa na problemy z terminowymi dostawami oraz na podwyżki cen materiałów. Mimo to Inżynieria Rzeszów nie tylko utrzymała założony wcześniej kosztorys, ale również zakończyła inwestycję bez znacznych opóźnień – mówi Wojciech Stanek, wiceprezes MPWiK.

Unijne wsparcie

Zadanie „Budowa układu retencyjnego na sieci kanalizacyjnej na terenie przepompowni Port Południe” jest realizowane w ramach projektu pt. „Docelowe rozwiązanie gospodarki ściekowej dla miasta Wrocławia – Faza I”, wspófinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Dofinansowanie zostało udzielone z Funduszu Spójności Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. W ramach projektu zaplanowano kilkanaście innych zadań, w tym głównie z zakresu budowy i przebudowy sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Wartość całego projektu to ponad 198 mln zł brutto, z czego dofinansowanie unijne to kwota 102 mln zł.

Nowoczesne technologie

Zbiorniki retencyjne posadowione są na płytach fundamentowych o grubości 70 cm. Każda z nich została wybetonowana. Użyto 1700 m3 betonu na każdą płytę. Specjalną mieszankę na budowę musiało dostarczyć 220 samochodów. Do zbrojenia każdej płyty użyto ponad 220 ton stali. Zbiorniki zostały przykryte wyjątkowymi aluminiowymi kopułami. Zewnętrzne ściany wykonano w innowacyjnej technologii betonu sprężonego. Sprężenie to kontrolowane naciąganie lin stalowych, które zapobiega odkształceniom i rysom powstałym na skutek obciążenia zewnętrznego. W tym przypadku chodzi o nagromadzone w zbiornikach ścieki. Wymiary każdej z tych ścian to blisko 12 m wysokości (od fundamentu do krawędzi kopuły) i 148 m bieżącej długości. Co więcej, każdy zabetonowany element płyty fundamentowej czy ściany został poddany tzw. pielęgnacji, która przeprowadzana była przez zraszanie i osłanianie powierzchni betonowych matami z geowłókniny. Jest to konieczne dla wspomagania procesu dojrzewania betonu przez kontrolę jego temperatury i wilgotności.