W dawnym krakowskim forcie powstanie centrum edukacji

Zgodnie z wykonanym w 2022 r., na zlecenie krakowskiego miejskiego samorządu, Programem Funkcjonalno-Użytkowym (PFU), celem realizowanych obecnie działań jest adaptacja fortu dla potrzeb edukacyjnych związanych z upowszechnianiem wiedzy z zakresu nauk ścisłych wśród dzieci i młodzieży.

Centrum pod egidą Muzeum Inżynierii i Techniki

Instytucją, której powierzono opiekę nad przyszłym obiektem jest Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie. W forcie powstać ma także mała kawiarnia na parterze oraz przestrzeń do ekspozycji zabytku.

Projekt wybrany przez SKOZ

Działanie adaptacyjne fortu pt. „Rewitalizacja i modernizacja unikatowego wieżowego fortu nr 31 św. Benedykt wraz z otaczającym terenem w celu przystosowania do funkcji centrum edukacji dzieci i młodzieży z zakresu nauk ścisłych”, zaliczone zostało przez Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa do grupy projektów kluczowych planowanych do wsparcia w latach 2023– 2025.

Społeczne konsultacje i PFU

Pomysł na zagospodarowanie fortu opracowano w oparciu o  wyniki konsultacji społecznych przeprowadzonych w 2021 r. Założenia PFU prezentowano mieszkańcom podczas spotkania konsultacyjnego, które odbyło się w październiku br.

Jakie prace wykonano?

Do tej pory wykonano już: remont muru przedbramia wraz z kamiennymi nakrywami, remont fosy wraz z kamiennym ocembrowaniem, wybudowano nowy most, przeprowadzono remont konserwatorski drewnianej bramy wejściowej do fortu, dokonano tzw. konserwacji zachowawczej kamiennego portalu bramy oraz oryginalnego mostu rolkowego.

Powyższe prace zrealizowano przy udziale dotacji ze Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.

Ponadto, w 2022 roku, na zlecenie Zarządu Budynków Komunalnych (ZBK) w Krakowie i we współpracy z „Rawelin” Małopolskim Stowarzyszeniem Miłośników Historii, wykonano tam zabezpieczenia dla potrzeb zwiedzania obiektu.

Dodajmy też, że obecnie, zanim powstało Centrum Edukacji, dużym zainteresowaniem Krakowian i turystów w różnym wieku, cieszą się wycieczki i zwiedzanie fortu organizowane przez MSMH „Rawelin”. Ciekawym wzbogaceniem przekazu są zainstalowane tam tablice informacyjne.

Umocnienia na skraju Krzemionek

Fort 31 „Św. Benedykt” wybudowano na krakowskim wzgórzu Lasoty, na skraju Krzemionek, dla obrony przedpola łączącego Podgórze z Krakowem i obrony Traktu Lwowskiego (dzisiejsza ul. Wielicka). Fort otoczony jest ulicami: Rękawka, B. Limanowskiego, al. Powstańców Śląskich oraz Starym Cmentarzem Podgórskim.

Fort 31 „Św. Benedykt” zalicza się do kategorii fortów wieżowych. Obiekt wchodzi w skład Twierdzy Kraków. Fort powstał w latach 1853–1856 według projektu krakowskiego architekta Feliksa Księżarskiego.

Hitlerowski obóz jeniecki

Dodajmy także, że podczas II wojny światowej hitlerowcy więzili w forcie jeńców francuskich. Obiekt wielokrotnie  przebudowywano – m.in. w latach 1893–1905, a także po roku 1918 i po 1945. A w latach 1918–1984 adaptowany był na cele mieszkalne.

Fort wpisano do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego.