Neutralizacja złotej algi w Kanale Gliwickim

– Korzystając z doświadczeń w Wielkiej Brytanii i USA podjęliśmy działania wykorzystując doświadczenia zagranicznych naukowców, związane z neutralizacją złotej algi i wytwarzanej przez nią toksyny. W warunkach laboratoryjnych preparaty dały dobre rezultaty. Mamy nadzieję, że prowadzone działania dotyczące neutralizacji złotej algi będą skuteczne – mówiła minister Anna Moskwa podczas spotkania z dziennikarzami.

Wyodrębniono genotyp

– Polskie badania są zaawansowane, naukowcy, z którymi współpracujemy, wyodrębnili m.in. genotyp złotej algi. Podzieliliśmy się wynikami ze współpracującymi naukowcami z USA i Wielkiej Brytanii – dodała Anna Moskwa.

Działania na Kanale Gliwickim prowadzone były z udziałem Wojska Polskiego, Państwowej Straży Pożarnej i służb wojewody opolskiego. Nadzór naukowy prowadził Instytut Ochrony Środowiska – PIB we współpracy z Generalną Dyrekcją Ochrony Środowiska. Badania, w tym pobór próbek wody, realizuje Centralne Laboratorium Badawcze GIOŚ.

Preparaty powstrzymujące rozwój glonów

Przetestowane w warunkach laboratoryjnych preparaty powstrzymujące rozwój glonów zostały użyte na Śluzie Sławęcice oraz na Śluzie Nowa Wieś. Są to preparaty stosowane w innych krajach, m.in. w Wielkiej Brytanii i USA do powstrzymywania zakwitów złotej algi lub innych glonów.

Na śluzie Sławęcice dozowany był nadtlenek wodoru. W warunkach laboratoryjnych wykazywała dużą skuteczność w zwalczaniu złotej algi. Użyto ok. 200 kg preparatu, co dało stężenie ok. 20 mg/litr. Jest to stężenie bezpieczne dla organizmów wodnych. Obecnie czekamy na rezultaty analiz. Natomiast na śluzie Nowa Wieś użyto koagulantu, czyli środka powszechnie stosowanego do rekultywacji jezior. Próby laboratoryjne z użyciem dwóch preparatów były obiecujące, dlatego resort klimatu i środowiska prowadzi obecnie działania w terenie z udziałem odpowiednio przeszkolonych służb, w tym wojsk chemicznych oraz straży pożarnej. Przed rozpoczęciem aplikacji preparatu Centralne Laboratorium Badawcze GIOŚ pobrało próbki „zero”, następnie do działań przystąpił 5. Tarnogórski Pułk Chemiczny im. gen. broni L. Berbeckiego. Procedura przebiegała według ustalonego harmonogramu. Ten etap jest konieczny dla podjęcia dalszych działań zaradczych przy neutralizacji tego inwazyjnego glonu w wodach otwartych.

Służby w gotowości

W każdej akcji dozowania środka ograniczającego zakwit złotej algi, uczestniczyło łącznie ponad 100 osób, w tym 30 żołnierzy wojsk chemicznych, 36 strażaków z 14 zastępów Państwowej Straży Pożarnej oraz służby wojewody i pracownicy Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska oraz Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Środowiska. Wykorzystano dziewięć jednostek wojskowego sprzętu, w tym specjalistyczne wozy, trzy łodzie i pontony, a także 12 pomp o łącznej wydajności 39 tys. litrów/min.

Kiedy wyniki?

Działania zostały poprzedzone wstępną analizą efektów oczyszczenia wody wraz z doborem optymalnych dawek preparatów w warunkach laboratoryjnych.

– Pierwsze rezultaty działań związanych z neutralizacją złotej algi w Kanale Gliwickim pojawią się najbliższych godzinach, ale pełne wyniki, po wykonaniu wszystkich prób, będą znane w ciągu najbliższych 14 dni – zaznaczyła minister Anna Moskwa.

Stały monitoring GIOŚ

Centralne Laboratorium Badawcze GIOŚ nadal realizuje stały monitoring wód Odry i Kanału Gliwickiego. Próbki wody są badane pod kątem parametrów fizyko–chemicznych. Pobierane są dwa razy w tygodniu (poniedziałek i czwartek) w 27 punktach pomiarowo-kontrolnych na Odrze oraz w jej starorzeczach. Ponadto uzupełniająco jest prowadzony całodobowy monitoring automatyczny, obecnie w 9 punktach rozmieszczonych wzdłuż biegu Odry. Dane pomiarowe są dostępne na portalu gov.pl/odra/badania-odry.

– Dotychczasowe badania potwierdzają, że poza Odrą i Kanałem Gliwickim, nie stwierdzono obecności złotej algi. Stały monitoring Odry jest prowadzony w 27 punktach, dodatkowe pomiary automatyczne są na obiektach hydrotechnicznych. Także zdjęcia satelitarne pozwalają monitorować ten inwazyjny gatunek. Odra jest dziś najlepiej przebadaną rzeką w Europie – podsumowała minister klimatu i środowiska Anna Moskwa.