MKiŚ chce obniżyć stawkę opłaty produktowej dla opakowań szklanych

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji ukazał się w środę projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska zmieniającego rozporządzenie w sprawie stawek opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań. W projekcie zaproponowano obniżenie stawki opłaty produktowej dla opakowań szklanych wielokrotnego użytku do kwoty 0,01 zł za rok 2025, 0,05 zł z rok 2026 i 0,25 zł za rok 2027. MKiŚ planuje, że rozporządzenie wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2025 r.

Ocena Skutków Regulacji

Jak wyjaśniono w Ocenie Skutków Regulacji, nowelizacja rozporządzenia ma na celu urealnienie stawek opłat produktowych dla opakowań objętych systemem kaucyjnym poprzez uwzględnienie masy opakowań przy określaniu wysokości opłaty.

“Przyjmując zasadę, zgodnie z którą zaśmieca ilość opakowań a nie ich masa, niezbędne jest urealnienie wysokości opłaty dla opakowań znacznie cięższych w porównaniu z pozostałymi” – stwierdziło ministerstwo, podając standardowe masy półlitrowych opakowań objętych systemem kaucyjnym: butelka PET – 13 g, puszka na napoje – 14 g, szklana butelka – 315 g. “Tak więc na 1 kg opakowań przypadać będzie: 77 butelek PET, 71 puszek, tylko 3 butelki szklane” – wyliczyło MKiŚ w OSR.

Resort ocenił, że duża dysproporcja w ilości opakowań szklanych przypadających na 1 kg masy opakowań objętych taką samą opłatą produktową może “wpłynąć niekorzystnie na poziom użycia tego rodzaju opakowań”.

Resort zauważył, że brak wprowadzenia proponowanego rozwiązania może wpłynąć negatywnie na użycie opakowań wielokrotnego użytku. “Bardzo niepożądanym zjawiskiem z potencjalnymi negatywnymi skutkami dla ekonomii i środowiska byłoby odejście od stosowania tych opakowań przez wprowadzających” – zaznaczyło ministerstwo. “Biorąc pod uwagę powyższe nie ma możliwości osiągnięcia celu w inny sposób niż przez wydanie rozporządzenia” – dodało.

Opakowania szklane – kluczowy element dla gospodarki o obiegu zamkniętym

Ministerstwo podkreśliło też, że opakowania szklane wielokrotnego użytku są kluczowym elementem przybliżającym do przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym. W opinii MKiŚ istnieje zatem potrzeba prowadzenia działań mających na celu popularyzację użycia tego rodzaju opakowania. Wskazano, że najlepszym przykładem zastosowania opakowania wielokrotnego użytku przez producentów jest szklana butelka zwrotna.

W roli głównej: butelka zwrotna

“W Polsce wykorzystywana jest głównie w browarnictwie – ok. 95 proc. całego rynku butelek wielokrotnego użytku. Oddolnie utworzony system kaucyjny wdrożony przez firmy piwowarskie jest skuteczny i rozpoznawalny wśród użytkowników” – zauważyło MKiŚ. Wskazało w OSR, że rocznie ponad 90 proc. butelek wraca do browarów, jest ponownie napełnianych i trafia z powrotem na rynek.

“Aż 45 proc. rocznej sprzedaży piwa w naszym kraju (38 mln hl) dostępne jest w szklanych butelkach zwrotnych. Pozostałe używane opakowania to puszki, jednorazowe butelki szklane, a także tzw. KEG-i (beczki używane w lokalach gastronomicznych, również będące opakowaniami zwrotnymi” – podało ministerstwo.

Zauważyło, że w Polsce – wg danych Carlsberg – szklaną butelkę wielorazową można użyć 8-12 razy, wg danych Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego–Browary Polskie – 9 razy, a wg danych Kompanii Piwowarskiej – 8 razy. “Tak mała ilość rotacji butelki zwrotnej w Polsce może wynikać z kilku powodów: każdy koncern browarniczy czy browar ma własny niezależny system zbiórki, butelka jest wykorzystywana jedynie przez 2–3 lata ze względów estetycznych” – uważa ministerstwo.

Jak podano w OSR, liczba butelek zwrotnych wykorzystywanych przez branżę piwowarską w ciągu roku to około 3,4 mld sztuk.