Białowieski Program Rozwoju

Proponowany białowieskim gminom projekt ochrony Puszczy, jako unikatowego obszaru jest zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju, uwzględniającymi prawa człowieka, przyrody i rozwoju gospodarczego. Propozycja Białowieskiego Programu Rozwoju została przygotowana przez Ministerstwo Środowiska na podstawie wstępnego rozpoznania lokalnych potrzeb mieszkańców. Teraz rozpoczyna się proces konsultacji.

Prezentacji Białowieskiego Programu Rozwoju towarzyszy propozycja zmiany granic parku narodowego. Propozycja zakłada trzykrotne powiększenie powierzchni Białowieskiego Parku Narodowego (obecnie Białowieski Park Narodowy zajmuje 10 501 ha, czyli powiększony zostałby o 20 483 ha). W wyniku tych zmian Białowieski Park Narodowy zajmowałby powierzchnię 33 071 ha, co stanowi 49 % powierzchni Puszczy Białowieskiej.

– Nic nie jest zamknięte, wszystko jest otwarte – mówi minister Nowicki – Przedstawiłem mieszkańcom Białowieski Program Rozwoju oparty na takim gospodarowaniu zasobami, aby wpływał pozytywnie na życie mieszkańców Podlasia. Program to zbiór projektów podnoszących atrakcyjność tego regionu o wartości ok. 150 mln. zł. Pieniądze będą przeznaczone na rozwój,  m.in. na budowę segregatorni odpadów, wodociągi i uzdatnianie wody, instalację odnawialnych źródeł energii w budynkach publicznych i kolektorów słonecznych w budynkach mieszkalnych, termoizolację budynków, energooszczędne oświetlanie ulic, rozwój turystyki, czy też szerokopasmowy Internet.

Jednym z głównych źródeł finansowania programu będzie Narodowy Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który zasili program kwotą 100 mln zł. W tej sprawie podjęta już została uchwała Rady Nadzorczej.

Jego zakres obejmie m.in. działania z zakresu: gospodarki odpadami (np.: budowa zakładu zagospodarowania odpadów w Hajnówce wraz z infrastrukturą towarzyszącą, stworzenie kompleksowego systemu zbierania i transportu odpadów, rekultywacja istniejących składowisk, promocja selektywnej zbiórki odpadów), gospodarki wodno-ściekowej (np. budowa/modernizacja sieci wodociągowej oraz stacji uzdatniania wody, modernizacja oczyszczalni ścieków, szczególnie w zakresie zagospodarowania osadów ściekowych, rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej oraz przydomowych oczyszczalni ścieków i zbiorczych lokalnych oczyszczalni biologicznych), oszczędności energii (np.: termomodernizacja budynków użyteczności publicznej) i odnawialnych źródeł energii (np. kolektory słoneczne w budynkach mieszkalnych, budowa biogazowni).

Pula środków zostanie również przeznaczona na rozwój małej infrastruktury turystycznej, organizację systemu zarządzania ruchem turystycznym, promocji walorów turystycznych regionu oraz edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju, a także ochrony krajobrazu kulturowego i przyrodniczego rejonu Puszczy Białowieskiej.

Beneficjentami będą jednostki samorządu terytorialnego Powiatu Hajnowskiego, a w wybranych działaniach gminy Białowieża i Narewka.

W ramach V osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko powstanie projekt platformy współpracy na rzecz zrównoważonego rozwoju Puszczy Białowieskiej. Obecnie projekt został zatwierdzony jako priorytetowy i znajduje się  na liście Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Budżet projektu wynosi 1,5 mln zł, a jego celem jest stworzenie modelowej platformy współpracy, zrzeszającej przedstawicieli lokalnych władz, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych, podmiotów zaangażowanych w prowadzenie gospodarki leśnej oraz ochronę Puszczy Białowieskiej. Zadaniem platformy będzie inicjowanie oraz wspieranie inicjatyw dotyczących zrównoważonego rozwoju rejonu Puszczy Białowieskiej, pomoc w pozyskaniu środków finansowych. Beneficjentem projektu będzie Starostwo Hajnówka.

Puszcza Białowieska jest unikatowym w skali świata kompleksem przyrodniczym. To jedyny fragment lasu pierwotnego w Europie zachowany w tak dobrym stanie i jednocześnie jedyny w Polsce Rezerwat UNESCO wpisany na listę Światowego Dziedzictwa Ludzkości. Puszcza to wizytówka Polski – stanowi jeden z najczęściej odwiedzanych przez turystów obiektów przyrodniczych. W tym roku obchodzi rocznicę 600-lecia objęcia ochroną.

Białowieski Park Narodowy po powiększeniu w 1996 r., zajmuje 10 517,27 ha (w tym 5 725,75 ha objęte ochroną ścisłą), co stanowi 16,6 % polskiej części Puszczy Białowieskiej. Pozostałą część polskiej części Puszczy (63 200 ha) zajmują lasy gospodarcze, które tworzą Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Puszczy Białowieskiej” (52 700 ha). Cała polska część Puszczy należy do Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000.

źródło: mos.gov.pl