Budowa Forum Gdańsk z kontrowersjami w tle

Obszar budowanego na Targu Siennym i Rakowym centrum handlowego Forum Gdańsk wynosi ponad 56 000 m.kw. Około 40 proc. tej powierzchni stanie się ogólnodostępnym dla mieszkańców i turystów terenem z nowym placem miejskim, Instytutem Kultury Miejskiej (budowanym na zasadach partnerstwa publiczno-prywatnego), bulwarem nad Kanałem Raduni, ponad 30 restauracjami i kawiarniami, hotelem, 220 sklepami, a także biurami.

Powstanie kino z dziewięcioma salami oraz profesjonalna mobilna scena. W części obiektu trwają już prace wykończeniowe. Otwarcie planowane jest na wiosnę przyszłego roku. Zapowiadane są liczne wydarzenia kulturalne i społeczne integrujące lokalną społeczność.

Centrum za 800 milionów

– Forum Gdańsk jest jednym z niewielu takich projektów w Europie. Przestrzeń publiczna ukształtowała tu przestrzeń handlową, a nie odwrotnie  – powiedział architekt Michał Kotala z pracowni projektowej SUD Architekt, odpowiedzialnej za projekt budowlany.

Inwestycja ułatwić ma komunikację. Powstanie nowy układ drogowy, w tym podziemna ulica o roboczej nazwie Nowe Podwale Grodzkie. Na wiadukcie nad al. Armii Krajowej zlokalizowany będzie węzeł przesiadkowy Śródmieście, zintegrowany z przystankami tramwajowymi, autobusowymi oraz SKM.

Przewidziano cztery stacje naprawy rowerów, liczne stojaki oraz sieć ścieżek rowerowych dookoła obiektu. Powstaje także parking na ponad 1000 samochodów – w bezpośrednim sąsiedztwie Urzędu Miejskiego, sądu i pobliskiego szpitala.

Koszty budowy centrum szacuje się na 800 mln zł. Jest ona realizowana w formie partnerstwa publiczno-prywatnego koncernu Multi Poland z miastem Gdańsk, które przekazało na ten cel ponad 5 hektarów gruntu o wartości ok. 130 mln zł.

Kontrowersyjna przebudowa kanału

Trwa także przebudowa Kanału Raduni. Wszystkie prace – prowadzone na podstawie archiwalnych rycin z przełomu XIX i XX wieku – konsultowane są z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. W części kanału przewidziano multimedialną ścieżkę edukacyjną. Bulwar wzdłuż Raduni będzie osłonięty przeszklonym dachem i dostępny przez całą dobę. Bruk, którym zostanie wyłożony jeden z brzegów, został pozyskany w wyniku prac archeologicznych prowadzonych na Targu Siennym. Wzdłuż ulicy Okopowej powstaną duże zielone tarasy ze specjalnie wyselekcjonowaną roślinnością, a także ogólnodostępny taras widokowy z widokiem na panoramę miasta.

Kontrowersje wokół wpisanego do rejestru zabytków XIX-wiecznego Kanału Raduni budzi fakt, że na odcinku około 90 metrów, przebiegającym pod powstającym centrum handlowym, kanał ma zyskać podwójne dno – górny poziom wody będzie wyeksponowany, dolny będzie ukryty pod płytą.

Założenie takiej dwudzielności wynika z faktu, iż wody w kanale są  zwykle zanieczyszczone po dużych deszczach lub w okresie nawożenia pól. W stanach standardowej czystości wody w Kanale Raduni, ta sama woda płynąć będzie zarówno kanałem dolnym jak i górnym. W przypadku dużych zanieczyszczeń na górny kanał zostanie wpompowana częściowo podczyszczona woda z Kanału Raduni, a dolnym poziomem będzie płynęła pozostała jej część.

Członkowie Forum Rozwoju Aglomeracji Gdańskiej alarmowali tymczasem, że w wyniku planowanych w pierwotnym projekcie zmian, w górnej części pojawi się sztuczna rzeka. Urzędnicy uspokajali, że wizualnie niewiele się zmieni, a przebudowa uchroni wnętrze obiektu handlowego przed ewentualnym brzydkim zapachem pochodzącym z zanieczyszczonej wody.

Przedstawiciele firmy Multi Poland zapewniają, że posiadają wszelkie niezbędne decyzje administracyjne na wykonywanie prac związanych z korytem kanału, projekt wykonawczy jest w ostatnim stadium, a podwójne dno jest zgodne z opinią poprzedniego konserwatora zabytków. Tymczasem członków FRAG nie przekonują jakiekolwiek argumenty. Uważają, że plan zagospodarowania zabrania przykrywania kanału, a  prowadzone prace doprowadzą do odgrodzenia historycznego koryta od widoku ludzi.

– To, na co będziemy patrzeć w centrum handlowym, to wtórnie wykonana fontanna-sadzawka – komentuje Paweł Mrozek, wiceprezes Forum Rozwoju Aglomeracji Gdańskiej.

Inwestor odpowiada, że dwudzielny kanał pozostanie kanałem, a jego historyczna struktura nie zostanie naruszona. Dolne koryto pozostanie bez zmian i służyć będzie do odprowadzenia tzw. wielkich wód w przypadku mocnych deszczy. Górne koryto swoją formą nawiązuje do historycznej konstrukcji  – ma około 6 metrów  szerokości, czyli tak jak obecny kanał. Taki wygląd zachowany będzie na całej przebudowywanej długości.

FRAG w zeszłym tygodniu przesłał swoje postulaty i wnioski o kontrole do kilku instytucji i urzędów: do miejskiego i wojewódzkiego konserwatora zabytków, wojewody pomorskiego, Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego, Biura Rozwoju Gdańska, a także do prezydenta miasta i wydziału środowiska gdańskiego magistratu. W tym tygodniu okazało się, że kwestię legalności podwójnego dna kanału postanowiła sprawdzić gdańska prokuratura okręgowa.