„Wpływ produkcji energii z biomasy leśnej na gospodarkę i środowisko Polski a negocjacje zmian dyrektywy OZE” – przyczynkiem do tak zatytułowanej debaty były trwające prace UE nad nowym kształtem Dyrektywy o OZE (nazywanej również RED). Jedną z ustalanych kwestii jest wskazanie rodzajów drewna, które będzie mógł spalać przemysł energetyczny.
Subwencje to poważny problem
Dyrektywa RED określa między innymi, które rodzaje drewna będzie można spalać w instalacjach energetycznych – elektrowniach i elektrociepłowniach – w celu wyprodukowania energii. Przepisy definiują źródła produkcji energii traktowane jako odnawialne, co pozwala otrzymywać różnego rodzaju formy wsparcia, jak na przykład dopłaty i subwencje.
Swego rodzaju rewolucja prawna czeka nie tylko spalanie biomasy przez ciepłownie i ciepłownictwo systemowe, ale także ogrzewanie w domach. Większość drewna trafia bowiem do odbiorców indywidualnych. Tymczasem na kotły biomasowe (opalanie biomasą pochodzenia drzewnego) jest spory popyt, ludzie też kupują drewno dla kominków. Niestety, w związku z wojną nie importujemy już surowca z Białorusi, co stanowi spory problem. Przy brak surowca, to oczywiste, windujemy jego ceny – ceny drewna opałowego, ale także tego stosowanego w przemyśle przetwórczym.
Inny problem stanowią subwencje powodujące, że spalane jest drewno pełnowartościowe, bowiem jest tańsze od dotowanego drewna gorszej jakości. – Walczymy, by nie stosowano dopłat do drewna w dużych zakładach. Przemysł drzewny nie jest w stanie konkurować z przemysłem energetycznym. Z ekonomicznego punktu widzenia spalanie drewna i dopłaty do tego procederu stanowią najmniej rozsądne rozwiązanie. Coraz częściej będziemy żyć w gospodarce niedoborów. A przecież chodzi o to, by nie musieć spalać drewna, a mieć w domu ciepło – mówił Augustyn Mikos z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.
Drewno energetyczne
Popiera to zdanie Jędrzej Kasprzak, prezydent Stowarzyszenia Producentów Płyt Drewnopochodnych. – Podwyżki cen drewna wynoszą nawet 100 proc.. Ceny drewna M2E pokazują jak wsparcie państwa wpływa na koszty zakupu biomasy, bo m2E jest droższe niż ceny tartaczne. Tak wysokie ceny zachęcają do spalania tańszego drewna lepszej jakości. Ekonomia sprzyja spalaniu drewna średnio i wielkowymiarowego – mówił Kasprzak.
Inna kwestia to wspomniane definicje. – Wystąpiliśmy do rządu z pismem prosząc o definicję drewna energetycznego. Odpowiedź zrozumieliśmy jednoznacznie: dopóki nie zostanie zatwierdzona dyrektywa RED3, ministerstwo nikt nie zrobi. Tymczasem firmy przygotowują informacje, że każde drewno jest niepełnowartościowe… Nieprzychylność rządu trwa od 2015 roku i szczególnie w dobie braku surowca to poważny problem – dodał Kasprzak.
– Nie wiemy co to jest drewno energetyczne. Nie ma rozporządzenia, przepisów od lat. Definicja była, lecz tylko czasowa – potwierdził Radosław Omachel, dziennikarz Newsweeka.
Musimy iść w kierunku logicznego rozwoju. Spalanie drewna w firmach to najgłupszy sposób realizacji celów OZE. Bo są lepsze i bardziej ekonomiczne rozwiązania. Trzeba działać, rząd jest opieszały i niechętny do pomocy. Nie ma wsparcia dla odzysku drewna. Wiele firm, „płytowych” użytkuje instalacje do oczyszczania drewna. Ale od ponad 2 lat brakuje pozwoleń na transgraniczne przemieszczanie odpadów. Prowadzimy próby rozmów z ministerstwem, ale bez efektu. Dlatego jestem pesymistą – posumował Jędrzej Kasprzak ze Stowarzyszenia Producentów Płyt Drewnopochodnych.
Zmiany w RED
Ważne zagadnienie stanowi: czy biomasa drzewna powinna być traktowana jako odnawialne źródło energii. Jak powiedział Augustyn Mikos, jest ona uznawana za OZE, ale pod kilkoma warunkami oraz z określonymi wyłączeniami. Takie podejście zostało poddane krytyce z poniższych powodów.
- Spalanie pierwotnej biomasy drzewnej – to drewno nie podlega przetwarzania, pochodzi prosto z lasu lub innego terenu zadrzewionego. Nie jest produktem ubocznym przemysłu. Cechuje je bardzo wysoka emisyjność. Niestety, nie da się od tego odejść całkowicie, tylko to czynić stopniowo, pozyskiwać drewno w „nieprzemysłowych” ilościach, wtedy jest szansa na odnawianie lasów.
- Występuje więcej „zachęt”, by pozyskiwać więcej drewna, co przekłada się na zagrożenie ochrony lasów.
- Wpływa na wysoką cenę drewna.
- Negatywnie wpływa na środowisko
Aktualnie trwają uzgodnienia zmian w dyrektywie OZE w procesie trilogu – trójstronnych negocjacji między Radą Europejską, Komisją Europejską a Parlamentem Europejskim. Dotyczy ona rewizji dyrektywy RED. Wśród pomysłów jest wyłączenie niektórych rodzajów drewna z biomasy drzewnej, wprowadzenie definicji biomasy drzewnej jako każde drewno pochodzące z terenu zadrzewionego a nie jako produkt uboczny (z wyjątkiem drewna poklęskowego, lasów objętych gradacji, lasów zagrożonych pożarami). Inna idea to odejście od dopłacania tak zdefiniowanej masy biodrzewnej.
Postulaty Pracowni na rzecz Wszystkich Istot
- Biomasa drzewna została uznana za OZE.
- Trzeba wprowadzić definicję pierwotnej biomasy drzewnej bez dużych wyłączeń.
- Zaprzestanie zaliczania biomasy drzewnej pierwotnej do OZE do 2027 roku.
- Zasada kaskadowego użytkowania drewna – akt delegowany a nie prawny
Jak się okazało na końcu spotkania, problem definicji biomasy jako OZE jest głębszy. Bowiem jedna z osób „z publiczności” (przedstawiciel innej organizacji pozarządowej), zasugerowała, czy wręcz uparcie twierdziła, że biomasa należy do OZE, bo ma jego fizyczne własności. I nie można walczyć ze spalaniem w dużych firmach. To zapowiada kolejną, burzliwą debatę…
Komentarze (0)