Ekolodzy alarmują: UE finansuje szkodliwe inwestycje

Oparta na najnowszych danych, mapa o tytule „Cohesion or Collision” (”Spójność czy kolizja”) wypunktowuje kontrowersyjne projekty na łączną sumę 22 miliardów EUR. Projekty te już uzyskały finansowanie albo są zaplanowane do sfinansowania z Funduszy Europejskich lub/i środków Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EIB).  Całkowity koszt inwestycyjny 50 projektów wynosi 22 miliardy EUR, z czego 10 miliardów pochodzi z Funduszy Unijnych, a resztę pokrywa Europejski Bank Inwestycyjny. Niektóre z projektów zostały już przyjęte, choć większość jest zaplanowana na okres budżetowy 2007-2013.

W dniu, w którym Danuta Huebner (Komisarz ds. Polityki Regionalnej) wręczy nagrody „RegioStars” dla najbardziej innowacyjnych projektów, CEE Bankwatch Network wraz z Friends of the Earth Europe również ogłoszą zwycięzców swoich nagród „RegioSkazy” („RegioScars”) – dla trzech najbardziej szkodliwych i nieuzasadnionych projektów zaplanowanych do finansowania z Funduszy UE na okres budżetowy 2007-2013 w krajach Europy Środkowo-Wschodniej.  Następujące projekty zostały wybrane przez jury, złożone z organizacji pozarządowych, w oparciu o kryteria środowiskowe, społeczne i ekonomiczne: 
1) plan zbudowania 9ciu spalarni odpadów komunalnych w Polsce, za łączną kwotę ponad 1 miliarda EUR
2) droga ekspresowa Via Baltica w Polsce
3) droga ekspresowa R52 w Republice Czeskiej (połączenie Brno – Wiedeń)

– Plan zbudowania dziewięciu szkodzących środowisku spalarni odpadów w Polsce odciągnie pieniądze od o wiele bardziej potrzebnego i przyjaznego środowisku recyklingu. Jest niedopuszczalne aby inwestować w spalarnie w sytuacji gdy Polska poddaje recyklingowi zaledwie 3 procent swoich śmieci. Dlatego też projekt w pełni zasługuje na nagrodę „RegioSkaza” za najgorszy projekt. Projekty dróg ekspresowych Via Baltica oraz R52 (umiejscowionej w Republice Czeskiej) są na drugim i trzecim miejscu pod względem najgorszych inwestycji, jako że będą niszczyły wysoce cenne naturalne miejsca pomimo możliwości zaprojektowania krótszych, mniej dewastujących i tańszych alternatywnych tras – mówi Magda Stoczkiewicz, Koordynator ds. Polityki w CEE Bankwatch Network.

Projekty zlokalizowane w Polsce, które znalazły się na mapie:  

• 9 spalarni odpadów, które są faworyzowane kosztem recyclingu, a więc rozwiązania bardziej korzystnego ze względów ekonomicznych i ekologicznych (łączny koszt wynosi 1 miliard EUR)  
• 7 dróg  i zapór wodnych umiejscowionych na cennych terenach naturalnych lub obszarach siedliskowych, w których nie brano pod uwagę alternatyw (w tym projekt nadbałtyckiej drogi ekspresowej „Via Baltica”)

Łączny koszt kontrowersyjnych projektów zlokalizowanych w Polsce to 8 miliardów euro (8 009 milionów), z czego ponad 4,5 miliarda ( 4 657 milionów) ma pochodzić z funduszy UE.

– Europejskie finansowanie strukturalne jest konieczne i mile widziane. Jednak w sytuacji gdy pieniądze służą lekkomyślnym inwestycjom i dewastacji środowiska ich potencjał dostarczania korzyści jest marnowany. Mapa niestety pokazuje, iż szkodliwe projekty nie ograniczają się do kilku odizolowanych wyjątków. Problematyczne projekty nie są konieczne, gdyż istnieją dla nich alternatywy. Europejska Komisja, wraz z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, powinny wstrzymać swoje działania do czasu gdy alternatywne rozwiązania zostaną poprawnie określone – mówi Martin Konecny, Koordynator ds. Funduszy UE w FoEE.