Małopolska podsumowuje walkę ze smogiem

W podsumowaniu przedstawiono informacje na temat podjętych działań: likwidacje niskosprawnych urządzeń grzewczych, rozbudowa i modernizacja sieci gazowej i ciepłowniczej, termomodernizacja budynków, inwestycje w OZE, rozbudowa ścieżek rowerowych. Istotnym elementem podsumowania są także informacje o poniesionych wydatkach i uzyskanych efektach ekologicznych. Podsumowanie powstało na podstawie otrzymanych rocznych sprawozdań.

– Z roku na rok jakość powietrza w Małopolsce poprawia się. Wskazują na to dane ze stacji monitoringu jakości powietrza. Jest to wynikiem licznych inwestycji podjętych w gminach województwa – komentuje podsumowanie “Programu ochrony powietrza dla Małopolski” wicemarszałek Tomasz Urynowicz.

Pomiary jakości powietrza wykonane w 2020 r. wskazują na poprawę jakości powietrza w woj. małopolskim. Mimo faktu, że dalej we wszystkich strefach województwa występują przekroczenia stężeń zanieczyszczeń, należy zwrócić uwagę na obniżenie się wartości stężeń, zwłaszcza jeśli chodzi o poziomy pyłu zawieszonego PM10, PM2,5 i benzo(a)pirenu.

W ub. r. na terenie Małopolski dokonano likwidacji nieefektywnych źródeł ciepła na paliwa stałe łącznie w 10 207 budynkach/lokalach, w tym w 68 w Krakowie i 10 139 w gminach poza Krakowem. Dla porównania w roku 2019 zlikwidowano łącznie 15 004 kotłów, z czego 4 186 w Krakowie i 10 818 poza Krakowem.

We wrześniu 2019 r. w Krakowie wszedł w życie zakaz spalania paliw stałych w instalacjach, w związku z czym większość kotłów na paliwo stałe zostało wymienionych przed tym okresem. Oznacza to, że podczas gdy liczba wymian kotłów w Krakowie z oczywistych względów spada, w pozostałych gminach Małopolski liczba wymian utrzymuje się na stałym poziomie.

Na terenie województwa przeprowadzono 7 048 termomodernizacji budynków mieszkalnych oraz zrealizowano 10 191 inwestycji w odnawialne źródła energii. Stanowi to kilkukrotny wzrost względem lat poprzednich. Liczba termomodernizacji wzrosła pięciokrotnie, podczas gdy liczba instalacji OZE wzrosła dziesięciokrotnie względem roku poprzedniego.

– Coraz więcej mieszkańców Małopolski korzysta z ekologicznych rozwiązań. Liczne inwestycje w OZE są też dofinansowane z programu “Czyste powietrze”, który promuje ekologiczne źródła ciepła, takie jak pompy ciepła czy panele fotowoltaiczne – dodaje wicemarszałek Urynowicz.

Większość gmin województwa podjęło liczne kontrole w zakresie przestrzegania uchwały antysmogowej oraz zakazu spalania odpadów przez mieszkańców. W 2020 r. przeprowadzono łącznie 16,7 tys. kontroli, podczas których wykryto 992 przypadków nieprzestrzegania przepisów uchwały oraz 833 przypadków spalania odpadów, co stanowi 10 proc. wszystkich kontroli. Nałożono mandaty w łącznej wysokości 138,6 tys. zł, a 268 spraw skierowano do sądu.

Jedną z najważniejszych funkcji wspierających mieszkańców pełnią ekodoradcy zatrudnieni w gminach. W 2020 r. na terenie województwa działało ich łącznie 104. Spośród wszystkich 182 gmin według stanu na koniec 2020 r., 88 miało utworzone punkty obsługi programu “Czyste powietrze”. Ich liczba będzie stopniowo wzrastać ze względu na wprowadzone zapisy w “Programie ochrony powietrza dla Małopolski” obligujące do utworzenia takich punktów. Zgodnie z nim, od 2021 r. rekomenduje się przeznaczenie w ramach budżetu gminy co najmniej 1 proc. dochodów własnych na działania związane z ochroną powietrza, obejmujące m.in. zatrudnienie ekodoradców oraz uruchomienie i obsługę punktów obsługi programu “Czyste powietrze”. Z uzyskanych informacji wynika, że w 2020 r. 99 gmin przeznaczyło na ochronę powietrza powyżej 0.5 proc. środków własnych, w tym 68 gmin powyżej 1 proc.

W ub. r. na terenie województwa zakupiono łącznie 33 niskoemisyjne autobusy komunikacji miejskiej. W Małopolsce przybyło ponad 270 km nowych dróg rowerowych, a 59 gmin przeprowadziło kampanie promujące wykorzystanie zrównoważonych form transportu.