Murale w polskich miastach. Gdzie najładniejsze? [GALERIA]

[poll id=”17″]

Gdańsk

Kolekcja Malarstwa Monumentalnego w Gdańsku to zintegrowana galeria składająca się z 54 wielkoformatowych murali na ścianach szczytowych bloków oraz 19 aranżacji wejść do klatek. W jej ramach działają trzy powiązane z nią projekty: Festiwal Monumental Art, Gdańska Szkoła Muralu oraz Lokalni Przewodnicy i Przewodniczki.

Pierwsze prace w kolekcji powstały w 1997 r. podczas międzynarodowego festiwalu zorganizowanego w ramach obchodów tysiąclecia Gdańska. Do idei rozwoju kolekcji powrócono w 2009 r., gdy po raz pierwszy odbył się Festiwal Monumental Art. Dzięki sześciu edycjom festiwalu, kolekcja pozyskała dotąd 34 prace autorstwa artystów z całego świata. W 2010 r., kolekcja zaczęła się także wzbogacać o pracę swoich „rezydentów”, czyli adeptów Gdańskiej Szkoły Muralu. Szkoła to inicjatywa, która ma na celu integrację i kształcenie środowiska malarzy ściennych. W zajęciach uczestniczą studenci i absolwenci ASP, głównie z Gdańska, jednak z istotnym udziałem studentów z wrocławskiej akademii.

Kolekcja to także lokalni przewodnicy i przewodniczki, głównie mieszkańcy Zaspy, którzy pomagają odnaleźć się w trudnej topografii Zaspy, opowiadają o samych muralach i artystach, a także odkrywają historię osiedla, w której jak w soczewce skupia się współczesna Polska.

Kolekcja to unikalne przedsięwzięcie, które z jednej strony ożywia przestrzeń modernistycznego osiedla, a z drugiej pozwala obcować z różnorodnością styli i nurtów współczesnego malarstwa monumentalnego. Na Zaspie odnajdziemy Street Art, klasyczne malarstwo ścienne, malarstwo figuratywne, graficzne, sztukę konceptualną, malarstwo historyczne oraz czystko dekoracyjne. Prace zostały stworzone przez artystów wielu kultur i pokoleń. Niektóre z realizacji nawiązują bezpośrednio do kontekstu miejsca, w którym powstały, inne są czysto abstrakcyjne bądź nawiązują do osobistych doświadczeń twórców.

W 2015 r. Kolekcja obchodzi swoje 18 urodziny. Ostatnia edycja Festiwalu Monumental Art planowana jest na lipiec 2016 r.

Białystok

Wszystkie murale prezentowane w galerii powstały z inicjatywy Białostockiego Ośrodka Kultury w Białymstoku i zostały zrealizowane podczas Dni Sztuki Współczesnej, w ramach akcji ESSA, czyli East Side Street Art. Znajdują się one w Białymstoku. Podczas 27. Dni Sztuki Współczesnej w 2012 r. Paweł SWANSKI Kozłowski stworzył mural przy ul. L. Waryńskiego 8, a Stanisław “Szum” Szumski stworzył mural przy ul. L. Zamenhofa 5c. Z kolei podczas 28. Dni Sztuki Współczesnej w 2013 r. – East Side Street Art: Morten Andersen i BASE23 stworzyli mural na ścianie kamienicy przy ul. L. Zamenhofa 5c. Następnie w ramach tego samego festiwalu w 2014 r. – East Side Street Art: dzięki staraniom niemieckich artystów street-artowych BASE23 i Tobias Kroeger powstał mural przy ul. Gajowej 77 a rok później Piotr Lutarewicz (Białystok) stworzył mural na ścianie bloku przy ul. Zwycięstwa 3 a Francesco Camillo Giorgino MILLO (Włochy) mural przy ul. Swobodnej 60.

Wśród innych murali, które znajdują się w Białymstoku na uwagę zasługują murale powstałe podczas Up To Date Festival: niebieski mural promujący wrześniowy Up To Date Festival. Malowidło powstało na rogu ulic: Ogrodowej i J. I. Kraszewskiego. Przygotowała go blisko 30-osobowa grupa wolontariuszy pod okiem Emili Muśko. Następny mural to Dziewczynka z konewką. Namalowany został on przez polską artystkę Natalię Rak w ramach finału akcji „Folk on the Street 2013” (Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Białymstoku) na budynku przy Al. Piłsudskiego 11/4. Nawiązuje on do „Legendy o Wielkoludach” i przedstawia małą dziewczynkę z konewką podlewającą rosnące obok drzewo, idealne wkomponowanie w otoczenie. Z kolei mural z akcji „Farby w rękę i pod rękę” powstał w czerwcu 2015 roku i stworzyły go przedszkolaki, uczniowie szkół podstawowych, podopieczni stowarzyszenia SZANSA i Ośrodka dla Uchodźców pod okiem Damiana Dworakowskiego twórcy projektu ze Stowarzyszenia Kreatywne Podlasie oraz pracowników Galerii im. Sleńdzińskich. Ozdabiali oni ścianę budynku przy ul. Armii Krajowej 29. Dzieci przy pomocy kolorowych odcisków swoich rączek ozdabiały wielobarwny ogon pawia, który symbolizuje wielokulturowość i różnorodność naszego miasta. „Farby w rękę i pod rękę” to akcja edukacyjna, która zbliżyła do siebie młodych mieszkańców Białegostoku. Podczas wspólnego malowania dzieci uczyły się tolerancji i akceptacji bez względu na kolor skóry czy pochodzenie.

Gorzów Wielkopolski

Wśród najciekawszych murali pochodzących z Gorzowa Wielkopolskiego wymienić należy Mural pt. “2d 4h”, co oznacza: dwa dni i cztery godziny. Projekt i wykonanie należy do grupy City2City. Znajduje się on na ścianie budynku obok stadionu żużlowego przy ul. Śląskiej. Inny mural powstał przy ul. Teatralnej. Projekt ten wyłoniono w konkursie, którego organizacją zajęło się Stowarzyszenie Sztuka Miasta. Wygrał projekt Karola Zydora z Wielenia z woj. wielkopolskiego. Kolejny to mural Kaseta – upamiętnienie symbolu Gorzowa Wlkp. – kasety stilonowskiej. Projekt i wykonanie należy do gorzowianina Leszka Michty. Z kolei autorem muralu przy głównym skrzyżowaniu jest Leszek Michta. Następny mural Christy Wolf to mural upamiętniający Christę Wolf przy ul. 11 Listopada. Jest to inicjatywa Stowarzyszenie Sztuka Miasta przy wsparciu Towarzystwa Miłośników Gorzowa.

Mural Głowa znajdujący się na ścianie kamienicy przy ul. Walczaka to najsłynniejszy obraz z gorzowskiej kolekcji “Krąg Arsenału”, czyli “Głowa mężczyzny na czerwonym tle” Andrzeja Wróblewskiego. Pomysł należy do Stowarzyszenia Sztuka Miasta. Ostatni z prezentowanych to mural Herberta upamiętniający Zbigniewa Herberta i znajduje się przy przy ul. Teatralnej. Powstał z inicjatywy Stowarzyszenia Sztuka Miasta przy wsparciu Towarzystwa Miłośników Gorzowa. Autorem zdjęć gorzowskich murali jest Bartłomiej Nowosielski z Urzędu Miejskiego z Gorzowa Wielkopolskiego.