Na Konwencie Marszałków o smogu. Skawina miastem-laboratorium

Marszałkowie spotkali się w środę, 27 czerwca w kompleksie pałacowo-parkowym w Sulisławiu koło Grodkowa. Rozmowy dotyczyły przede wszystkim budżetu unijnego po 2020 roku, zwłaszcza w kontekście pieniędzy dla regionów Polski.

Marszałkowie mówili także o tym, jakie działania podejmuje się w regionach, by poprawić czystość powietrza. Gościem konwentu był Piotr Woźny, pełnomocnik premiera ds. programu „Czyste powietrze”.

O uchwałach anysmogowych podejmowanych przez samorządy mówił Manfred Grabelus z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego. Zwrócił uwagę, że w uchwałach są zapisy, które trudno egzekwować. Chodzi tu np. o sprawdzanie w gospodarstwach domowych, czym i w jakich piecach palą mieszkańcy.

Rząd można rozliczyć

Piotr Woźniak mówił, że reakcją na zły stan powietrza w Polsce jest rządowy program „Czyste powietrze”. Jego trzy filary to wymagania dla kotłów na paliwa stałe, normy jakościowe dla paliw stałych i wsparcie finansowe obywateli. – To program bardzo konkretny, dlatego też obywatele mogą z tego programu rząd rozliczać – mówił Piotr Woźny.

Dodał, że jedną sprawą jest przyjmowanie regulacji dotyczących paliw stałych czy egzekwowania kar za nieprzestrzegane uchwal antysmogowych, z drugiej zaś istnieje potrzeba „zagłębiania” się w rzeczywistość najbardziej zanieczyszczonych miast.

Pierwszym miastem-laboratorium stała się Skawina, gdzie trwają m.in. prace nad optymalnym modelem finansowania, identyfikacji gospodarstw wymagających wsparcia i wzięcia pod uwagę wszystkich uwarunkowań lokalnych – dodał Piotr Woźny. Rząd zapowiedział, że od czerwca do września w Skawinie ocieplone zostanie 20 domów. W ciągu następnych trzech lat termomodernizację ma przejść już 15 proc. budynków jednorodzinnych w mieście. W tym wypadku 100 proc. kosztów pokryje państwo.

Poinformował też, że drugim kierunkiem działań jest zajęcie się problemem 33 polskich miast, które znalazły się wśród najbardziej zanieczyszczonych miast europejskich. – Trwają prace nad indywidualnymi planami dla 10 miast powyżej 100 tysięcy mieszkańców. W kolejnych 22 miastach będzie powielany model Skawina – mówił Woźny.

Ten pilotaż w 33 miastach ma być  uruchomiony do 2019 roku, natomiast sam program „Czyste powietrze” jest przewidziany na kolejną perspektywę finansową UE.

Gdzie rządowe, gdzie samorządowe?

Piotr Całbecki, marszałek kujawsko-pomorski, powiedział, że obawia się, czy w przyszłej perspektywie będzie wiadomo, gdzie będą poprowadzone linie rozdziału pomiędzy programem rządowym a regionalnymi, żeby nie było problemów w ich realizacji. Pytał także o etapy uruchamiania programu, bo regiony i samorządy niższego szczebla chcą się poczuć jego realizatorami, mówił też o trudnościach w określenia ubóstwa energetycznego.

– Czy nie lepiej postawić także na zdrową, czystą energię, jako ważny element dbałości o czystość środowiska – pytał natomiast Paweł Nakonieczny, członek zarządu województwa lubelskiego.

Piotr Woźniak, odpowiadając marszałkom, potwierdzał, że ubóstwo energetyczne to najtrudniejszy element programu. Trudne jest dotarcie do takich gospodarstw i efektywnie zainwestowanie w nich pieniędzy. Mówiąc o linii rozdziału zwracał uwagę na fakt, że teraz, jeszcze w fazie negocjacji,  jest doskonały moment na określenie takiej granicy.

To było ostatnie posiedzenie Konwentu Marszałków Województw na Opolszczyźnie. Na zakończenie obrad  marszałek Andrzej Buła przekazał przewodnictwo marszałkowi województwa mazowieckiego.  Przez kolejne pół roku przewodniczącym konwentu będzie marszałek województwa mazowieckiego, który przejął „laskę marszałkowską”. Pierwsze posiedzenie Konwentu Marszałków pod przewodnictwem województwa mazowieckiego odbędzie się w dniach 22–24 sierpnia w Płocku.

Źródło: Konwent Marszałków, Mazovia.pl