Ochrona przed katastrofami przemysłowymi i ekologicznymi

Jednym z celów Dyrektywy Seveso III jest wzmocnienie dotychczasowych przepisów związanych z zapobieganiem wypadkom z udziałem niebezpiecznych substancji, np. pożarom instalacji przemysłowych oraz ograniczenie skutków awarii dla ludzi i środowiska w przypadku ich wystąpienia. Regulacje obejmują przedsiębiorstwa stosujące groźne chemikalia, jak zakłady petrochemiczne, farmaceutyczne czy produkujące nawozy sztuczne.  

Podniesieniu bezpieczeństwa w zakładach przemysłowych mają służyć rozszerzone wymogi dotyczące kontroli, które wprowadza nowa dyrektywa. Ustala ona m.in. minimalne częstotliwości jej przeprowadzania. W momencie stwierdzenia poważnych naruszeń – dyrektywa wprowadza ponadto obowiązek wykonania ponownej kontroli w ciągu 6 miesięcy.

W nowej dyrektywie ważne są także zmiany z punktu widzenia lokalizacji budownictwa mieszkalnego. Przedsiębiorstwa o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii będą bowiem musiały dostarczyć stosowaną analizę dla celów planowania i zagospodarowania przestrzennego. Ponadto, zakłady o dużym ryzyku (ZDR) będą miały obowiązek uwzględnienia w swoich raportach o bezpieczeństwie scenariuszy poważnych awarii, które mogłyby wystąpić w wyniku klęsk żywiołowych oraz zasad postępowania w takich sytuacjach.

Dyrektywa wzmacnia także przepisy związane z publicznym dostępem do informacji o poziomie bezpieczeństwa w przedsiębiorstwach. Powszechnie dostępne dane to m.in.: ogólne informacje o poważnych zagrożeniach mogących wystąpić w zakładzie oraz ich skutkach dla ludzi i środowiska.

Z punktu widzenia przedsiębiorców głównym celem wprowadzanej dyrektywy jest dostosowanie istniejących regulacji (Dyrektywy Seveso II) do nowego systemu klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin chemicznych, zawartego w rozporządzeniu CLP (Classification, Labelling, Packaging – Klasyfikacja, Znakowanie, Pakowanie). Przepisy tego rozporządzenia wprowadzają w całej UE nowy system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów oparty na Globalnie Zintegrowanym Systemie Klasyfikacji  i Znakowania Chemikaliów GHS (Global Harmonised System).

Dyrektywa Seveso III została przyjęta w czerwcu br. podczas posiedzenia Rady Unii Europejskiej  ds. Ogólnych. Zastąpi ona dyrektywę Rady 96/82/WE z dnia 9 grudnia 1996 r. w sprawie kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi (Seveso II). Obecnie trwają prace związane z wdrożeniem nowych regulacji do polskiego prawa, co musi się ostatecznie zakończyć 1 czerwca 2015 roku.

Seveso III jest kolejną międzynarodową regulacją przeciwdziałającą  poważnym wypadkom w zakładach przemysłowych. Pierwszym ważnym aktem w tej sprawie była Dyrektywa Seveso I. Impulsem do jej stworzenia była  awaria w zakładach chemicznych w Seveso, we Włoszech, która miała miejsce 1976 r. Doszło wówczas do wybuchu niebezpiecznych substancji chemicznych, a skażone katastrofą tereny do dziś nie nadają się do zamieszkania.