Ochrona strategicznych złóż kopalin w projekcie zmiany Prawa geologicznego i górniczego

Jak podkreśla się w uzasadnieniu, nadrzędnym celem nowelizacji P.g.g. będzie wprowadzenie szczególnej i realnej ochrony dla złóż mających strategiczne znaczenie dla polskiej gospodarki. Zamierza się to osiągnąć m.in. poprzez wprowadzenie procedury uzgadniania z ministrem, zamiast obecnego niewiążącego opiniowania studium i planu miejscowego oraz planu zagospodarowania przestrzennego województwa. Uzgadnianie ma następować w odniesieniu do terenów objętych złożami określonych kopalin, w tym przede wszystkim złożami strategicznymi. Takie rozwiązanie pozwoli ministrowi na realne wywiązywanie się z realizacji zadania polegającego na ochronie złóż.

W projekcie proponuje się wprowadzenie definicji ustawowej złoża strategicznego, rozumianego jest złoże kopaliny, które ze względu na jego znaczenie dla gospodarki lub bezpieczeństwa kraju podlega szczególnej ochronie prawnej. System ochrony złóż kopalin ma na celu zabezpieczenie dostępności do nich, zwłaszcza w przypadku kopalin wydobywanych metodą odkrywkową. Złoże będzie mogło być uznane za złoże strategiczne na podstawie decyzji administracyjnej, a odpowiednie postępowanie będzie wszczynane z urzędu przez Głównego Geologa Kraju.

Dla złóż strategicznych zostaną wprowadzone regulacje szczególne, za najbardziej znaczącą w Ocenie Skutków Regulacji wskazuje się wprowadzenie rocznego terminu do ujawnienia w dokumentach planistycznych. Dla pozostałych złóż planuje się wprowadzić obowiązek wprowadzenia złoża kopaliny nie tylko do studium, ale również do planu miejscowego, o ile taki obowiązuje.

Procedura ujawniania złoża ma zostać uproszczona dzięki włączeniu do niej, w sposób pośredni, podmiotów najbardziej zainteresowanych zmianą tj. przede wszystkim przedsiębiorców ubiegających się o koncesje. Pojawić się ma rozwiązanie dyscyplinujące gminy do terminowego wprowadzania złóż do studium i planu miejscowego pod rygorem nałożenia kary pieniężnej.

Projekt przewiduje wprowadzenie przepisów, które uregulują zasady lokalizacji inwestycji OZE na terenach znajdujących się ponad złożami kopalin. Rozwiązanie ma umożliwić priorytetowe traktowanie tego rodzaju inwestycji, które nie będą trwale związane z gruntem, a ich budowa nie doprowadzi do trwałej zabudowy w sposób uniemożliwiający eksploatację złoża w przyszłości.

Proponuje się rezygnację z koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie kompleksu podziemnego składowania CO2.

Projektowane regulacje mają dostosować też przepisy dotyczące podziemnego, bezzbiornikowego magazynowania substancji do potrzeb związanych z projektowaną Polską strategią wodorową. Proponuje się zerową opłatę za prowadzenie działalności polegającej na bezzbiornikowym magazynowaniu wodoru. Ma to prowadzić do zapewnienia przestrzeni magazynowych, niezbędnych dla skutecznej realizacji Polskiej strategii wodorowej oraz zainteresowania tą działalnością możliwie najszerszego kręgu przedsiębiorców. Ponadto podziemne bezzbiornikowe magazynowanie wodoru ma zostać uznane za inwestycję celu publicznego, podobnie jak w przypadku podziemnego bezzbiornikowego magazynowania węglowodorów.