Paliwami nazywamy substancje palne, przeznaczone do realizacji określonego procesu termicznego, w określonych warunkach procesowych, kopalne lub utworzone w wyniku przemian fizycznych, fizyczno-chemicznych, biologicznych, biochemicznych i biotermicznych oraz termicznych, na bazie paliw naturalnych, sztucznych, substancji palnej różnego pochodzenia (w tym biologicznej pochodzenia roślinnego i zwierzęcego), produktów przetwarzania odpadów komunalnych, przemysłowych, medycznych i innych (w tym niebezpiecznych), uzyskiwane na drodze formowania mechanicznego, chemicznego, biologicznego, a także wszystkich dostępnych środków i technologii. Paliwa wytworzone w procesie formowania nazywamy formowanymi i w odróżnieniu od substancji palnej odpadów, zwanej mylnie paliwem, posiadają określone właściwości – za wyjątkiem statusu prawnego (brak ustawy o paliwach).
W odniesieniu do powszechnie stosowanych paliw energetycznych paliwa formowane mogą charakteryzować się obniżoną zawartością popiołu, siarki i chloru, a w stosunku do odpadów, z których zostały wytworzone – znacznym obniżeniem zawartości metali kolorowych (60-80%). Procesy formowania winny podlegać ścisłym warunkom reglamentacji. Dotyczy to określonych technologii, gwarantujących stabilność składu i właściwości produktu finalnego. Samo pojęcie formowania jest dla wielu pojęciem niejasnym, a termin „paliwa alternatywne” nie ma sensu fizycznego ani prawnego, bowiem zgodnie z ustawą o odpadach paliw nikt nie pozbywa się, nie nakazuje ani nie zamierza się ich pozbyć i ich miejsce w katalogu odpadów jest nieporozumieniem. Niniejsze „Zeszyty Komunalne” zostały poświęcone procesom formowania paliw i wyjaśnieniu celowości ich stosowania w przemyśle.
Niestety, ze względu na ograniczoną objętość dwa z zaplanowanych artykułów nie zmieściły się w tej edycji dodatku (zostały opublikowane w dziale „Gospodarka Odpadami”, str. …), a w pozostałych tekstach wprowadzono skróty. Pełne ich wersje z wykazem cytowanych źródeł są dostępne w Internetowym Archiwum Wydawnictw Komunalnych (www.komunalny.pl).

prof. dr hab. inż. Janusz W. Wandrasz
kierownik Katedry Technologii i Urządzeń Zagospodarowania Odpadów
Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki, Politechnika Śląska,
Gliwice, prof. Zamiejscowego Wydziału Zarządzania Środowiskiem,
Politechnika Białostocka, Hajnówka