Miejskie Forum

W dniach 7-8 maja br. odbędzie się w Łodzi Krajowe Forum Ekologii Miast. Forum będzie poświęcone przedsięwzięciom dotyczącym promocji odzysku i recyklingu odpadów. Idea zrodziła się w wyniku wprowadzenia tzw. „ustawy czyszczącej”, przyjęcia Krajowego Planu Gospodarki Odpadami oraz konieczności opracowania w tym roku planów wojewódzkich i powiatowych. Forum ma umożliwić analizę barier utrudniających samorządom pozyskiwanie środków na rozwój gospodarki odpadami. W tym kontekście zaprezentowane będą korzyści partnerstwa publiczno – prywatnego. Omawiane będą także praktyczne wskazówki, dotyczące m.in. procedur egzekwowania przez gminy obowiązków określonych w przepisach.
Ważnym punktem obrad będzie debata publiczna na temat kierunków zmian w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Uczestniczyć w niej będą parlamentarzyści, urzędnicy ministerialni, samorządowcy, przedstawiciele firm komunalnych. Patronat nad debatą objął „Przegląd Komunalny”.
Forum towarzyszyć będzie wystawa, na której zaprezentują się firmy z branży. Informacje o organizatorze Forum w kalendarium na str. 10.


Wiosenna wojna



W Lublinie nastały wiosenne zmiany i porządki. „Wiosenna wojna” jaką wypowiedziano dzikim wysypiskom i nielegalnym złomowiskom ma uporządkować miasto. Wspólne kontrole inspektorów miejskich, pracowników sanepidu, straży pożarnej oraz nadzoru budowlanego będą sprawdzać przestrzeganie wymogów ochrony środowiska, higieny i bezpieczeństwa pracy oraz przepisów przeciwpożarowych. Kontrolowanym, u których zostaną wykryte nieprawidłowości grozi upomnienie, aż do złożenia wniosku do WIOŚ o zamknięcie punktu włącznie. Poza tym w mieście rozpocznie się segregacja odpadów „3 x P”, czyli porozumienie publiczno – prywatne firm prywatnych, spółdzielni i rad osiedlowych. Mieszkańcy będą oddzielać mokrą frakcję od suchej. Działanie to ma zapewnić materiał dla dwóch istniejących już sortowni, a w przyszłości także i trzeciej, która powstaje. Początkowo akcją zostaną objęte dwa osiedla, ale we wrześniu ma już ona objąć cały Lublin. Miasto liczy, że zdobędzie fundusze na zakup pojemników. W tym celu Miejski Inspektorat Ochrony Środowiska przygotował już potrzebne wnioski.

fot. Archiwum Abrys.




Niebezpieczny transport



NIK przeprowadziła w okresie 28 czerwca do 18 października 2002 r. kontrolę przewozu materiałów niebezpiecznych transportem drogowym. Kontrolą objęto Ministerstwo Infrastruktury, KG Państwowej Straży Pożarnej, 12 urzędów marszałkowskich, 14 powiatów, 7 oddziałów Straży Granicznej, 12 producentów materiałów niebezpiecznych, 3 przewoźników, 12 kolejowych zakładów przewozów towarowych i 9 zakładów Polskich Linii Kolejowych. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2000 r. do 30 września 2002 r. W trakcie badań Izba ściśle współpracowała z policją, Inspekcją Transportu Drogowego (ITD), Państwową Inspekcją Pracy (PIP) oraz Transportowym Doradztwem Technicznym (TDT). Wśród wykrytych nieprawidłowości wykazano m.in.: brak środków do gaszenia pożarów w pojazdach, złe dokumenty lub ich całkowity brak, złe oznakowanie materiałów, prowadzenie pojazdów pod wpływem alkoholu oraz bez prawa jazdy. Wszystkie skontrolowane zakłady przewozowe PKP budziły zastrzeżenia stanem technicznym, oznakowaniem i wyposażeniem wagonów. Wątpliwości wywołało także postępowanie starostów i prezydentów miast, którzy nierzetelnie nadzorowali stacje kontroli pojazdów w zakresie dopuszczenia ich do przewozu materiałów niebezpiecznych. Prezydenci miast nie skorzystali również z możliwości ograniczenia przewozu toksyn, które odbywały się w godzinach największego nasilenia ruchu, w pobliżu m.in. obiektów użyteczności publicznej i ujęć wody.

fot. P. Strzyżyński.




Gminne zgromadzenie



W dniach 14 i 15 marca br. odbyło się w Poznaniu XVII Zgromadzenie Ogólne Związku Gmin Wiejskich RP. Wśród uczestników Zgromadzenia obok 200 delegatów znaleźli się także Jerzy Mazurek z MSWiA, Hanna Kuzińska z MENiS, prezes Związku Miast Polskich, prezydent Poznania Ryszard Grobelny, prezes Związku Powiatów Polskich Ludwik Węgrzyn oraz wice marszałek województwa wielkopolskiego Józef Lewandowski. Najważniejszym punktem Zgromadzenia był wybór nowych władz ZGW RP. Przewodniczącym został jedyny zgłoszony kandydat, pełniący dotychczas tę funkcję Mariusz Poznański. Poza tym wybrano Zarząd IV kadencji oraz Komisję Rewizyjną. Jednogłośnie zostało przyjęte sprawozdanie z prac Zarządu ZGW RP za 2002 r. oraz udzielone absolutorium. Z podobną aprobatą spotkał się budżet na 2003 r. Ponad 80 wójtom, którzy pełnili swoje funkcje trzy kadencje i zostali kolejny raz wybrani, wręczono statuetkę „super wójta”. W czasie obrad dyskutowano m.in. nad finansowaniem oświaty i ewidencjonowaniem gruntów i budynków.

fot. Archiwum ZGW RP.





Inwestycje własne pod lupą


W II i III kwartale 2002 r. NIK przeprowadziła kontrolę realizacjiinwestycji własnych przez jednostki samorządu terytorialnego własnych. Kontrolą objęto po 10 urzędów wojewódzkich i marszałkowskich, 5 starostw powiatowych, 46 urzędów miejskich, miejsko–gminnych i gminnych, 27 samorządowych jednostek organizacyjnych oraz 4 jednostki pełniące funkcję inwestorów zastępczych. NIK badała i oceniała realizację inwestycji własnych, wywiązanie się wojewodów z obowiązku ustalenia zasad przydziału dotacji celowych na ich realizację oraz prawidłowości wykorzystania i rozliczania środków z budżetu państwa na ten cel. 5 spośród 10 wojewodów udzieliło ponad połowę dotacji celowych bez spełniania wymogów określonych ustawą o dochodach jest a sposób sprawowania kontroli nie sprzyjał ujawnianiu lub eliminowaniu występujących nieprawidłowości. Skontrolowano 331 zadań inwestycyjnych, na których dofinansowanie budżet państwa przeznaczył ponad 40 mln zł. Z 331 zadań, w 71 nie przestrzegano Prawa budowlanego. Poza tym NIK wykryła niewłaściwe przygotowanie prawno-dokumentacyjne inwestycji, realizowanie robót niezgodnie z projektem lub bez uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Ponadto w 45 na 331 skontrolowanych zadań inwestycyjnych stwierdzono nieprawidłowości z zakresu zamówień publicznych.




Energetyczna alternatywa

Wielkopolska jest pierwszym regionem w kraju, który chce stworzyć spójny plan rozwoju energetyki z uwzględnieniem odnawialnych źródeł energii. Jeżeli pomysł się powiedzie, województwo może stać się poważnym centrum przemysłu energetycznego. Kierunki rozwoju energetycznego zaprezentowane zostały 14 marca br. na regionalnej konferencji, zorganizowanej przez Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu. Andrzej Nowakowski, wojewoda wielkopolski, uważa, że obok organizacji i firm do realizacji obowiązków ustawowych, wynikających z nowego prawa energetycznego, powinny być w pełni przygotowane także samorządy terytorialne. Jego zdaniem, upowszechnianie informacji o nowoczesnych kierunkach rozwoju energetyki jest szansą nie tylko dla rolników indywidualnych, ale także dla obszarów byłych PGR-ów. Eksperci podkreślają, że bez opracowania planu niemożliwe jest wykorzystanie środków przeznaczonych na rozwój sektora paliwowo-energetycznego, w tym funduszy, jakie zostaną Polsce przydzielone przez UE na realizację inwestycji proekologicznych.

fot. T. Szymkowiak.




Rethamann rośnie

Rethmann może bez przeszkód przejąć 13 spółek Lobbe działających w różnych rejonach kraju. Taką decyzję podjął Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Umożliwi to spółce działanie w 26 miastach. Łączne obroty firm wyniosły w 2002 r. blisko 370 mln zł. Jednocześnie niemiecki koncern wydał na inwestycje 16 mln zł.


Niegroźna awaria


Z ciechanowskiej oczyszczalni wydostał się do rzeki Łydyni martwy osad nadmierny. Szczęśliwie zatrzymał się on na krze, którą z kolei zatrzymały swoją tamą bobry. Rozciągnięto też słomianą zaporę, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się osadu. Badania wody z rzeki wykazały nieznaczne przekroczenie dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, z wyjątkiem BZT, które wzrosło kilkakrotnie.


Toruńskie połączenie

Już w tym roku Toruńskie Wodociągi i Miejska Oczyszczalnia Ścieków mają zostać połączone w jedną firmę. Dzięki temu uda się zredukować dotychczasowe koszty działalności o 10%. Przede wszystkim jednak umożliwi to prowadzenie jednolitej polityki ściekowej oraz połączenie potencjału obu firm.


Zielona policja

Wójt Dębicy zaproponował powołanie na terenie powiatu dębickiego ekologicznej policji. Do jej zadań należałoby m.in.: wskazywanie zagrożeń, inwentaryzacja dzikich wysypisk oraz edukacja ekologiczna. Ta działalność ma być sprzężona z działaniem policji państwowej. Funkcjonariuszami tej służby miałyby zostać osoby znające problematykę ochrony środowiska.


Sprzątaj albo płać

W Gorzowie Wlkp. właściciele czworonogów, którzy zostaną przyłapani na niesprzątaniu po swoich podopiecznych mogą zostać ukarani mandatem w wysokości do 500 zł. Pieniądze z mandatów mają zasilić miejską kasę, ponieważ psi podatek nie przynosi dochodów. W jego cenie (36 zł) mieści się szczepienie oraz elektroniczny chip ułatwiający identyfikację psa.


Internet z PEC-u


Wrocławski MPEC wykorzystuje swoją sieć światłowodową, która służy do monitorowania infrastruktury, także do świadczenia usług internetowych. Jedynym wymogiem technicznym jest posiadanie komputera z kartą sieciową. Podobnie dzieje się w Krakowie i Warszawie. Światłowód daje także inne możliwości, z założeniem linii telefonicznej włącznie.


Obniżka nie dla mas

Rada Ministrów wydała Rozporządzenie w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska. Opracowano je nie zmieniając dotychczasowych zasad naliczania opłat, co znacznie ułatwi korzystanie z tej regulacji. Stawki zostały zmniejszone, co jednak nie gwarantuje obniżki cen, ale daje szansę na niepodnoszenie opłat dla odbiorców (tekst rozporządzenia jeszcze nie opublikowany).


Wodne problemy


17-23 marca br. odbyło się w Kioto Forum Wody. 10 tys. delegatów ze 160 państw wzięło udział w 350 posiedzeniach poświęconych wodzie, ochronie rzek i jezior, zmianom klimatycznym, nowym technologiom irygacji oraz finansowaniu infrastruktury wodnej. Zakłada się, że w 2025 r. 2,7 mld ludzi cierpieć będzie niedostatek wody.


Gdzie po poradnik

Ministerstwo Środowiska opracowało poradniki przygotowania planów gospodarki odpadami na szczeblu wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Sposób rozpowszechniania poradników na poszczególnych szczeblach został przedstawiony na internetowej stronie ministerstwa. 22 szt. poradników przeznaczono dla województw a 3200 dla powiatów i gmin.


Personalia

Nowym Sekretarzem Stanu w MŚ został powołany Krzysztof Szamałek. Zmiany nastąpiły także w NFOŚiGW. Nowym prezesem został Jerzy Swatoń, osoba od wielu lat związana z ochroną środowiska. Zmienił się także skład Zarządu w EkoFunduszu – w jego skład jako wiceprezes wszedł Janusz Ostapiuk.


Ekopatrole

Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach, korzystając z programu Pierwsza praca, opłacanego przez Ministerstwo Pracy, utworzył patrole ekologiczne. W wyniku ich działalności w 2002 r. zlikwidowano m.in. dzikich 241 wysypisk śmieci, 17 miejsc nielegalnego zrzutu ścieków oraz usunięto 13 tys. porzuconych w lesie worków ze śmieciami.


Bieda i środowisko

19 marca rozstrzygnięto konkurs Biura Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju „Bieda i Środowisko – wzajemne powiązania”. Spośród 150 zgłoszonych projektów wyróżniono 9. Pula nagród wyniosła 30 tys. zł. Konkurs miał pokazać zależności między tymi zagadnieniami oraz pomóc w znalezieniu odpowiednich rozwiązań.


Wrocławska rekultywacja

W maju firma Maxer S.A. z Poznania rozpocznie rekultywację wrocławskiego składowiska odpadów „Maślice”. Zakończenie prac zapowiedziano na koniec 2005 r. Całość inwestycji ma kosztować ponad 10 mln euro. Fundusze pochodzą z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, grantu ISPA i środków krajowych.



Przygotowała Agnieszka Dąbrowska