Jesienne ekotargowanie
Kolejny rok za nami, a wraz z nim siedemnaste Targi POLEKO, które od lat wpisane są w jesienną aurę Poznania. Ostatnia ich edycja – pod hasłem „Woda dla życia” – odbyła się w dniach 15-18 listopada ub.r. Nie zabrakło ekspozycji z branży wodno-ściekowej ani seminariów poświęconych tej tematyce.
Preludium do POLEKO stanowił rozpoczęty dzień wcześniej IX Międzynarodowy Zjazd Ekologiczny, którego motto w tym roku brzmiało „Polska w nowej Europie”. Od początku powstania idei Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych problem ten jest wpisany w tematykę Zjazdu. Raport z dotychczasowej realizacji Programu przedstawił Mieczysław Ostojski, dyrektor Departamentu Polityki Ekologicznej w Ministerstwie Środowiska. Zaznaczył on, iż dotychczas w ramach Programu wybudowano 2,9 tys. sieci kanalizacyjnej, ukończono 38 oczyszczalni ścieków, a rozbudowano lub zmodernizowano 148. Według M. Ostojskiego KPOŚK stworzył warunki do rozwoju infrastruktury związanej z gospodarką ściekową, a dotacje z Funduszu Spójności oraz funduszy strukturalnych zachęcają do realizacji przedsięwzięć zapisanych w Programie. Dyrektor zaznaczył, że długotrwały charakter Programu oraz złożoność zadań inwestycyjnych w nim ujętych wymagają systematycznego dokonywania ewentualnych zmian, szczególnie w początkowym okresie trwania Programu.
– Członkostwo Polski w UE w znaczący sposób kształtuje zadania stojące obecnie przed gospodarką wodną. Głównym celem polityki wodnej UE jest osiągnięcie dobrego stanu wód do 2015 r., a to wiąże się z realizacją zadań określonych w kilkunastu dyrektywach szczegółowych w obszarze „jakość wód” – podkreślała Justyna Kiec, starszy specjalista z Biura Gospodarki Wodnej w Warszawie, która mówiła o wdrażaniu KPOŚK w ramach realizacji zobowiązań akcesyjnych. J. Kiec wiele uwagi poświęciła dyrektywie 91/271/EWG, dotyczącej gromadzenia, oczyszczania i zrzutu ścieków komunalnych oraz oczyszczania i zrzutu ścieków z niektórych sektorów przemysłowych. Celem dyrektywy jest ochrona środowiska przed niekorzystnymi skutkami tych zrzutów.
Świadomość społeczna i edukacja
Również w ramach Zjazdu swój referat na temat udziału społeczeństwa we wdrażaniu Ramowej Dyrektywy Wodnej w Polsce wygłosił Łukasz Legutko, starszy specjalista z Biura Gospodarki Wodnej.
– W świadomości społecznej dość długo panował stereotyp, że ochrona przyrody to sprawa przyrodników i władz. W czasach, kiedy każdy ma prawo do decydowania o tym, co dzieje się w jego najbliższym otoczeniu, okazało się, że ochrona przyrody dotyczy wielu osób, a nawet większych grup społecznych – przekonywał Ł. Legutko. Jego zdaniem, najważniejsze dokumenty (Konstytucja RP, ustawa Prawo ochrony środowiska, Konwencja z Aarhus, ustawa Prawo wodne czy Ramowa Dyrektywa Wodna) zapewniają społeczeństwu dostęp do informacji o zasobach wodnych oraz jego udział w podejmowaniu decyzji.
Ciekawym sposobem na włączenie młodzieży w edukację promującą ideę zrównoważonego rozwoju i wykorzystania energii odnawialnej była II edycja Turnieju Maszyn Wodnych. Patronat nad tym ogólnopolskim konkursem objęli minister środowiska oraz prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W turnieju uczestniczyły 34 pięcioosobowe zespoły ze szkół ponadpodstawowych. Impreza pozwoliła na rozwinięcie w uczniach umiejętności konstruktorskich w budowie ekologicznych minimodeli maszyn wodnych. Jury oceniało zarówno wydajność, jak i moc prezentowanych urządzeń.
W związku z tym, iż Republika Federalna Niemiec była partnerem tegorocznych Targów POLEKO, pod patronatem ministrów środowiska z Niemiec i Polski odbyła się konferencja dotycząca innowacji w zarządzaniu gospodarką wodno-ściekową. Jej organizatorem było Federalne Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa Reaktorów.
Woda to nie tylko naturalne dobro, ale często również przyczyna klęsk żywiołowych. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie w ramach Salonu „Nauka dla Środowiska” zorganizował konferencję na temat ekstremalnych zagrożeń naturalnych i technologicznych. Maciej Maciejewski (IMGW) wygłosił wykład na temat głównych przyczyn klęsk, do których zaliczył powodzie. Dużą wagę przywiązał do profilaktyki, jaką może być m.in. oszczędność wody. Z kolei Piotr Struzik z Zakładu Badań Satelitarnych IMGW Kraków przedstawił systemy satelitarne do wykrywania nadzwyczajnych zagrożeń oraz omówił m.in. lokalne systemy monitoringu i ostrzeżeń powodziowych.
Spektakularnym wydarzeniem podczas Targów POLEKO było wręczenie Honorowego Medalu Jego Królewskiej Wysokości księcia Henryka i dyplomu Duńskiego Stowarzyszenia Eksportu firmie Grundfos Pompy. Firma została wyróżniona za wybitne wyniki w zakresie promocji i marketingu produktów i usług na terenie Polski. Odznaczenie wręczyła minister środowiska Danii, Connie Hedegaard. Nagroda jest przyznawana od 1996 r. jako najwyższy wyraz uznania dla firm działających poza Danią – polska firma otrzymała ją po raz czwarty.
W ramach Seminarium „Francuskie rozwiązania dla środowiska przemysłowego i miejskiego” wygłoszono referaty dotyczące pomiaru zawartości bakterii w wodzie pitnej i w kąpieliskach, a także na temat usprawnienia gospodarki wodnej i gospodarki odpadami w środowisku i przemyśle. Niestety, konferencja sprawiała wrażenie mało obiektywnej i bardzo przypominała komercyjną prezentację firm.
Nowe technologie…
W przedostatnim dniu Targów odbyła się konferencja zorganizowana przez Izbę Gospodarczą „Wodociągi Polskie”. Imprezę otworzył prezes Izby, Antoni Tokarczuk, słowami: – Czysta woda i zdrowe środowisko to ze względów cywilizacyjnych ważki temat. Stoimy wobec historycznych wyzwań na najbliższe lata, a to w związku z planami związanymi z poprawą jakości wód. To ważne zwłaszcza po akcesji Polski do UE. To ogromne koszty. Co budować? Jak? I za co?
Na końcowe pytania prezesa próbowali odpowiedzieć zaproszenie prelegenci. Łukasz Weber z Mikosil Polska wygłosił referat na temat chalcedonitu – nowego złoża filtracyjnego w technologii odżelaziania i odmanganiania wód podziemnych. Następnie dr inż. Joanna Jeż-Walkowiak (Politechnika Poznańska) mówiła o symulacji komputerowej w projektowaniu i eksploatacji oczyszczalni ścieków, przy czym szczególną uwagę zwróciła na istotę zastosowania odpowiedniego modelu matematycznego. Ciekawą technologię, wykorzystywaną już we Francji, przedstawił Stanisław Mikołajski z firmy SNG – omówił wykorzystanie enzymów grzybów w redukcji osadów ściekowych.
Obecną sytuację polskich wodociągów nakreślił Witold Sumisławski z Sumanagement Wrocław. Podkreślił on znaczenie zmian klimatycznych i rosnących wymagań klientów, a także presję kosztów i zwiększoną konkurencję w wyniku liberalizacji usług komunalnych. Według W. Sumisławskiego problemem jest rozdrobnienie „gminne” oraz niespójność regulacji prawnych.
… i „złote produkty”
Tradycyjnie na Międzynarodowych Targach Ekologicznych POLEKO zostały wręczone Złote Medale MTP. W ostatniej edycji Targów „złoto” zdobyły cztery produkty. Wśród laureatów znalazły się także urządzenia z branży wodno-ściekowej. Jednym z nich była przydomowa oczyszczalnia ścieków BioKube (fot. 1). Jest to duńska technologia działająca w oparciu o zasadę biologicznego, napowietrzanego złoża zanurzonego i współpracująca z osadnikiem wstępnym. Ścieki oczyszczane są w trzech komorach biofiltrów.
Medalem MTP został także odznaczony wieloparametrowy system analizy ścieków STIP-scan (fot. 2). Urządzenie jest spektrofotometrycznym analizatorem ścieków, mierzącym w zakresie widma od nadfioletu (UV) do czerwieni w paśmie 190-720 nm. Produkt może być stosowany w różnych mediach (osad czynny, ściek oczyszczony, ściek surowy), ma układ samooczyszczający, jest niskoobsługowy i charakteryzuje się niskimi kosztami eksploatacyjnymi.
Skażenie środowiska substancjami ropopochodnymi to coraz częstszy problem. Szansą na niwelowanie tego problemu jest EKOLAN – sorbent węglowy typu biodestrukcyjnego (fot. 3), służący m.in. do procesu likwidacji zanieczyszczeń naftowych. Przykładowo przy oczyszczaniu powierzchni wody biosorbent, po wchłonięciu substancji ropopochodnych, stopniowo osadza się na dnie zbiornika wodnego, gdzie podlega samoutylizacji do popiołu drzewnego.
Rekordy „w pigułce”
Z kolei w konkursie Acanthus Aureus ocenie podlega przede wszystkim dopasowanie stoiska do realizacji celów marketingowych. W ostatniej edycji Targów wyróżnienia otrzymały: Ministerstwo Środowiska, Bank Ochrony Środowiska, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Budimex Dromex – Cadagua, Sutco-Polska, Remondis oraz Siemens.
Rekordem ostatniej, siedemnastej edycji Targów POLEKO była liczba firm prezentujących nowoczesne rozwiązania z zakresu ochrony środowiska, która po raz pierwszy przekroczyła tysiąc. Według statystyk organizatorów na Targach pojawiło się o 33,5% więcej zwiedzających niż rok wcześniej.
Czy następna edycja przyniesie nowe rekordy? Pozostaje mieć noworoczną nadzieję, że tak i że kolejne Targi przyniosą pokłosie przede wszystkim w postaci większej świadomości ekologicznej. A to najbardziej szczytna idea.
Ewa Gosiewska
fot. 1 Przydomowa oczyszczalnia ścieków BioKube
Preludium do POLEKO stanowił rozpoczęty dzień wcześniej IX Międzynarodowy Zjazd Ekologiczny, którego motto w tym roku brzmiało „Polska w nowej Europie”. Od początku powstania idei Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych problem ten jest wpisany w tematykę Zjazdu. Raport z dotychczasowej realizacji Programu przedstawił Mieczysław Ostojski, dyrektor Departamentu Polityki Ekologicznej w Ministerstwie Środowiska. Zaznaczył on, iż dotychczas w ramach Programu wybudowano 2,9 tys. sieci kanalizacyjnej, ukończono 38 oczyszczalni ścieków, a rozbudowano lub zmodernizowano 148. Według M. Ostojskiego KPOŚK stworzył warunki do rozwoju infrastruktury związanej z gospodarką ściekową, a dotacje z Funduszu Spójności oraz funduszy strukturalnych zachęcają do realizacji przedsięwzięć zapisanych w Programie. Dyrektor zaznaczył, że długotrwały charakter Programu oraz złożoność zadań inwestycyjnych w nim ujętych wymagają systematycznego dokonywania ewentualnych zmian, szczególnie w początkowym okresie trwania Programu.
– Członkostwo Polski w UE w znaczący sposób kształtuje zadania stojące obecnie przed gospodarką wodną. Głównym celem polityki wodnej UE jest osiągnięcie dobrego stanu wód do 2015 r., a to wiąże się z realizacją zadań określonych w kilkunastu dyrektywach szczegółowych w obszarze „jakość wód” – podkreślała Justyna Kiec, starszy specjalista z Biura Gospodarki Wodnej w Warszawie, która mówiła o wdrażaniu KPOŚK w ramach realizacji zobowiązań akcesyjnych. J. Kiec wiele uwagi poświęciła dyrektywie 91/271/EWG, dotyczącej gromadzenia, oczyszczania i zrzutu ścieków komunalnych oraz oczyszczania i zrzutu ścieków z niektórych sektorów przemysłowych. Celem dyrektywy jest ochrona środowiska przed niekorzystnymi skutkami tych zrzutów.
fot. 2. STIP-scan spektrofotometryczny analizator ścieków
Świadomość społeczna i edukacja
Również w ramach Zjazdu swój referat na temat udziału społeczeństwa we wdrażaniu Ramowej Dyrektywy Wodnej w Polsce wygłosił Łukasz Legutko, starszy specjalista z Biura Gospodarki Wodnej.
– W świadomości społecznej dość długo panował stereotyp, że ochrona przyrody to sprawa przyrodników i władz. W czasach, kiedy każdy ma prawo do decydowania o tym, co dzieje się w jego najbliższym otoczeniu, okazało się, że ochrona przyrody dotyczy wielu osób, a nawet większych grup społecznych – przekonywał Ł. Legutko. Jego zdaniem, najważniejsze dokumenty (Konstytucja RP, ustawa Prawo ochrony środowiska, Konwencja z Aarhus, ustawa Prawo wodne czy Ramowa Dyrektywa Wodna) zapewniają społeczeństwu dostęp do informacji o zasobach wodnych oraz jego udział w podejmowaniu decyzji.
Ciekawym sposobem na włączenie młodzieży w edukację promującą ideę zrównoważonego rozwoju i wykorzystania energii odnawialnej była II edycja Turnieju Maszyn Wodnych. Patronat nad tym ogólnopolskim konkursem objęli minister środowiska oraz prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W turnieju uczestniczyły 34 pięcioosobowe zespoły ze szkół ponadpodstawowych. Impreza pozwoliła na rozwinięcie w uczniach umiejętności konstruktorskich w budowie ekologicznych minimodeli maszyn wodnych. Jury oceniało zarówno wydajność, jak i moc prezentowanych urządzeń.
W związku z tym, iż Republika Federalna Niemiec była partnerem tegorocznych Targów POLEKO, pod patronatem ministrów środowiska z Niemiec i Polski odbyła się konferencja dotycząca innowacji w zarządzaniu gospodarką wodno-ściekową. Jej organizatorem było Federalne Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa Reaktorów.
Woda to nie tylko naturalne dobro, ale często również przyczyna klęsk żywiołowych. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie w ramach Salonu „Nauka dla Środowiska” zorganizował konferencję na temat ekstremalnych zagrożeń naturalnych i technologicznych. Maciej Maciejewski (IMGW) wygłosił wykład na temat głównych przyczyn klęsk, do których zaliczył powodzie. Dużą wagę przywiązał do profilaktyki, jaką może być m.in. oszczędność wody. Z kolei Piotr Struzik z Zakładu Badań Satelitarnych IMGW Kraków przedstawił systemy satelitarne do wykrywania nadzwyczajnych zagrożeń oraz omówił m.in. lokalne systemy monitoringu i ostrzeżeń powodziowych.
Spektakularnym wydarzeniem podczas Targów POLEKO było wręczenie Honorowego Medalu Jego Królewskiej Wysokości księcia Henryka i dyplomu Duńskiego Stowarzyszenia Eksportu firmie Grundfos Pompy. Firma została wyróżniona za wybitne wyniki w zakresie promocji i marketingu produktów i usług na terenie Polski. Odznaczenie wręczyła minister środowiska Danii, Connie Hedegaard. Nagroda jest przyznawana od 1996 r. jako najwyższy wyraz uznania dla firm działających poza Danią – polska firma otrzymała ją po raz czwarty.
W ramach Seminarium „Francuskie rozwiązania dla środowiska przemysłowego i miejskiego” wygłoszono referaty dotyczące pomiaru zawartości bakterii w wodzie pitnej i w kąpieliskach, a także na temat usprawnienia gospodarki wodnej i gospodarki odpadami w środowisku i przemyśle. Niestety, konferencja sprawiała wrażenie mało obiektywnej i bardzo przypominała komercyjną prezentację firm.
fot. 3. EKOLAN-biosorbent węglowy
Nowe technologie…
W przedostatnim dniu Targów odbyła się konferencja zorganizowana przez Izbę Gospodarczą „Wodociągi Polskie”. Imprezę otworzył prezes Izby, Antoni Tokarczuk, słowami: – Czysta woda i zdrowe środowisko to ze względów cywilizacyjnych ważki temat. Stoimy wobec historycznych wyzwań na najbliższe lata, a to w związku z planami związanymi z poprawą jakości wód. To ważne zwłaszcza po akcesji Polski do UE. To ogromne koszty. Co budować? Jak? I za co?
Na końcowe pytania prezesa próbowali odpowiedzieć zaproszenie prelegenci. Łukasz Weber z Mikosil Polska wygłosił referat na temat chalcedonitu – nowego złoża filtracyjnego w technologii odżelaziania i odmanganiania wód podziemnych. Następnie dr inż. Joanna Jeż-Walkowiak (Politechnika Poznańska) mówiła o symulacji komputerowej w projektowaniu i eksploatacji oczyszczalni ścieków, przy czym szczególną uwagę zwróciła na istotę zastosowania odpowiedniego modelu matematycznego. Ciekawą technologię, wykorzystywaną już we Francji, przedstawił Stanisław Mikołajski z firmy SNG – omówił wykorzystanie enzymów grzybów w redukcji osadów ściekowych.
Obecną sytuację polskich wodociągów nakreślił Witold Sumisławski z Sumanagement Wrocław. Podkreślił on znaczenie zmian klimatycznych i rosnących wymagań klientów, a także presję kosztów i zwiększoną konkurencję w wyniku liberalizacji usług komunalnych. Według W. Sumisławskiego problemem jest rozdrobnienie „gminne” oraz niespójność regulacji prawnych.
… i „złote produkty”
Tradycyjnie na Międzynarodowych Targach Ekologicznych POLEKO zostały wręczone Złote Medale MTP. W ostatniej edycji Targów „złoto” zdobyły cztery produkty. Wśród laureatów znalazły się także urządzenia z branży wodno-ściekowej. Jednym z nich była przydomowa oczyszczalnia ścieków BioKube (fot. 1). Jest to duńska technologia działająca w oparciu o zasadę biologicznego, napowietrzanego złoża zanurzonego i współpracująca z osadnikiem wstępnym. Ścieki oczyszczane są w trzech komorach biofiltrów.
Medalem MTP został także odznaczony wieloparametrowy system analizy ścieków STIP-scan (fot. 2). Urządzenie jest spektrofotometrycznym analizatorem ścieków, mierzącym w zakresie widma od nadfioletu (UV) do czerwieni w paśmie 190-720 nm. Produkt może być stosowany w różnych mediach (osad czynny, ściek oczyszczony, ściek surowy), ma układ samooczyszczający, jest niskoobsługowy i charakteryzuje się niskimi kosztami eksploatacyjnymi.
Skażenie środowiska substancjami ropopochodnymi to coraz częstszy problem. Szansą na niwelowanie tego problemu jest EKOLAN – sorbent węglowy typu biodestrukcyjnego (fot. 3), służący m.in. do procesu likwidacji zanieczyszczeń naftowych. Przykładowo przy oczyszczaniu powierzchni wody biosorbent, po wchłonięciu substancji ropopochodnych, stopniowo osadza się na dnie zbiornika wodnego, gdzie podlega samoutylizacji do popiołu drzewnego.
Rekordy „w pigułce”
Z kolei w konkursie Acanthus Aureus ocenie podlega przede wszystkim dopasowanie stoiska do realizacji celów marketingowych. W ostatniej edycji Targów wyróżnienia otrzymały: Ministerstwo Środowiska, Bank Ochrony Środowiska, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Budimex Dromex – Cadagua, Sutco-Polska, Remondis oraz Siemens.
Rekordem ostatniej, siedemnastej edycji Targów POLEKO była liczba firm prezentujących nowoczesne rozwiązania z zakresu ochrony środowiska, która po raz pierwszy przekroczyła tysiąc. Według statystyk organizatorów na Targach pojawiło się o 33,5% więcej zwiedzających niż rok wcześniej.
Czy następna edycja przyniesie nowe rekordy? Pozostaje mieć noworoczną nadzieję, że tak i że kolejne Targi przyniosą pokłosie przede wszystkim w postaci większej świadomości ekologicznej. A to najbardziej szczytna idea.
Ewa Gosiewska
