Zbigniew Kamieński
zastępca dyrektora,
Departament Energetyki,
Ministerstwo Gospodarki


Prace nad pakietem ustaw biopaliwowych zostały zakończone. 25 sierpnia br. Sejm RP rozpatrzył i przyjął większość poprawek do ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz do ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw zgłoszonych przez Senat. Obie te ustawy skierowane zostały do podpisu prezydenta RP. Wejdą one w życie 1 stycznia 2007r.

Warto podkreślić, że ustawy te zostały przyjęte przy poparciu wszystkich klubów i kół parlamentarnych.
Nasuwa się pytanie, czy ustawy te wywołają dynamiczny rozwój rynku biokomponentów i biopaliw w Polsce? Jestem przekonany, że tak – taki był cel ich przygotowania. Ustawy stwarzają systemowe warunki do wszechstronnej działalności w obszarze biokomponentów i biopaliw ciekłych. Przyjęte rozwiązania prawne powinny przekonywać każdego inwestora, że podejmowanie działalności dotyczącej biokomponentów i biopaliw jest w warunkach polskich opłacalne oraz w pełni bezpieczne z punktu widzenia angażowania środków finansowych na ten cel. Dotyczy to nie tylko przedsiębiorców, ale także rolników, którzy na mocy ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych mogą wytwarzać biopaliwa ciekłe na własny użytek.
Mam jednak świadomość, że o powodzeniu całego przedsięwzięcia, szczególnie w pierwszym okresie, decydować będzie nie tylko jakość przyjętych ustaw, ale także zachowania tych wszystkich, do których rozwiązania systemowe zawarte w nowych ustawach są adresowane.

Obiecujący instrument
Czy będą zainteresowani wykorzystaniem wszystkich możliwości, jakie stwarza nowe prawo? Przykładowo ustawa o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw wprowadza instytucję wybranych flot, tj. grupy pojazdów lub innych maszyn, w których można stosować biopaliwa ciekłe o dużej zawartości biokomponentów, inne niż dopuszczone do powszechnego obrotu. Jest to bardzo obiecujący instrument, który powinien wywołać duży wzrost zużycia biokomponentów, a tym samym dodatkowy impuls dla nowych inwestycji w wytwarzanie biokomponentów i automatycznie zwiększenie produkcji surowców rolniczych służących do ich wytwarzania. Trzeba jednak podkreślić, że jest to rozwiązanie w pełni dobrowolne. Każdy właściciel lub użytkownik grupy co najmniej dziesięciu pojazdów lub innych maszyn może, ale nie musi skorzystać z dobrodziejstwa prawa wynikającego z instytucji wybranych flot. Duże możliwości w tym zakresie dotyczą sektora publicznego. Mam na myśli m.in. autobusy komunikacji miejskiej, pojazdy służby zdrowia, Lasów Państwowych, straży pożarnej, policji, a także administracji rządowej i samorządowej.
Zupełnie innym obszarem, który został uregulowany ustawą o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, jest możliwość wytwarzania przez rolników biopaliw ciekłych na własny użytek. Jest to też rozwiązanie systemowe, które stwarza określone możliwości, ale niczego nie narzuca. Rolnicy takie działania będą podejmować, gdy będą pewni, że im się to opłaci.
Stąd sprawą szczególnie ważną dla rozwoju rynku biokomponentów i biopaliw ciekłych jest prowadzenie akcji informacyjnych mających na celu wskazywanie możliwości i korzyści wynikających z nowych regulacji ustawowych. Liczę w tym zakresie na aktywność na tym polu izb gospodarczych, towarzystw i stowarzyszeń oraz innych instytucji i organizacji, których obszarem działania są biokomponenty i paliwa ciekłe. Oczywiście także Ministerstwo Gospodarki będzie prowadziło taką działalność informacyjną.

Czas na rozporządzenia
Skuteczne wdrażanie nowych ustaw wymaga wydania aktów wykonawczych do nich. Ustawa o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw daje delegację do wydania 18 rozporządzeń, natomiast ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych do sześciu aktów wykonawczych. Dla ośmiu z nich nie ma potrzeby wydawania nowych rozporządzeń, ponieważ zachowują moc przepisy aktualnie obowiązujące. Pozostałe powinny być wydane w terminie umożliwiającym ich wejście w życie łącznie z ustawami, tj. 1 stycznia 2007 r. Szczególnie pilne procedowanie dotyczy trzech z nich, które wymagają notyfikacji w Komisji Europejskiej, co wiąże się z trzymiesięcznym wstrzymaniem procedury legislacyjnej. Są to projekty rozporządzeń Ministra Gospodarki w sprawie:
  • wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych stosowanych w wybranych flotach oraz wytwarzanych przez rolników na własny użytek,
  • wymagań jakościowych dla gazu skroplonego (LPG),
  • wymagań jakościowych dla sprężonego gazu ziemnego (CNG).

Prace legislacyjne nad tymi rozporządzeniami są daleko zaawansowane. 4 września br. odbyła się międzyresortowa konferencja uzgadniająca, a w połowie września br. przewiduje się przesłanie projektów do Komisji Europejskiej w celu notyfikacji.
Najważniejszym aktem prawnym dopełniającym pakiet ustaw biopaliwowych jest nowa ustawa o podatku akcyzowym. Projekt tej ustawy, zgodnie z harmonogramem prac rządu, ma być przyjęty przez Radę Ministrów we wrześniu br. Ustawa ta ma olbrzymie znaczenie, ponieważ ma regulować system zwolnień z podatku akcyzowego dla biokomponentów i biopaliw ciekłych, stanowiący podstawowy mechanizm wsparcia rozwoju rynku tych wyrobów. Ustawa ta musi, w granicach dopuszczonych dyrektywami Unii Europejskiej, zapewniać korzystne warunki finansowe dla działalności w zakresie biokomponentów i biopaliw ciekłych. Jednocześnie ustawa powinna gwarantować stabilność przyjętych rozwiązań podatkowych w perspektywie nie krótszej niż sześć lat. Zapisana na poziomie ustawowym stabilność prawa ma kluczowe znaczenie dla podejmowania decyzji dotyczących nowych inwestycji w tym zakresie. Ministerstwo Gospodarki ma pełną świadomość znaczenia regulacji dotyczących akcyzy i z pełną determinacją wymuszać będzie przyjęcie odpowiednich rozwiązań w projekcie ustawy o podatku akcyzowym.
Kontynuując wątek biopaliwowy, pragnę poinformować, że zakończona została procedura notyfikacji dla projektu rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych. W najbliższych dniach rozporządzenie to zostanie przedłożone Ministrowi Gospodarki do podpisu.