Stanisław R. Kozieł

W obiegowej definicji klimat jest tym czego oczekujemy, podczas gdy pogoda jest to nasze doświadczenie codzienne, jest tym co jest nam dane. Ze słowem "oczekiwanie" wiążemy zwykle termin statystyki matematycznej określający wartość średnią. Dla scharakteryzowania zmienności elementów klimatu, np. temperatury w ustalonym punkcie geograficznym, stosuje się drugą miarę statystyczną - wariancję.


Do takich miar odwołują się klimatologowie, gdy do problemu zmian klimatu chcą podchodzić z dużą ostrożnością. Klimat w konkretnym regionie geograficznym, argumentują, charakteryzuje się pewną fizyczną zmiennością, wyrażającą się rozkładem prawdopodobieństwa, występowaniem ekstremalnych wartości jego elementów.
Od połowy lat 60. obserwuje się stały wzrost liczby zimowych sztormów w rejonie Morza Północnego oraz północno-wschodniego Atlantyku. W tym samym czasie notuje się wzrost zimowych opadów w krajach północnej Europy graniczących z Atlantykiem, przy jednoczesnym ich spadku od Gibraltaru aż do Turcji. Średnia temperatura powietrza w zimie w rejonach Europy Północnej i Syberii staje się coraz wyższa, a na Środkowym Wschodzie i w Afryce Północnej obniża się. Notuje się głębsze mrozy na Grenlandii i w arktycznym rejonie Kanady, przy jednoczesnym znacznym ociepleniu wschodnich rejonów USA. Po deszczowej dekadzie lat 50. w Sahelu wyst...