Technologia Organic Rankine Cycle, zwana w skrócie ORC, umożliwiająca jednoczesne wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej, stanowi wielkie osiągnięcie techniczne. Jakie są zalety tego rozwiązania?
Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (koordynator klastra Polish Wood Cluster) wraz z firmami: Chemoservis-Dwory, LOOS Centrum oraz EC Prozach, 21 czerwca br. zorganizowała w Zawierciu konferencję szkoleniową pn. „Wysoko sprawna kogeneracja ORC – biznesowe szanse i możliwości realizacji”. Spotkanie było poświęcone budowie obiektu energetycznego, opalanego biomasą z układem kogeneracyjnym w technologii Organic Rankine Cycle w Żorach. Wydarzenie skierowane zostało zarówno do obecnych, jak i nowych uczestników klastra, ale wzbudziła także duże zainteresowanie wśród przedstawicieli jednostek samorządowych.
Podczas konferencji Rafał Biegański, przedstawiciel Wydziału Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego, wskazał na możliwości wsparcia klastrów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego w obecnej i przyszłej perspektywie finansowej. Natomiast o roli Urzędu Marszałkowskiego i dofinansowywaniu przedsięwzięć o charakterze innowacyjnym w woj. śląskim mówił Jerzy Ziora, dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. Scharakteryzował również woj. śląskie pod względem zakresu potencjału odnawialnych źródeł energii – biogazu ze składowisk odpadów i oczyszczalni ścieków, biogazu rolniczego, biomasy stałej (największy potencjał), energii wiatru, wody, geotermalnej oraz słonecznej. Ta ostatnia służy głównie do podgrzewania ciepłej wody użytkowej. W dziedzinie kolektorów słonecznych woj. śląskie jest krajowym potentatem – znajduje się tam najwięcej zakładów i zlokalizowani są najwięksi producenci. W ostatnim wystąpieniu pierwszego panelu Iwona Gaweł, prezes Zarządu Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, koordynatora Polish Wood Cluster, przedstawiła realizacje i planowane działania Agencji, przede wszystkim skupiając się na możliwościach współpracy i ofercie klastra.
 
Kogeneracja dla przyszłości
Założenia techniczne budowy kogeneracji zdominowały tematykę drugiego panelu. Prof. dr hab. inż. Andrzej Szlęk z Instytutu Techniki Cieplnej Politechniki Śląskiej w swoim wystąpieniu przedstawił małe instalacje kogeneracyjne oparte o biomasę, która może być ważnym źródłem energii w przyszłości. Mimo iż pod względem sprawności elektrycznej, najlepszy obiekt stanowi układ zgazowarka + silnik, to jednak najdojrzalszy technicznie jest układ ORC. Wojciech Mazur, prezes Zarządu Chemoservis-Dwory – generalnego wykonawcy projektu, wśród zalet technicznych układu ORC wyróżnił wysoką sprawność procesu termodynamicznego i wysoką sprawność turbiny (do 90%). Łatwe uruchamianie i zatrzymywanie urządzenia, jego wysoka żywotność i niezawodność, a także niskie koszty serwisu i utrzymania to natomiast ekonomiczne korzyści układu.
Robert Hrycaniuk, prezes Zarządu EC Prozach, wraz Kacprem Boroniem, technologiem, przedstawili założenia technologiczne inwestycji – projektowanej instalacji (zasilanie energią cieplną, pochodzącą z biomasy drzewnej), systemów dostaw paliwa, systemów wymiany ciepła, węzła ORC oraz podziału sterowania. Na zakończenie drugiego panelu Joachim Morawietz, przedstawiciel Loos Centrum, przybliżył uczestnikom rozwiązania Maxxtec i Adoratec w zakresie instalacji ORC do produkcji prądu z biomasy i przemysłowego ciepła odpadowego.
 
ORC a OZE
Trzeci panel rozpoczął się wystąpieniem Łukasza Adriana z Katedry Techniki Cieplnej i Chłodnictwa Politechniki Łódzkiej, który przedstawił założenia dotyczące instalacji grzewczej, wentylacyjnej i klimatyzacyjnej w trigeneracji z produkcją energii elektrycznej z OZE dla osiedla budynków jednorodzinnych. W prezentacji zawarły się koncepcje budownictwa zrównoważonego, energooszczędnego domu i osiedla oraz informatycznego systemu zarządzania. Z kolei Tomasz Sumera z Eco-Doradztwa zaprezentował praktyczne zastosowania technologii w dziedzinie OZE, podając za przykład m.in. gm. Wielowieś w woj. śląskim, gdzie lokalna biomasa daje możliwość pokrycia ok. 50% potrzeb grzewczych. Analizy obecnego rynku biomasy w Polsce podjął się dr inż. Krzysztof Mudryk z Katedry Inżynierii Mechanicznej i Agrofizyki Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Z kolei wiceprezes Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, Andrzej Zabiegliński, przybliżył przedsiębiorcom korzyści z udziału w strefach przemysłowych i ekonomicznych, a zwłaszcza w KSSE. Ostatnim wystąpieniem podczas konferencji, była prezentacja platformy e-learningowej, dedykowanej członkom Polish Wood Cluster. Natalia Iwan z firmy Webmatic opowiedziała o zaletach szkoleń przez Internet – ich zwiększonej efektywności poprzez oszczędność czasu, finansów oraz wydajności. Ponadto przedstawiła sposoby użytkowania platformy oraz rodzaje dostępnych szkoleń. System już niedługo rozpocznie swoje działanie.
Po podsumowaniu konferencji prezes Zarządu, Iwona Gaweł, oraz dyrektor zarządzający, Jacek Nowak podziękowali uczestnikom za dużą frekwencję, a przede wszystkim za aktywny udział w spotkaniu. Jednocześnie zaprosili do udziału w kolejnych planowanych przedsięwzięciach.
 
Wioleta Kurzydem, Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości