Warunkiem skuteczności przeciwdziałania narastającym zagrożeniom środowiska przyrodniczego przez człowieka jest równoczesne przeciwdziałanie tym procesom w dwojaki sposób, mianowicie: zwalczanie przyczyn zagrożeń oraz umacnianie odporności środowiska na czynniki destrukcyjne.

Stabilność przyrodniczego środowiska musi wypływać ze znajomości funkcjonalnych powiązań pomiędzy żywymi i nieożywionymi składnikami przyrody oraz odbywać się w skali wielkoobszarowej, czyli obejmować układy ekologiczne zwane w nauce krajobrazami czy fizjocenozami. Najwyższy stopień równowagi ekologicznej zespoły roślinne osiągają w stadium kliamaksowym, na terenie Polski są to przede wszystkim lasy liściaste i mieszane.

Rysunki zdjęcia i tabele (PDF)

We wszystkich ekosystemach sztucznie utworzonych w miejsce naturalnych formacji leśnych, zachodzą zjawiska i procesy prowadzące do zmniejszenia lub nawet zniszczenia stabilności występujących tam biocenoz. Natomiast agrocenozy – ekosystemy rolnicze (blisko 90 % terenu autostrady A2) wykazuje niską stabilność, wynika to m.in. z małego stopnia zamknięcia lokalnych cykli obiegu materii; jest ona wynikiem obniżonej retencji wody, potęgujących się procesów wodnej i wietrznej erozji, obniżonej sorpcji biologicznej czy chemicznej czy innych procesów degradacyjnych. Najlepszą drogą podniesienia naturalnej sta...