W latach 2000-2001 dokonano w Polsce gruntownej reformy prawa ochrony środowiska. Zmiany w ustawie o ochronie przyrody z 1991 r., wprowadzone w latach 2000-2001, miały na celu uwzględnienie wymagań wynikających z postanowień Konstytucji RP oraz dostosowanie do systemu ochronnego obowiązującego w prawie Unii Europejskiej i do nowej struktury całości regulacji w zakresie ochrony środowiska.

Nowelizacja przyniosła przede wszystkim wzmocnienie charakteru prawnego planów ochrony parku narodowego, rezerwatu i parku krajobrazowego – stały się one powszechnie obowiązującym aktem prawnym. Tym samym uległ zmianie tryb ich przygotowywania i zatwierdzania. Ponadto zmieniono zasady ustalania zakazów i nakazów obowiązujących w stosunku do wprowadzanych form ochrony przyrody – choć lista tych form pozostała ta sama (nie obejmowała obszarów Natura 2000). Istotną zmianą było również wprowadzenie do ustawy o ochronie przyrody grupy przepisów odnoszących się do ochrony terenów zieleni oraz zasad usuwania drzew i krzewów. Do 1 października 2001 r. było to przedmiotem regulacji nieobowiązującej już ustawy z 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska. Rozbudowano również regulację dotyczącą ogrodów botanicznych i zoologicznych – zwłaszcza w zakresie tzw. gospodarki genowej. Zdaniem Ministerstwa Środowiska zmiany te okazały się niewystarczające. Rządowy projekt nowelizacji zyskał akceptację parlamentu i 16 kwietnia 2004 r. przyjęto nową regulację (ustawa ochr...