dr inż. Piotr Manczarski
Instytut Systemów Inżynierii Środowiska
Wydział Inżynierii Środowiska
Politechnika Warszawska

Modernizacja i rekultywacja składowisk odpadów komunalnych

Składowanie jest najstarszą i najbardziej rozpowszechnioną metodą unieszkodliwiania odpadów. Przy zachowaniu odpowiednich reżimów technologicznych można bezpiecznie składować zarówno odpady komunalne, jak i odpady przemysłowe (w tym niebezpieczne).
Współczesne wymogi ochrony środowiska narzucają potrzebę budowy, eksploatacji, zamknięcia i rekultywacji składowiska w sposób ograniczający do minimum emisję zanieczyszczeń. Konieczność spełnienia wymagań techniczno-technologicznych powoduje, że składowisko, mimo że wciąż stanowi najtańszą metodę unieszkodliwiania odpadów, jest obiektem wymagającym dużych nakładów inwestycyjnych. Wywołuje to tendencję do budowy składowisk dużych, a tym samym o mniejszym jednostkowym współczynniku kapitałochłonności. Wysokie koszty budowy i eksploatacji składowisk powodują również zmiany w organizacji unieszkodliwiania odpadów. Wyrazem tej tendencji jest tworzenie związków celowych gmin oraz budowa i eksploatacja wspólnego (dla kilku miast lub gmin) regionalnego zakładu unieszkodliwiania odpadów.
Dalszy rozwój składowisk odpadów komunalnych w Polsce powinien uwzględniać konieczność akceptacji strategii gospodarki odpadami, określonej w dyrektywach UE.
W najbliższych latach konieczne jest podjęcie przez gminy, odpowiedzialne za gospodarkę odpadami komunalnymi, nowych zadań związanych z całkowitą przebudową istniejących nieefektywnych, często ubogich w nowoczesne rozwiązania techniczno-technologiczne i organizacyjne systemów gospodarki odpadami. Składowiska odpadów komunalnych należy przekształcić w obiekty przyjmujące do składowania pozostałości po wcześniejszym przetworzeniu odpadów, zwłaszcza biologicznie rozkładalnych. Składowiska te powinny być końcowymi elementami kompleksowych systemów gospodarki odpadami, a nie jedynymi obiektami unieszkodliwiania odpadów. Istotne znaczenie dla budowy zintegrowanych systemów gospodarki odpadami ma modernizacja i dostosowanie do wymagań techniczno-technologicznych istniejących składowisk odpadów oraz zamykanie i rekultywacja składowisk niespełniających wymagań. Wybrane zagadnienia związane z tymi jakże ważnymi działaniami zostały omówione w niniejszych Zeszytach Komunalnych.