Stowarzyszenia branżowe zajmujące się tematyką zieleni podejmują pierwsze kroki, które świadczą o chęci współpracy i rozpoczęcia dialogu, co może być sposobnością do tego, aby jednym głosem upominać się o swoje prawa.

Z inicjatywy Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Twórców Ogrodów (OSTO) pierwsze spotkanie dla tak dużej liczby stowarzyszeń odbyło się 27 lutego br. Główną ideę stanowiło rozpoczęcie dialogu i zainicjowanie ściślejszej współpracy miedzy poszczególnymi organizacjami. Przedmiotem dyskusji stało się omówienie kilku podstawowych problemów, takich jak: możliwość wypracowania form wspierania własnych i wspólnych inicjatyw, przepływu informacji o podejmowanych działaniach i ich popularyzacja oraz zwiększenie wpływu branży na działania legislacyjne. Ważnym aspektem było również upowszechnianie i popularyzacja dobrych praktyk ogrodniczych. Chodziło o jak zasypać przepaść pomiędzy nauką, wiedzą a praktyką? W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele 11 stowarzyszeń branżowych z różnych części Polski. Wśród przybyłych znaleźli się reprezentanci Stowarzyszenia Architektury Krajobrazu (SAK), Związku Szkółkarzy Polskich, Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Ogrodnictwa (SITO) ? o. warszawski, Polskiego Towarzystwa Chirurgów Drzew, Federacji Arborystów Polskich, Stowarzyszenia Polskich Architektów Krajobrazu (SPAK) ? Wrocław, Poznań, Kraków, Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Ogrodnictwa (SITO) ? o. poznański, Międzynarodowego Towarzystwa Uprawy i Ochrony Drzew, Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP) Sekcji Architektury Krajobrazu, Polskiego Stowarzyszenia Centrów Ogrodniczych (PSCO), oraz branżowych mediów, w tym kwartalnika ?Dachy Zielone? oraz ?Zieleni Miejskiej?

Jednym głosem

Dyskusja rozpoczęła się od omówienia aktualnego problemu zmian w Ustawie o ochronie przyrody. W trakcie rozmowy wyraźnie podkreślono potrzebę sformułowania wspólnego stanowiska w tej sprawie. Po raz pierwszy w historii stowarzyszenia zostały poproszone o zgłoszenie uwag do projektu ustawy, jednak w wyniku niskiej skuteczności procesu konsultacji społecznych efekty nie są zadowalające. Przedstawiciele poszczególnych stowarzyszeń opiniowali zmiany do tej ustawy, jednakże bez wzajemnych uzgodnień tylko niektóre sugestie zostały uwzględnione. Jednak w większości potrzeby i problemy stowarzyszeń branżowych związanych z architekturą krajobrazu, ogrodnictwem i arborystyką pozostały niezauważone. W trakcie dyskusji stwierdzono również, że debata w sprawie założeń do ustawy była niewystarczająca, aby uwzględnić interesy środowiska zawodowego. Zwrócono uwagę na to, że zgodnie z Ustawą z 2006 r. o dostępie do informacji publicznej, istnieje obligatoryjność konsultacji społecznych, niemniej trudno było dotrzeć do informacji na temat zmian ustawy (uwagi zgłaszano od 15 listopada do 13 grudnia 2013 r.), udostępnionych przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.                  

Przedstawiciele stowarzyszeń obecni na spotkaniu stwierdzili, że zmiana ustawy o ochronie środowiska (w kontekście roślin obcego pochodzenia) ? może wiązać się z eliminacją z naszych terenów zieleni m.in. cennych odmian klonu jesionolistnego, uznanego za roślinę inwazyjną. Zaproponowano, aby ten problem omówić podczas następnego spotkania. Poruszono również kwestię trwających prac nad ustawą Prawo budowlane i przygotowywanego kodeksu oraz uprawnień zawodowych z tym związanych. Ze względu na wagę problemu, zdecydowano w przyszłości powrócić do tego tematu.            

Recepta na sukces

Ważnym aspektem skutecznej współpracy jest szybka i sprawna wymiana informacji między stowarzyszeniami branżowymi. W związku z tym rozważano m.in. potrzebę stworzenia wspólnej platformy internetowej, powołanie moderatora i określenie zasad uczestnictwa. Organizatorzy zwrócili uwagę na skuteczność traktowania członków na zasadzie wzajemności, czego dobrym przykładem może być partnerstwo SAK-OSTO, w ramach którego przewidziano np. zniżki konferencyjne. Taka praktyka służy zacieśnieniu współpracy, a nie wzmaganiu czasami błędnie rozumianej konkurencji.                             

W trakcie spotkania poruszono także problem powstawania kolejnych organizacji branżowych oraz ?rozproszenia stowarzyszeń?. Z jednej strony uczestnicy stwierdzili, że organizacji przybywa, środowisko ?rozwadnia się?, a ilość stowarzyszeń powinna być zweryfikowana przez środowisko. Z drugiej strony pojawiły się głosy, że różnorodność organizacji jest efektem demokracji i każdy może znaleźć w branży swoje miejsce oraz osiągać założone cele. Zgłoszono propozycję, aby przyjrzeć się również doświadczeniom międzynarodowym. Za poważny problem uznano brak jednolitej definicji obiektu architektury krajobrazu oraz podstaw prawnych do jego funkcjonowania. Ponadto podkreślono niedoskonałość ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym pod względem krajobrazowym. Zasygnalizowano również potrzebę wspólnego opracowania niezbędnych w praktyce wzorów dokumentów, takich jak STWiOR, SIWZ itp. Dyskutujący wyrazili wolę opracowywania wspólnych wzorów w przyszłości. Zaproponowano rozpoczęcie koordynowania poszczególnych rodzajów działalności przez wybrane stowarzyszenia. 

Uczestnicy jednoznacznie wskazali na potrzebę cyklicznego spotykania się, Zaproponowano zatem zorganizowanie debaty przy okazji wystawy ?Zieleń to Życie? w Warszawie. Omawiane będą m.in. problemy roślin inwazyjnych. Uczestnicy jednogłośnie opowiedzieli się za współpracą na rzecz kreowania i usprawniania ustawodawstwa w przyszłości.

 

dr inż. arch. Tatiana Tokarczuk

Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie