Przegląd prasy

Zanieczyszczenie wód azotanami stanowi szczególny problem na obszarach o intensywnej produkcji rolniczej. Do usuwania nadmiernej ilości tych związków stosowane są na skalę techniczną zarówno procesy biologiczne, jak i fizykochemiczne. Bardzo skuteczną metodą eliminacji azotanów z wód przeznaczonych do picia jest proces denitryfikacji heterotroficznej. Nie zmienia on składu wody, tak jak ma to miejsce w przypadku wymiany jonowej. Wadą tej technologii jest występowanie zanieczyszczenia bakteriologicznego wody, które wymaga doczyszczania na drodze filtracji, a następnie dezynfekcji. W Polsce przeprowadzono w skali laboratoryjnej badania omawianego procesu w układzie złoża stacjonarnego. Układ badawczy składał się ze zbiornika wody surowej, reaktora denitryfikującego, zbiornika wody po denitryfikacji oraz filtra piaskowego, doczyszczającego wodę zdenitryfikowaną. W celu określenia uzyskanych efektów uzdatniania przeprowadzano okresowe analizy własności wody zasilającej układ oraz wody po procesie denitryfikacji. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono znaczne usunięcie azotanów w denitryfikacyjnym złożu stacjonarnym, wahające się w zakresie od 96% do 85% przy zmiennych obciążeniach hydraulicznych. Woda opuszczająca reaktor charakteryzowała się podwyższoną barwą i mętnością. Te niedoskonałości zniwelowano, stosując proces doczyszczania na drodze napowietrzania i filtracji przez filtr piaskowy z prędkością ok. 6 m/h, co pozwoliło na uzyskanie wody o jakości zdatnej do picia.

Na podstawie: Apolinarski M., Dzierżanowska K., Pajor E., Sękiewicz M.: Badania laboratoryjne procesu usuwania azotanów z wody na drodze denitryfikacji heterotroficznej w układzie złoża stacjonarnego. „Gaz, Woda i Technika Sanitarna” 11/2010

 

Występujące coraz częściej w ściekach komunalnych związki metali ciężkich wskazują na pojawienie się nowych antropogenicznych źródeł napływu tych pierwiastków. Szczególnie niebezpieczne są związki rtęci, które prowadzą do nieodwracalnego skażenia środowiska naturalnego. Podjęto próbę oceny dróg migracji metali ciężkich, zawartych w ściekach komunalnych oraz osadach ściekowych. Analizy przeprowadzono na jednej z przymorskich oczyszczalni. Pobrano cztery próbki ścieków surowych, próbkę ścieków pralniczych, osadów zagęszczonych i osadów odwodnionych, które poddano badaniom na zawartość metali ciężkich (Cu, Cr, Cd, Ni, Pb, Zn, Hg). Zauważono, że mimo niewielkiej koncentracji metali ciężkich w ściekach następuje ich znaczący wzrost w osadach ściekowych zagęszczonych i odwodnionych. Wzrost ten dotyczy: miedzi (o 106%), chromu (o 282%), niklu (o 249%), cynku (o 150%) i rtęci (o 28%). Jednocześnie w ściekach zagęszczonych zmalało stężenie kadmu do ilości śladowych oraz ołowiu o 59%. Oznacza to, że pierwiastki te są zdecydowanie słabiej sorbowane przez składniki mineralne i organiczne osadów ściekowych, a tym samym mogą przenikać wraz z wodami odciekowymi do zbiorników wodnych. Przeprowadzone analizy dowiodły również, że istotnym źródłem toksycznych pierwiastków mogą być ścieki pralnicze. W pralniach nierzadko oczyszczaniu poddawane są materiały niewiadomego pochodzenia, importowane z krajów Dalekiego Wschodu, w których wielokrotnie stwierdzono obecność związków rtęci, ołowiu i chromu.

Na podstawie: Szymański K.: Wpływ ścieków pralniczych na skład osadów ściekowych. „Przegląd Komunalny” 12/2010

 

Dopuszczalność poboru opłat za przyłączenie do sieci wodociągowo-kanalizacyjnej stanowi od wielu lat kwestię sporną. Wątpliwości budzi możliwość wprowadzenia opłaty na drodze uchwały rady gminy bądź na podstawie opracowanego przez przedsiębiorstwo wod-kan regulaminu dostarczania wody i odbioru ścieków. Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, która w art. 19 ust. 2 pkt 4 upoważnia radę gminy do określenia warunków przyłączenia do sieci, nie uprawnia jej do wprowadzenia bezpośrednio lub pośrednio z tego tytułu jakichkolwiek opłat. Również art. 40 ust. 2 pkt. 3 i 4 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 4 ust 1 pkt 2 ustawy o gospodarce komunalnej nie stanowią przesłanki do wprowadzenia opłat za podłączenie do sieci. Jedynym aktem prawnym, który obecnie może być podstawą do ustalenia zasady partycypowania mieszkańców w budowę infrastruktury wod-kan, jest Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z art. 144 tego aktu prawnego, właściciele i użytkownicy wieczyści nieruchomości uczestniczą w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej przez wnoszenie na rzecz gminy opłat adiacenckich. W orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego utrwalony jest pogląd, iż jednostronne nakładanie na obywateli jakichkolwiek opłat nie jest dopuszczalne bez wyraźnego upoważnienia ustawowego. Dlatego należy uznać, iż uchwała rady gminy nakładająca opłatę za podłączenie nieruchomości do sieci wodno-kanalizacyjnej narusza prawo.

Na podstawie: Kuliński M.: Opłata za przyłączenie do sieci kanalizacyjnej. Prawny serwis informacyjno-doradczy „Woda i Ścieki” 12/2010

 

Prowadzona dotychczas w Polsce ocena i atestacja higieniczna wyrobów oraz materiałów mających styczność z wodą przeznaczoną do spożycia pomijała problem powstawania biofilmu na wewnętrznych powierzchniach urządzeń wodociągowych. Dotyczyła ona głównie analizy przenikania do wody substancji toksycznych oraz niekorzystnego wpływu produktu na właściwości organoleptyczne wody. Od 2006 r. w Zakładzie Higieny Komunalnej NIZP – PZH prowadzono badania nad opracowaniem metody określającej podatność materiału stosowanego w systemach wodociągowych na zasiedlenie przez obecne w przepływającej wodzie organizmy. Do tego celu zastosowano pomiar poziomu ATP pochodzącego z komórek mikroorganizmów osadzających się na powierzchni badanych materiałów umieszczonych w urządzeniu ze stałym przepływem wody. W czerwcu 2010 r. opracowana w ZHK NIZP – PZH metoda została wdrożona do stosowania i stała się jednym z elementów wymaganych podczas procesu atestacji wyrobów/materiałów instalacyjnych mających kontakt z wodą przeznaczoną do spożycia. Uwzględnienie tego faktu może przyczynić się do ograniczenia skali zagrożeń związanych z powstawaniem biofilmu i w konsekwencji nieodpowiednią jakością mikrobiologiczną wody.

Na podstawie: Szczotko M., Stankiewicz A., Jamsheer-Bratkowska M., Maziarka D., Krogulska B.: Nowe wymagania higieniczne dotyczące wyrobów z tworzyw sztucznych kontaktujących się z wodą przeznaczoną do spożycia – badania podatności na powstawanie obrostów biologicznych. „Instal” 12/2010

 

Opracowanie: Martyna Matuszczak