Spisali się na medal

Do Konkursu o Złoty Medal Międzynarodowych Targów Poznańskich zgłaszane są wyroby odznaczające się szczególnymi walorami jakościowymi, użytkowymi i estetycznymi, a przede wszystkim – innowacyjnością rozwiązań technologicznych. W tym roku przyznano łącznie 15 medali – dziewięć na POLEKO oraz po trzy na Targach KOMTECHNIKA i GMINA.

Pierwsze dwa medale otrzymały produkty zgłoszone do Konkursu przez Centrum Elektroniki Stosowanej (CES) z Krakowa – analizator gazu COMBIMASS GA-m, wyprodukowany przez firmę BINDER z Niemiec (fot. 1), i agregat kogeneracyjny MB 8V 4000 L62 firmy MTU Onsite Energy Gas POWER SYSTEMS, również zza naszej zachodniej granicy (fot. 2). Pierwszy nie tylko pozwala na monitoring ilości i jakości gazu, ale także rozszerzony został o stację dokującą, co umożliwia zarówno stacjonarny, jak i mobilny pomiar jakości biogazu. Ponadto dzięki analizie dokonywanej w podczerwieni lub elektrochemicznie (w zależności od badanego składnika) można określić w standardowym zakresie podstawowe składniki biogazu. Natomiast nagrodzony agregat kogeneracyjny, o mocy elektrycznej 772 kW, charakteryzuje wysoka sprawność elektryczna (rzędu 42%) oraz bardzo niska emisja zanieczyszczeń, spełniająca rygorystyczne normy niemieckie TA-Luft. Paliwem dla tego typu urządzeń może być m.in. biogaz z oczyszczalni ścieków i biogazowni rolniczych, gaz składowiskowy i gaz ziemny. Warto w tym miejscu dodać, że agregat 8V 4000 L62 jest absolutną nowością – jego oficjalna prezentacja miała miejsce kilka dni przed POLEKO – podczas targów EuroTier w Hanowerze.

Kolejny medal powędrował do spółki H. Cegielski – Poznań (HCP), która stworzyła elektrownię z silnikiem 7L 35 MC-S, działającą w systemie kogeneracji na biopaliwie z czystego, nieoczyszczonego oleju palmowego. Oprócz bardzo wysokiej sprawności elektrycznej wyróżnia się ona tym, że może być napędzana szeroką gamą paliw odnawialnych. W 2009 r. HCP uruchomiła nowe, wysoko sprawne źródło energii elektrycznej i cieplnej przy Rafinerii Tłuszczu w Brake – Niemcy, oparte na nagrodzonym silniku (fot. 3). W tym przypadku paliwem jest olej palmowy. Instalacja pozwala także na jednoczesną, skojarzoną produkcję energii cieplnej w postaci gorącej wody i pary niskociśnieniowej. Jej moc elektryczna to 4,5 MW, moc cieplna w parze i gorącej wodzie – 3,5 MW, sprawność wytwarzania energii elektrycznej wynosi 48%, a ogólna sprawność wytwarzania energii elektryczne j i cieplnej – 87%.

Tak jak w zeszłym roku nagrodzono dwa produkty zgłoszone przez Instytut Techniki Górniczej KOMAG z Gliwic. Tym razem były to dmuchawa strumienicowa elektryczna DSE-400 (fot. 4) oraz system osłon akustycznych wentylatora (fot. 5). Dmuchawa jest przystosowana do użytkowania w podziemnych zakładach górniczych niemetanowych i metanowych, lecz może być stosowana również we wszelkiego typu innych pomieszczeniach, np. w oczyszczalniach ścieków do przedmuchiwania zbiorników i komór fermentacyjnych, w których mogą występować nagromadzenia szkodliwych gazów. Składa się z trzech zestawów: DSE (do swobodnego nadmuchu powietrza), DWLM przystosowanego do współpracy z lutniociągiem metalowym o średnicy nominalnej 400 mm oraz DWLE, przystosowanego do współpracy z lutniociągiem elastycznym o średnicy nominalnej 400 mm (dwa ostatnie w układzie wentylacji tłoczącej). Dzięki stosunkowo niewielkiej masie całkowitej może być przenoszona bez użycia środków dźwignicowych, co pozwala na szybkie jej dostarczenie w zagrożony rejon i praktycznie natychmiastowe podjęcie akcji ratowniczej. Producentem urządzenia jest firma SelmaG z Morąga. Z kolei system osłon akustycznych wentylatora cechuje wysoka (20 dB) skuteczność ograniczania hałasu. Do jego zalet należy szybkość montażu i zapewnienie dobrej cyrkulacji powietrza w osłonie, gwarantujące poprawne chłodzenie. System umożliwia nadzór nad wentylatorem poprzez przezroczyste przegrody, a przesuwna osłona rejonu sprzęgła daje możliwość dostępu do newralgicznych stref. Ponadto posiada on układ skutecznych tłumików.

Zdaniem Sądu Konkursowego oraz Zespołu Ekspertów, na Złoty Medal zasłużył również PCMX – bufor ciepła wykorzystujący przemianę fazową do pięciokrotnego zwiększenia pojemności cieplnej firmy Sunex z Raciborza, zgłoszony przez spółkę Polska Ekologia z Warszawy. Zbiornik przeznaczony jest jako magazyn ciepła w instalacjach z odnawialnymi źródłami energii, takimi jak kolektory słoneczne, gdzie zmagazynowanie odpowiednio dużej ilości energii w okresie nasłonecznienia zapewnia odpowiednią rezerwę na czas braku promieniowania. Główne zalety takiego sposobu magazynowania ciepła to przede wszystkim wielokrotnie mniejsza objętość zbiornika, niewielkie straty ciepła dzięki niższej temperaturze magazynowania oraz zredukowane skoki temperatur – możliwość lepszego dopasowania odbiorników ciepła. PCMX 300 w zakresie temperatur 55-65ºC umożliwia zakumulowanie takiej energii, jaka mieści się w buforze 1500-litrowym.

Kolejnym medalem uhonorowano system monitorowania gazów MSMR-16 spółki Alter z Tarnowa Podgórnego (fot. 6). Centrala MSMR-16 przeznaczona jest do monitorowania oraz rejestracji stężeń gazów i par cieczy palnych, toksycznych oraz tlenu za pomocą podłączonych do niej głowic pomiarowych. Umożliwia dokonanie pomiaru w strefach zagrożonych wybuchem gazów i mieszanin przewodzących pyłów palnych z powietrzem. Duży wyświetlacz LCD, sygnalizacja ledowa na głowicach pomiarowych oraz wymienny moduł czujnika i ognioszczelna osłona głowic ułatwiają pracę z tym urządzeniem.

Złoty Medal MTP na tegorocznych Targach POLEKO otrzymało również urządzenie VRP GHP ECO G POWER firmy Sanyo – klimatyzator/pompa ciepła o pracy ze zmiennym przepływem czynnika chłodniczego w układzie dwururowym, zasilana gazem z kogeneracją (fot. 7). Systemy gazowe VRP firmy Sanyo zostały wprowadzone na rynek w 1980 r. i od tamtej pory wciąż są udoskonalane. Ostatnio zostały one wyposażone w jednostkę ECO G POWER, posiadającą generator o mocy 4 kW, który może dostarczyć energię elektryczną dla 40 jednostek wewnętrznych. System GHP korzysta z czystego spalania gazu jako głównego źródła energii, dzięki czemu jest zarówno ekonomiczny, jak i przyjazny dla środowiska. Ponadto, dzięki zastosowaniu dwururowego systemu, ciepło odpadowe z silnika, które normalnie podczas procesu chłodzenia jest usuwane do atmosfery, odzyskiwane jest za pomocą wymiennika ciepła.

Osobną kategorią, w jakiej przyznawane są Złote Medale MTP na Międzynarodowych Targach Ochrony Środowiska POLEKO, jest „Transfer wyników badań naukowych do praktyki gospodarczej”. Medal w tej kategorii otrzymała firma PROTE z Poznania za metodę kompleksowej rekultywacji jezior PROTE-FOS. Polega ona na blokowaniu fosforu bezpośrednio w osadach dennych przy użyciu odpowiednich substancji chemicznych (koagulantów). Jest to możliwe dzięki wykorzystaniu skonstruowanej przez firmę PROTE jednostki pływającej – PROTEUS (fot. 8) – jedynego w skali świata urządzenia pozwalającego na precyzyjne dawkowanie substancji bezpośrednio do osadów dennych przy jednoczesnej kontrolowanej resuspensji osadów. Zastosowanie metody PROTE-FOS prowadzi do zmniejszenia ilości fosforu w toni wodnej, dostępnego np. dla sinic czy glonów fitoplanktonowych, mogących generować zakwity. Warto w tym miejscu dodać, że przy wykorzystaniu tej metody zrekultywowano dwa gnieźnieńskie jeziora – Jelonek i Winiary.

Dziewięć medali rozdanych na Targach POLEKO odzwierciedla wielkość i znaczenie tej imprezy. Ale również młodsze i mniejsze – KOMTECHNIKA i GMINA – wybrały swoich medalistów – jak już wspomniano na początku, łącznie przyznano sześć złotych krążków.

Na Targach KOMTECHNIKA nagrodzono śmieciarkę SK-2G na podwoziu IVECO Daily, zasilaną gazem CNG (fot. 9), posypywarko-solarkę ORION (fot. 10) oraz pojazd wielozadaniowy Multihog MH90 (fot. 11). Zaletami pierwszego z tych aut – dziecka Małopolskiej Wytwórni Maszyn Brzesko – są duża ekonomika eksploatacji, zwrotność przy małych gabarytach, duża uniwersalność, możliwość porządkowania ciągów pieszych oraz wysoki stopień zagęszczania odpadów poprzez zastosowanie liniowego mechanizmu zgniatająco-wypychającego. SK-2G posiada boczne urządzenie do podnoszenia i opróżniania pojemników o pojemności 110-360 litrów i skrzynię ładunkową o pojemności od 5,5 do 6,5 m³. Cechą wyróżniającą tę śmieciarkę na tle innych jest zasilanie jej sprężonym gazem ziemnym (CNG). Z kolei posypywarko-solarka ORION firmy Dobrowolski ze Wschowy została doceniona m.in. za tak innowacyjne rozwiązania jak możliwość ustawienia dwóch trybów pracy: standard (ręczne ustawianie dawki sypania przez operatora) i comfort (automatyczny dobór dawki sypania, uzależniony od temperatury nawierzchni i warunków panujących na drodze). Pomocna w obsłudze tego urządzenia jest też opcja wpisania i zapamiętania przez program sterujący ciężaru właściwego wysypywanego materiału, co powoduje bardzo dużą dokładność sypania. Warto tu też wspomnieć o zastosowaniu w Orionie zarówno nowoczesnej hydrauliki, opartej na zaworach proporcjonalnych niemieckiej firmy Bosch Rexroth (co ogranicza do minimum awaryjność urządzenia), jak i systemu zarządzania danymi, monitoringu pracy urządzenia i transmisji danych eksploatacyjnych (parametrów sypania, przebytej drogi) przy pomocy GPS-GPRS na serwer celem monitoringu i sporządzania raportów oraz zestawień. I wreszcie trzeci Złoty Medalista Targów KOMTECHNIKA – pojazd wielozadaniowy Multihog MH90 irlandzkiej firmy Multihog, zgłoszony przez spółkę ProGrass z Krakowa, który może być wykorzystywany do wszelkich zadań związanych z utrzymaniem dróg i zieleni miejskiej – i to na stokach o pochyłości do 30°, co jest cechą wyjątkową dla tego typu pojazdów. Jest on dostosowany do pracy z każdym osprzętem, zgodnie z hasłem „Jedna maszyna – Jeden operator – Nieskończoność zastosowań”. Maszyna bazowa napędzana silnikiem diesla, wyposażona w przekładnię hydrostatyczną, jest doskonałym rozwiązaniem w przypadku zakupu jednej maszyny, która ma wykonywać wszystkie pracy komunalne przez cały rok. Dzięki możliwości szybkiego podłączania i rozłączania zaczepu i podłączeń hydraulicznych wymiana osprzętu zabiera tu najwyżej dwie minuty. Ponadto wszystkie główne komponenty (silnik, układ chłodniczy, pompy hydrauliczne) umieszczone są w tylnej części pojazdu, co znacznie minimalizuje poziom hałasu (do 78 dB), wibrację oraz poziom uwalniania ciepła do wnętrza kabiny.

Na Targach GMINA Złote Medale Międzynarodowych Targów Poznańskich wręczono w tym roku po raz pierwszy. Wyróżnienia te otrzymały trzy firmy – Artlook Gallery z Mikołowa za system informatyczny NEKROPOLIS (fot. 12), Centrum Reklamy GRAFFICO z Torunia za Miejski Komunikator Wielofunkcyjny (fot. 13) oraz Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe R. Macek W. Wichary z Zabrza za linię produktów solarnych (fot. 14). Podstawowym elementem systemu NEKROPOLIS jest Interaktywny Administrator Cmentarzy – połączenie bazy danych i interaktywnej mapy elektronicznej, które daje administratorowi doskonałe narzędzie do zarządzania cmentarzem. Program umożliwia wyszukiwanie grobów, pochowanych, opłat czy opiekunów grobów wg wielu zaawansowanych kryteriów i jest zintegrowany z wyszukiwarką GROBONET, modułem AGENDA do organizacji pogrzebów i stroną internetową.

Drugi na Targach GMINA złoty medal otrzymał Miejski Komunikator Wielofunkcyjny stworzony przez Centrum Reklamy Graffico z Torunia – połączenie pylonu z wyświetlaczami multimedialnymi, zegarem oraz ławką (lub, opcjonalnie, z lampą, monitorem dotykowym, stolikiem, zegarem, miniogrodem i każdym dowolnym elementem). Innowacyjność produktu polega na wytworzeniu efektu synergii poprzez połączenie wielu funkcjonalnych w mieście elementów. Monumentalny pylon, o ciekawej i nowatorskiej stylistce, buduje renomę i prestiż regionu, który promuje, a opcja podświetlenia i obrotowej głowicy wzbudza zainteresowanie i przykuwa uwagę. Pylon charakteryzuje dane miasto lub gminę, buduje wizerunek i jest charakterystycznym elementem tworzącym swoistą atmosferę danego miejsca. Miejski Komunikator Wielofunkcyjny to produkt na pograniczu reklamy, sztuki i architektury.

Z kolei na linię produktów solarnych – trzeciego złotego medalisty tej imprezy – składają się trzy typy lamp hybrydowych solarno-wiatrowych: Bratek, Czapla i Żuraw. Do zalet tych urządzeń należy krótki czas realizacji, szybki montaż oraz brak kosztów związanych z wykopywaniem miejsca na kable zasilające. Poza tym mogą one być montowane w miejscach z trudnym dostępem do sieci oraz wszędzie tam, gdzie liczy się wygląd i cicha niezawodna praca. Warto też dodać, że dla ich funkcjonowania niestraszne są pochmurne lub bezwietrzne dni.

Szeroka rozpiętość tematyczna nagrodzonych produktów i wielość ich zastosowań świadczy o tym, że w wielu obszarach potrzeba innowacyjnych technologicznie produktów, które będą wspomagać m.in. komunalników i samorządowców w ich codziennej pracy. Pozostaje mieć nadzieję, że wyroby nagrodzone Złotym Medalem sprawdzą się w praktyce, przynosząc korzyści zarówno ludziom, jak i środowisku.

 

Zebrała i opracowała Barbara Kostrzewska