Sposób na konfrontację
Z Witoldem Szczudłowskim, dyrektorem Związku Gmin Karkonoskich, rozmawiają Małgorzata Pisarska-Jamroży i Renata Drzażdżyńska
Dlaczego pomysł na założenie Związku zaczerpnęli Państwo z Danii? Czy na rodzimym gruncie nie było wystarczających wzorców?
Rok 1992, czyli rok powstania Związku, to kolejny rok umacniania się nowych struktur samorządowych. W ustawie o samorządzie gminnym wprowadzony został zapis o możliwości tworzenia związków międzygminnych. W Polsce nie było żadnych wzorców działania takich związków. Dopiero się one tworzyły. Dlatego też wzorzec zaczerpnęliśmy z Danii, ponieważ tam był on już sprawdzony. Był to również okres, kiedy Polska była odwiedzana przez przedstawicieli samorządów duńskich, więc informacje mogły przepływać bezpośrednio.
W jakim celu powstał Związek i jakie działania prowadzi odnośnie selektywnej zbiórki odpadów?
Celem powstania Związku było stworzenie możliwości wspólnego rozwiązywania problemów przez gminy, które same sobie z nimi nie radziły. Gminy doszły do wniosku, iż powołanie do życia Związku pozwoli koordynować wspólne projekty i pozyskiwać środki na ich realizację.
Natomiast jednym z głównych powodów powstania Związku była kwestia uporządkowania gospodarki odpadami i wybudowanie w miejsce „na dziko” funkcjonującego składowiska obiektu nowoczesnego, spełniającego wymogi ochrony środowiska. Program ten został rozłożony na trzy etapy: pierwszy polegał na uporządkowaniu „dzikiego” wysypiska, wybudowaniu nowej kwatery wraz z zapleczem i uregulowaniu kwestii prawnych terenu, drugi to rekultywacja starej hałdy, a trzeci – budowa Zakładu Utylizacji Odpadów oraz wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów.
Zakupione zostały także pojemniki, które następnie ustawiono w gminach w tzw. gniazdach, oraz specjalistyczny sprzęt do ich obsługi. Wdrożony został również program edukacyjny w gminach członkowskich. Wydawane są plakaty, broszury i znaczki związane z tematem segregacji odpadów. W każdej gminie wytypowana została osoba do współpracy ze Związkiem i do koordynowania działań na terenie gminy.
Ponadto odbył się cykl szkoleń i ogłoszono konkursy dla placówek oświatowych pt. „Środowisko naturalne, w którym pragnę żyć” w kategorii plastycznej i literackiej. Pierwszy etap konkursu odbywa się na poziomie gminnym. Najlepsze prace z poszczególnych gmin trafiają na wystawę w siedzibie Związku, do Pałacu Bukowiec. Konkursy te kończy się festynem w parku przy Pałacu. Od ubiegłego roku ogłaszamy również konkurs „Zbieramy zużyte baterie”.
W ramach konkursów wynajmujemy autobusy i przywozimy do naszego Zakładu dzieci i młodzież. Pokazujemy, jak odbywa się segregacja w praktyce, tłumaczymy, na czym ona polega i jakie są jej efekty oraz co dzieje się dalej z posegregowanymi surowcami. Jest to bardzo dobry sposób na konfrontację tego, co dzieci i młodzież dowiadują się na lekcjach, w trakcie pogadanek, z tym, co dzieje się w praktyce. Bierzemy również udział w festynach w gminach, w trakcie których prezentujemy sprzęt do segregacji i posortowane surowce oraz rozdajemy materiały edukacyjne i znaczki okolicznościowe.
Związek jest laureatem VI edycji Konkursu o Puchar Recyklingu: otrzymał puchar ufundowany przez Związek Miast Polskich, statuetkę „Zielona Bateria” oraz liczne wyróżnienia. Czy to pierwszy taki sukces?
Nagrody i wyróżnienia, które zdobyliśmy w trakcie VI edycji Konkursu „Przeglądu Komunalnego” o Puchar Recyklingu, nie są pierwszymi. W 2001 r. w IV edycji „Konkursu na zagospodarowanie odpadów na terenach wiejskich” otrzymaliśmy nagrodę NFOŚiGW w wysokości 300 tys. zł.
Na początku tego roku Związek uzyskał pozwolenie na utworzenie Karkonoskiego Centrum Gospodarki Odpadami (KCGO). Jaki jest cel powołania Centrum i czy ono już działa?
Dla całego kompleksu, który powstał wokół starego składowiska, przyjęliśmy nazwę Karkonoskie Centrum Gospodarki Odpadami. W zakresie gospodarki odpadami realizujemy program dla sześciu gmin. Chcemy również, aby docelowo w naszym programie uczestniczyła Jelenia Góra, największe miasto Kotliny Jeleniogórskiej. Stąd też trwa procedura przystąpienia Jeleniej Góry do Związku. Stworzone przez nas składowisko służy mieszkańcom całej Kotliny. Posiadamy nowoczesną technologię. Chcemy ją bardziej efektywnie wykorzystywać.
Celem Centrum jest koordynowanie gospodarki odpadami – docelowo na całym obszarze Kotliny Jeleniogórskiej.
Związek zrzesza gminy położone w regionie turystycznym, co zapewne nie sprzyja prowadzeniu selektywnej zbiórki odpadów. Jak więc udało się Wam osiągnąć tak dobre wyniki i co zamierzacie zmienić w następnych latach?
To, że Związek położony jest w regionie turystycznym, nie znaczy, że wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów napotyka na jakieś poważne trudności. Wręcz odwrotnie. To nas tylko mobilizuje. Wprowadzone standardy mogą być również wizytówką regionu, pokazaniem, że dbamy o czystość środowiska, a w takim środowisku każdy chce wypoczywać. Mobilizacja i konsekwencja w działaniu przekłada się na efekty.
Mamy jednocześnie świadomość, jak dużo musimy jeszcze zrobić, aby utrzymać osiągnięty już poziom (który nie do końca nas zadowala) i osiągnąć wyższy stopień akceptacji społecznej. Chcemy zwiększyć ilość „gniazd” w gminach oraz wprowadzić system workowy w miejscowościach, gdzie odległości pomiędzy „gniazdami” są duże. Jeszcze w tym roku uzupełnimy część „gniazd” o pojemniki siatkowe na duże opakowania plastikowe. Taki był postulat mieszkańców.
W dalszym ciągu będziemy wdrażać programy edukacyjne. Modyfikujemy regulaminy konkursów, tak aby je jeszcze bardziej uatrakcyjnić. Nie twierdzimy, że wszystko wiemy o segregacji. Ciągle się uczymy, ciągle przyglądamy się, jak robią to inni, nie tylko w kraju. Analizujemy sygnały z rynku dostawców technologii i zastanawiamy się, co z tych nowości może nam się przydać.
Kierunki działań zostały wytyczone w Międzygminnym Programie Gospodarki Odpadami, który opracował Związek. Chcemy współpracować i uczestniczyć w projektach Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Związków Komunalnych, który jest płaszczyzną do wymiany doświadczeń. Chcemy w dalszym ciągu współpracować z WFOŚiGW we Wrocławiu, bez pomocy którego nie udałoby się nam tego wszystkiego osiągnąć. Podziękowania należą się również organizacjom, z którymi współpracujemy od wielu lat, takim jak Stowarzyszenie Forum Opakowań Szklanych, Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju i Rekopol.
Dlaczego pomysł na założenie Związku zaczerpnęli Państwo z Danii? Czy na rodzimym gruncie nie było wystarczających wzorców?
Rok 1992, czyli rok powstania Związku, to kolejny rok umacniania się nowych struktur samorządowych. W ustawie o samorządzie gminnym wprowadzony został zapis o możliwości tworzenia związków międzygminnych. W Polsce nie było żadnych wzorców działania takich związków. Dopiero się one tworzyły. Dlatego też wzorzec zaczerpnęliśmy z Danii, ponieważ tam był on już sprawdzony. Był to również okres, kiedy Polska była odwiedzana przez przedstawicieli samorządów duńskich, więc informacje mogły przepływać bezpośrednio.
W jakim celu powstał Związek i jakie działania prowadzi odnośnie selektywnej zbiórki odpadów?
Celem powstania Związku było stworzenie możliwości wspólnego rozwiązywania problemów przez gminy, które same sobie z nimi nie radziły. Gminy doszły do wniosku, iż powołanie do życia Związku pozwoli koordynować wspólne projekty i pozyskiwać środki na ich realizację.
Natomiast jednym z głównych powodów powstania Związku była kwestia uporządkowania gospodarki odpadami i wybudowanie w miejsce „na dziko” funkcjonującego składowiska obiektu nowoczesnego, spełniającego wymogi ochrony środowiska. Program ten został rozłożony na trzy etapy: pierwszy polegał na uporządkowaniu „dzikiego” wysypiska, wybudowaniu nowej kwatery wraz z zapleczem i uregulowaniu kwestii prawnych terenu, drugi to rekultywacja starej hałdy, a trzeci – budowa Zakładu Utylizacji Odpadów oraz wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów.
Zakupione zostały także pojemniki, które następnie ustawiono w gminach w tzw. gniazdach, oraz specjalistyczny sprzęt do ich obsługi. Wdrożony został również program edukacyjny w gminach członkowskich. Wydawane są plakaty, broszury i znaczki związane z tematem segregacji odpadów. W każdej gminie wytypowana została osoba do współpracy ze Związkiem i do koordynowania działań na terenie gminy.
Ponadto odbył się cykl szkoleń i ogłoszono konkursy dla placówek oświatowych pt. „Środowisko naturalne, w którym pragnę żyć” w kategorii plastycznej i literackiej. Pierwszy etap konkursu odbywa się na poziomie gminnym. Najlepsze prace z poszczególnych gmin trafiają na wystawę w siedzibie Związku, do Pałacu Bukowiec. Konkursy te kończy się festynem w parku przy Pałacu. Od ubiegłego roku ogłaszamy również konkurs „Zbieramy zużyte baterie”.
W ramach konkursów wynajmujemy autobusy i przywozimy do naszego Zakładu dzieci i młodzież. Pokazujemy, jak odbywa się segregacja w praktyce, tłumaczymy, na czym ona polega i jakie są jej efekty oraz co dzieje się dalej z posegregowanymi surowcami. Jest to bardzo dobry sposób na konfrontację tego, co dzieci i młodzież dowiadują się na lekcjach, w trakcie pogadanek, z tym, co dzieje się w praktyce. Bierzemy również udział w festynach w gminach, w trakcie których prezentujemy sprzęt do segregacji i posortowane surowce oraz rozdajemy materiały edukacyjne i znaczki okolicznościowe.
Związek jest laureatem VI edycji Konkursu o Puchar Recyklingu: otrzymał puchar ufundowany przez Związek Miast Polskich, statuetkę „Zielona Bateria” oraz liczne wyróżnienia. Czy to pierwszy taki sukces?
Nagrody i wyróżnienia, które zdobyliśmy w trakcie VI edycji Konkursu „Przeglądu Komunalnego” o Puchar Recyklingu, nie są pierwszymi. W 2001 r. w IV edycji „Konkursu na zagospodarowanie odpadów na terenach wiejskich” otrzymaliśmy nagrodę NFOŚiGW w wysokości 300 tys. zł.
Na początku tego roku Związek uzyskał pozwolenie na utworzenie Karkonoskiego Centrum Gospodarki Odpadami (KCGO). Jaki jest cel powołania Centrum i czy ono już działa?
Dla całego kompleksu, który powstał wokół starego składowiska, przyjęliśmy nazwę Karkonoskie Centrum Gospodarki Odpadami. W zakresie gospodarki odpadami realizujemy program dla sześciu gmin. Chcemy również, aby docelowo w naszym programie uczestniczyła Jelenia Góra, największe miasto Kotliny Jeleniogórskiej. Stąd też trwa procedura przystąpienia Jeleniej Góry do Związku. Stworzone przez nas składowisko służy mieszkańcom całej Kotliny. Posiadamy nowoczesną technologię. Chcemy ją bardziej efektywnie wykorzystywać.
Celem Centrum jest koordynowanie gospodarki odpadami – docelowo na całym obszarze Kotliny Jeleniogórskiej.
Związek zrzesza gminy położone w regionie turystycznym, co zapewne nie sprzyja prowadzeniu selektywnej zbiórki odpadów. Jak więc udało się Wam osiągnąć tak dobre wyniki i co zamierzacie zmienić w następnych latach?
To, że Związek położony jest w regionie turystycznym, nie znaczy, że wdrożenie selektywnej zbiórki odpadów napotyka na jakieś poważne trudności. Wręcz odwrotnie. To nas tylko mobilizuje. Wprowadzone standardy mogą być również wizytówką regionu, pokazaniem, że dbamy o czystość środowiska, a w takim środowisku każdy chce wypoczywać. Mobilizacja i konsekwencja w działaniu przekłada się na efekty.
Mamy jednocześnie świadomość, jak dużo musimy jeszcze zrobić, aby utrzymać osiągnięty już poziom (który nie do końca nas zadowala) i osiągnąć wyższy stopień akceptacji społecznej. Chcemy zwiększyć ilość „gniazd” w gminach oraz wprowadzić system workowy w miejscowościach, gdzie odległości pomiędzy „gniazdami” są duże. Jeszcze w tym roku uzupełnimy część „gniazd” o pojemniki siatkowe na duże opakowania plastikowe. Taki był postulat mieszkańców.
W dalszym ciągu będziemy wdrażać programy edukacyjne. Modyfikujemy regulaminy konkursów, tak aby je jeszcze bardziej uatrakcyjnić. Nie twierdzimy, że wszystko wiemy o segregacji. Ciągle się uczymy, ciągle przyglądamy się, jak robią to inni, nie tylko w kraju. Analizujemy sygnały z rynku dostawców technologii i zastanawiamy się, co z tych nowości może nam się przydać.
Kierunki działań zostały wytyczone w Międzygminnym Programie Gospodarki Odpadami, który opracował Związek. Chcemy współpracować i uczestniczyć w projektach Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Związków Komunalnych, który jest płaszczyzną do wymiany doświadczeń. Chcemy w dalszym ciągu współpracować z WFOŚiGW we Wrocławiu, bez pomocy którego nie udałoby się nam tego wszystkiego osiągnąć. Podziękowania należą się również organizacjom, z którymi współpracujemy od wielu lat, takim jak Stowarzyszenie Forum Opakowań Szklanych, Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju i Rekopol.
