W trosce o przyszłe pokolenia
Z dr inż. Stanisławem Szymańskim, wiceprezesem zarządu Regionalnej Agencji Poszanowania Energii w Toruniu, rozmawia Urszula Wojciechowska
Jaka jest misja i cele Agencji?
Energia jest jednym z dóbr, które wymagają szczególnej troski i traktowania. Zużywając energię, na ogół dotychczas produkowaną na paliwach nieodnawialnych zaciągamy dług wobec przyszłych pokoleń. Zasadniczą sprawą jest zatem oszczędność i poszanowanie energii pod wszelkimi jej postaciami. Te właśnie myśli przyświecały idei powołania do życia w 1995 roku Regionalnej Agencji Poszanowania Energii w Toruniu.
Głównym celem istnienia Agencji jest nie tylko promowanie działań podnoszących świadomość społeczeństwa dla poszanowania, promowania i oszczędzania energii oraz racjonalnej gospodarki energetycznej, ale również propagowanie i wspieranie działań dla poprawy wytwarzania, dystrybucji i użytkowania wszelkich form energii. Dla realizacji tego celu Agencja zorganizowała Centrum Poszanowania Energii, które udziela daleko idącej pomocy wszystkim, którzy zamierzają podjąć działania w zakresie modernizacji instalacji elektrycznych, termomodernizacji i wprowadzania nowoczesnych systemów zarządzania energią w obiektach mieszkalnych, użyteczności publicznej, przemysłowych, czy gospodarce komunalnej
Jak układa się współpraca z innymi agencjami tego typu w Polsce i zagranica?
Współpraca z innymi Agencjami w Polsce jest niewystarczająca. Dlatego powołano w ub. roku Ogólnokrajowe Stowarzyszenie „Poszanowanie Energii i Środowiska” SAPE w skład którego weszła m in. nasza Agencja.
Od 1996 roku jesteśmy członkiem FEDARENE, jako jedyna Agencja z krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Członkostwo w tej organizacji umożliwia rozszerzanie kontaktów międzynarodowych oraz stwarza większy dostęp do bieżących informacji m.in. nt. środków pomocowych Unii Europejskiej. Ponadto pozwala na korzystanie z rekomendacji tej federacji przy składaniu wniosków do UE w zakresie energetyki i poszanowania energii.
Ponadto współpracujemy z Berlińską Agencją Poszanowania Energii. Nawiązaliśmy również kontakty z Berlińską Agencją Energetyczną, która ma bogate doświadczenia w wykorzystywaniu prywatnych środków finansowych w przedsięwzięcia publiczne. We współpracy z władzami Berlina Agencja zrealizowała w Berlinie program termomodernizacji blisko 400 budynków użyteczności publicznej. W ramach tej współpracy przedstawiciele Agencji i Urzędu Miasta Torunia przebywali z wizytą w Berlińskiej Agencji Energetycznej. Podczas tej wizyty omówiono m.in. możliwości współpracy Gminy Toruń z Berlińską Agencją Energetyczną w zakresie modernizacji obiektów użyteczności publicznej Gminy Toruń w systemie Performance Contracting.
Niezależnie od współpracy z zagranicznymi agencjami współpracujemy z regionami: Walońskim i Południowej Jutlandii. Współpraca z Regionem Walońskim odbywała się w oparciu o umowę między rządami Rzeczypospolitej Polskiej i Belgijskim i dotyczyła głównie zakresu gospodarowania energią w budynkach użyteczności publicznej i wykorzystania energii odnawialnej. Natomiast z Regionem Południowej Jutlandii dotyczyła głównie zagadnień gospodarki energetycznej, ochrony środowiska oraz promowania i rozpowszechniania naturalnych i odnawialnych źródeł energii. W ramach tej współpracy zorganizowano m in. trzy seminaria. Jedno z udziałem przedstawicieli przedsiębiorstw duńskich, reprezentujących sektor energetyczny, projektowanie i konsulting w budownictwie, którego celem było wzajemne poznanie możliwości strony duńskiej i polskiej oraz nawiązanie współpracy. Natomiast drugie dotyczyło modelu zarządzania energią w budynkach użyteczności publicznej, a trzecie było podsumowującym polsko-duński projekt „6+6”, polegający na skojarzeniu pokrewnych instytucji z sektora usług publicznych w Danii i Polsce, które wymieniły się swoimi doświadczeniami w zakresie gospodarowania wodą i energią. Były to szkoły, szpitale, przychodnie lekarskie, ośrodki rehabilitacji itp. Zgodnie z oczekiwaniem dużo większe korzyści z wizyt i współpracy wynieśli przedstawiciele polskich placówek, którzy po raz pierwszy mieli możliwość zapoznania się z nowoczesnymi metodami zarządzania energią i efektami osiąganymi w tym zakresie.
W jakich programach Unii Europejskiej i z jakim sukcesem uczestniczyła Agencja?
Głównym sukcesem Agencji w zakresie korzystania ze środków Unii Europejskiej było uczestniczenie w programie „SZPITALE”
Dzięki współpracy Agencji z Urzędem Księstwa Południowej Jutlandii DK władze administracyjne Jutlandii zainteresowały się włączeniem Szpitala Miejskiego w Toruniu do programu pięciu szpitali Unii Europejskiej. Uczestnikami programu były następujące szpitale: Specjalistyczny Szpital z Niemiec – Fachkrankenhaus w Bredstedt, Pediatryczny Szpital z Włoch w Florencji , Szpital z Holandii Deventer Ziekenhuis, Szpital z Danii w Południowej Jutlandii oraz Specjalistyczny Szpital Miejski im.M.Kopernika z Torunia
Przedsięwzięcie pięciu partnerów kontraktu z Unią Europejską jest realizowane na zasadzie odpowiedzialności solidarnej. Oznacza to wzajemne zainteresowanie powodzeniem, wszystkich uczestników projektu w prawidłowej realizacji postanowień kontraktu.
Temu celowi służy też strona www.eu-hospitals.net gdzie nanoszone są wszystkie dokumenty z realizacji i administrowania zobowiązań podpisanego kontraktu.
W pięciu przykładowych obiektach ochrony zdrowia, uzyskano oszczędności energii i redukcję emisji CO2 do 62 % co osiągnięto dzięki różnym innowacyjnym rozwiązaniom i koncepcjom opartym na wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii.
Efektem uczestnictwa toruńskiego szpitala w programie jest redukcja zużycia energii cieplnej z 2.785 MWh w roku 2002 do 1.940 MWh w roku 2004. Koszt zużytej energii cieplnej w Szpitalu zmalał z 475.724,- zł w 2002r do 426.330- w 2004. Nastąpiła też poprawa estetyki szpitalnych obiektów i stworzenie przyjaznych warunków dla hospitalizowanych i zatrudnionego personelu.
Jak układa się współpraca z władzami samorządowymi, mam na myśli różne jej szczeble. Czy władze lokalne korzystają z waszych doświadczeń.?
Współpraca z władzami samorządowymi układa się korzystnie. Agencja działa w oparciu o podpisane porozumienia o współpracy z Urzędem Marszałkowskim.
W roku 2004 przedstawiciele dwóch członków Agencji: Izabela Chrzanowska z ZE Toruń i Eugeniusz Grynda z SM Grudziądz oraz ja zostaliśmy zakwalifikowani do Panelu Ekspertów dla Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) na lata 2004-2006. Rolą Panelu Ekspertów jest merytoryczna ocena wniosków o dofinansowanie projektów z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej składanych w ramach wspomnianego programu.
Przedstawiciele naszej Agencji uczestniczyli w szkoleniu dotyczącym istoty ZPORR oraz roli Panelu Ekspertów w procesie oceny wniosków aplikacyjnych o dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Ponadto RAPE po konsultacjach z Urzędem Marszałkowskim rozpoczęła wstępne prace nad przygotowaniem projektu pt. „Program wsparcia rozwoju racjonalnej gospodarki energetycznej w regionie kujawsko-pomorskim” w ramach Priorytetu 2. ZPORR – Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach.
Do Projektu oprócz naszej Agencji przystąpiło 12 firm z naszego regionu. Wartość projektu wynosi 1.800 tys. zł. Aktualnie dalsza realizacja tego projektu jest uzależniona od wyjaśnień formalno-prawnych, szczególnie dotyczących interpretacji spraw związanych z zamówieniami publicznymi.
W zakresie współpracy z gminami organizujemy szereg szkoleń dotyczących gospodarki energetycznej w gminach i OZE.
W 2004 r. w wyniku naszej inicjatywy i wspólnych działań trzech podmiotów: ZE Toruń, Urzędu Miasta Torunia i Miejskiego Zarządu Dróg powstał programu oszczędności zużycia energii elektrycznej w sieciach oświetlenia drogowego w Toruniu.
Dzięki zainstalowanym specjalnym urządzeniom całoroczne oszczędności szacuje się na około 1.500 tys kWh co stanowi ok. 12% zużycia energii za poprzedni okres rozliczeniowy. W/w oszczędności przedkładają się na kwotę 450 tys zł. Połowa tej kwoty powinna być przeznaczona na budowę min. 5 km nowych sieci oświetleniowych.
W ostatnim czasie trwa wyścig w inicjatywach budowy fabryk biodiesla. Czy Agencja może pochwalić się jakąś inicjatywą w tym temacie?
Tak, oczywiście. Już na początku grudnia ubr. wspólnie z Marszałkiem Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego oraz amerykańska firmą BECCO – Poland zorganizowaliśmy spotkanie biznesowe, na które zaproszono 500 rolników z całego regionu w sprawie budowy fabryki biodiesla. Potrzebne środki finansowe ma przekazać amerykański fundusz z Nowego Jorku. Natomiast uruchomienie fabryki jest uzależnione od zwiększenia produkcji rzepaku w naszym regionie o około 50 tys. ton. Fabryka zapewni dodatkowe dochody rolnikom oraz miejsca pracy.
Na zakończenie pragnę powiedzieć, że niezależnie od rzeczowych efektów osiąganych z realizacji różnych projektów, najważniejszym zdaniem Agencji jest edukacja młodzieży i uświadamianie, że poszanowanie energii to nie wymysł, a potrzeba, od której nie ma odwrotu. Naszą stałą troską powinno być to, jaki świat pozostawimy następnym pokoleniom.
Jaka jest misja i cele Agencji?
Energia jest jednym z dóbr, które wymagają szczególnej troski i traktowania. Zużywając energię, na ogół dotychczas produkowaną na paliwach nieodnawialnych zaciągamy dług wobec przyszłych pokoleń. Zasadniczą sprawą jest zatem oszczędność i poszanowanie energii pod wszelkimi jej postaciami. Te właśnie myśli przyświecały idei powołania do życia w 1995 roku Regionalnej Agencji Poszanowania Energii w Toruniu.
Głównym celem istnienia Agencji jest nie tylko promowanie działań podnoszących świadomość społeczeństwa dla poszanowania, promowania i oszczędzania energii oraz racjonalnej gospodarki energetycznej, ale również propagowanie i wspieranie działań dla poprawy wytwarzania, dystrybucji i użytkowania wszelkich form energii. Dla realizacji tego celu Agencja zorganizowała Centrum Poszanowania Energii, które udziela daleko idącej pomocy wszystkim, którzy zamierzają podjąć działania w zakresie modernizacji instalacji elektrycznych, termomodernizacji i wprowadzania nowoczesnych systemów zarządzania energią w obiektach mieszkalnych, użyteczności publicznej, przemysłowych, czy gospodarce komunalnej
Jak układa się współpraca z innymi agencjami tego typu w Polsce i zagranica?
Współpraca z innymi Agencjami w Polsce jest niewystarczająca. Dlatego powołano w ub. roku Ogólnokrajowe Stowarzyszenie „Poszanowanie Energii i Środowiska” SAPE w skład którego weszła m in. nasza Agencja.
Od 1996 roku jesteśmy członkiem FEDARENE, jako jedyna Agencja z krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Członkostwo w tej organizacji umożliwia rozszerzanie kontaktów międzynarodowych oraz stwarza większy dostęp do bieżących informacji m.in. nt. środków pomocowych Unii Europejskiej. Ponadto pozwala na korzystanie z rekomendacji tej federacji przy składaniu wniosków do UE w zakresie energetyki i poszanowania energii.
Ponadto współpracujemy z Berlińską Agencją Poszanowania Energii. Nawiązaliśmy również kontakty z Berlińską Agencją Energetyczną, która ma bogate doświadczenia w wykorzystywaniu prywatnych środków finansowych w przedsięwzięcia publiczne. We współpracy z władzami Berlina Agencja zrealizowała w Berlinie program termomodernizacji blisko 400 budynków użyteczności publicznej. W ramach tej współpracy przedstawiciele Agencji i Urzędu Miasta Torunia przebywali z wizytą w Berlińskiej Agencji Energetycznej. Podczas tej wizyty omówiono m.in. możliwości współpracy Gminy Toruń z Berlińską Agencją Energetyczną w zakresie modernizacji obiektów użyteczności publicznej Gminy Toruń w systemie Performance Contracting.
Niezależnie od współpracy z zagranicznymi agencjami współpracujemy z regionami: Walońskim i Południowej Jutlandii. Współpraca z Regionem Walońskim odbywała się w oparciu o umowę między rządami Rzeczypospolitej Polskiej i Belgijskim i dotyczyła głównie zakresu gospodarowania energią w budynkach użyteczności publicznej i wykorzystania energii odnawialnej. Natomiast z Regionem Południowej Jutlandii dotyczyła głównie zagadnień gospodarki energetycznej, ochrony środowiska oraz promowania i rozpowszechniania naturalnych i odnawialnych źródeł energii. W ramach tej współpracy zorganizowano m in. trzy seminaria. Jedno z udziałem przedstawicieli przedsiębiorstw duńskich, reprezentujących sektor energetyczny, projektowanie i konsulting w budownictwie, którego celem było wzajemne poznanie możliwości strony duńskiej i polskiej oraz nawiązanie współpracy. Natomiast drugie dotyczyło modelu zarządzania energią w budynkach użyteczności publicznej, a trzecie było podsumowującym polsko-duński projekt „6+6”, polegający na skojarzeniu pokrewnych instytucji z sektora usług publicznych w Danii i Polsce, które wymieniły się swoimi doświadczeniami w zakresie gospodarowania wodą i energią. Były to szkoły, szpitale, przychodnie lekarskie, ośrodki rehabilitacji itp. Zgodnie z oczekiwaniem dużo większe korzyści z wizyt i współpracy wynieśli przedstawiciele polskich placówek, którzy po raz pierwszy mieli możliwość zapoznania się z nowoczesnymi metodami zarządzania energią i efektami osiąganymi w tym zakresie.
W jakich programach Unii Europejskiej i z jakim sukcesem uczestniczyła Agencja?
Głównym sukcesem Agencji w zakresie korzystania ze środków Unii Europejskiej było uczestniczenie w programie „SZPITALE”
Dzięki współpracy Agencji z Urzędem Księstwa Południowej Jutlandii DK władze administracyjne Jutlandii zainteresowały się włączeniem Szpitala Miejskiego w Toruniu do programu pięciu szpitali Unii Europejskiej. Uczestnikami programu były następujące szpitale: Specjalistyczny Szpital z Niemiec – Fachkrankenhaus w Bredstedt, Pediatryczny Szpital z Włoch w Florencji , Szpital z Holandii Deventer Ziekenhuis, Szpital z Danii w Południowej Jutlandii oraz Specjalistyczny Szpital Miejski im.M.Kopernika z Torunia
Przedsięwzięcie pięciu partnerów kontraktu z Unią Europejską jest realizowane na zasadzie odpowiedzialności solidarnej. Oznacza to wzajemne zainteresowanie powodzeniem, wszystkich uczestników projektu w prawidłowej realizacji postanowień kontraktu.
Temu celowi służy też strona www.eu-hospitals.net gdzie nanoszone są wszystkie dokumenty z realizacji i administrowania zobowiązań podpisanego kontraktu.
W pięciu przykładowych obiektach ochrony zdrowia, uzyskano oszczędności energii i redukcję emisji CO2 do 62 % co osiągnięto dzięki różnym innowacyjnym rozwiązaniom i koncepcjom opartym na wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii.
Efektem uczestnictwa toruńskiego szpitala w programie jest redukcja zużycia energii cieplnej z 2.785 MWh w roku 2002 do 1.940 MWh w roku 2004. Koszt zużytej energii cieplnej w Szpitalu zmalał z 475.724,- zł w 2002r do 426.330- w 2004. Nastąpiła też poprawa estetyki szpitalnych obiektów i stworzenie przyjaznych warunków dla hospitalizowanych i zatrudnionego personelu.
Jak układa się współpraca z władzami samorządowymi, mam na myśli różne jej szczeble. Czy władze lokalne korzystają z waszych doświadczeń.?
Współpraca z władzami samorządowymi układa się korzystnie. Agencja działa w oparciu o podpisane porozumienia o współpracy z Urzędem Marszałkowskim.
W roku 2004 przedstawiciele dwóch członków Agencji: Izabela Chrzanowska z ZE Toruń i Eugeniusz Grynda z SM Grudziądz oraz ja zostaliśmy zakwalifikowani do Panelu Ekspertów dla Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) na lata 2004-2006. Rolą Panelu Ekspertów jest merytoryczna ocena wniosków o dofinansowanie projektów z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej składanych w ramach wspomnianego programu.
Przedstawiciele naszej Agencji uczestniczyli w szkoleniu dotyczącym istoty ZPORR oraz roli Panelu Ekspertów w procesie oceny wniosków aplikacyjnych o dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Ponadto RAPE po konsultacjach z Urzędem Marszałkowskim rozpoczęła wstępne prace nad przygotowaniem projektu pt. „Program wsparcia rozwoju racjonalnej gospodarki energetycznej w regionie kujawsko-pomorskim” w ramach Priorytetu 2. ZPORR – Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach.
Do Projektu oprócz naszej Agencji przystąpiło 12 firm z naszego regionu. Wartość projektu wynosi 1.800 tys. zł. Aktualnie dalsza realizacja tego projektu jest uzależniona od wyjaśnień formalno-prawnych, szczególnie dotyczących interpretacji spraw związanych z zamówieniami publicznymi.
W zakresie współpracy z gminami organizujemy szereg szkoleń dotyczących gospodarki energetycznej w gminach i OZE.
W 2004 r. w wyniku naszej inicjatywy i wspólnych działań trzech podmiotów: ZE Toruń, Urzędu Miasta Torunia i Miejskiego Zarządu Dróg powstał programu oszczędności zużycia energii elektrycznej w sieciach oświetlenia drogowego w Toruniu.
Dzięki zainstalowanym specjalnym urządzeniom całoroczne oszczędności szacuje się na około 1.500 tys kWh co stanowi ok. 12% zużycia energii za poprzedni okres rozliczeniowy. W/w oszczędności przedkładają się na kwotę 450 tys zł. Połowa tej kwoty powinna być przeznaczona na budowę min. 5 km nowych sieci oświetleniowych.
W ostatnim czasie trwa wyścig w inicjatywach budowy fabryk biodiesla. Czy Agencja może pochwalić się jakąś inicjatywą w tym temacie?
Tak, oczywiście. Już na początku grudnia ubr. wspólnie z Marszałkiem Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego oraz amerykańska firmą BECCO – Poland zorganizowaliśmy spotkanie biznesowe, na które zaproszono 500 rolników z całego regionu w sprawie budowy fabryki biodiesla. Potrzebne środki finansowe ma przekazać amerykański fundusz z Nowego Jorku. Natomiast uruchomienie fabryki jest uzależnione od zwiększenia produkcji rzepaku w naszym regionie o około 50 tys. ton. Fabryka zapewni dodatkowe dochody rolnikom oraz miejsca pracy.
Na zakończenie pragnę powiedzieć, że niezależnie od rzeczowych efektów osiąganych z realizacji różnych projektów, najważniejszym zdaniem Agencji jest edukacja młodzieży i uświadamianie, że poszanowanie energii to nie wymysł, a potrzeba, od której nie ma odwrotu. Naszą stałą troską powinno być to, jaki świat pozostawimy następnym pokoleniom.
