Organy gmin muszą prowadzić politykę przestrzenną. Jest to ich obowiązek, wynikający z wymogu zachowania poprawności całego systemu przestrzennego, a jednocześnie przywilej. Podstawą powyższego jest zasada swobody planistycznej gminy, pozwalająca organom gminy określać przeznaczenie konkretnych terenów.

Swoboda ta nie może być jednak nieograniczona. W artykule określono, na czym, zgodnie z orzecznictwem, polega władztwo planistyczne gminy i jak ono wygląda w przypadku uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (kluczowych gminnych instrumentów przestrzennych).

Istota władztwa planistycznego

Władztwo planistyczne gminy nie może być absolutne. Z jednej strony ogranicza je konieczność realizacji kluczowych inwestycji celu publicznego, z drugiej ? prawo własności. Nie każdy pomysł gminy może stanowić podstawę do naruszania tego prawa. Niemniej jednak to właśnie organy gminy mają prawo określać zasady związane z kształtowaniem zabudowy oraz zagospodarowaniem danego terenu. Naczelny Sąd Administracyjny podkreśla, że nie oznacza to pełnej swobody w planowaniu przestrzennym. Uprawnienie gminy do ustalania przeznaczenia terenu nie może być bowiem nadużywane i, niezależnie od legalności, będzie zawsze oceniane pod kątem konkretnego nadużywania uprawnień (wyrok NSA z 3 lipca 2014 r., sygn. akt II OSK 240/13, Legalis).

Istota władztwa planistycznego gminy wiąże się...