?Segregujesz? i śmiecisz mniej!?

Pod takim hasłem od 13 listopada br. Prowadzona jest ogólnopolska kampania społeczna Ministerstwa Środowiska (MŚ), zachęcająca do segregowania odpadów. W ramach przedsięwzięcia do 25 grudnia br. w największych ogólnopolskich stacjach telewizyjnych będą emitowane spoty z udziałem restauratora Wojciecha Modesta Amaro oraz krytyka kulinarnego i teatralnego Macieja Nowaka, którzy przekonują, że nieodłącznym elementem współczesnej polskiej kuchni jest segregowanie odpadów. Ponadto zorganizowano akcję ?Dziki bluszcz?, podczas której wspólnie z artystką Izą Rutkowską mieszkańcy Warszawy tworzyli instalację, składającą się z odpowiednio posegregowanych odpadów zaszytych w liściach bluszczu. Podczas finału akcji 20 listopada br. bluszcz zawieszono na fasadzie Muzeum Woli, oddziału Muzeum Warszawy. Kampania MŚ została skierowana także do gmin, które mogą korzystać m.in. z dobrych praktyk w zakresie motywowania mieszkańców do segregowania oraz z edytowalnych formatów oznakowań na worki i pojemniki na odpady, jak również do przedsiębiorców wprowadzających na rynek produkty w opakowaniach, dla których przygotowano materiały zachęcające do społecznej odpowiedzialności biznesu. Projekt, sfinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, stanowi kontynuację działań prowadzonych przez MŚ w poprzednich latach i będzie realizowany do 25 grudnia br.

Rozbudowa spalarni

Do 2019 r. przepustowość warszawskiej spalarni zwiększy się o ponad 750% ? z 40 tys. do 305,2 tys. ton rocznie. Umowa określająca warunki oraz zasady współpracy w zakresie rozbudowy i utrzymania Zakładu Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych przy ul. Gwarków 9 została podpisana 21 listopada br. pomiędzy miastem Warszawa a Miejskim Przedsiębiorstwem Oczyszczania. Umowę zawarto na 20 lat. Rozbudowa ma zakończyć się 1 stycznia 2019 r.

Większa świadomość

Wyniki drugiej edycji badania opinii społecznej i oceny postaw w zakresie zrównoważonego rozwoju wskazują, że 91,3% Polaków prowadzi selektywną zbiórkę odpadów, 94,6% chroni przyrodę wokół siebie, a 96,9% racjonalnie zużywa energię. Do najbardziej popularnych działań proekologicznych należą natomiast m.in. zgniatanie plastikowych butelek przed wrzuceniem do kosza, korzystanie z toreb wielokrotnego użytku czy selektywne zbieranie baterii. Porównanie do wyników próby przeprowadzonej w 2012 r. dowodzi, że zmiany zachodzące w polskim społeczeństwie są pozytywne.

Badania miały charakter ogólnopolski i zostały wykonane w okresie od maja do czerwca br. przez Ośrodek Badań Społecznych INDEKS na zlecenie Fundacji Nasza Ziemia w ramach Kampanii na rzecz Rozwoju Zrównoważonego 2011-2014. Objęto nimi ponad tysiąc respondentów należących do jednej z pięciu grup ? dzieci i młodzieży w wieku 5-16 lat, edukatorów, urzędników samorządowych, przedsiębiorców oraz pracowników firm. Badanie sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Co nowego w prawie

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, Janusz Ostapiuk, podczas konferencji zorganizowanej przez Rekopol O.O.O. 27 listopada br. (więcej str. 35) przekazał informacje o stanie prac nad przepisami prawa dotyczącymi odpadów. Ustawa o odpadach została rozpatrzona przez komisje oraz podkomisje i musi zostać uchwalona do 23 stycznia 2015 r. Wiceminister poinformował także, że o rok został przesunięty termin wydania rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przede wszystkim ze względu na decyzje na wytwarzanie odpadów, których wielu przedsiębiorców nie zdążyłoby złożyć. J. Ostapiuk zwrócił uwagę na to, iż kontrowersje w zmienianej ustawie wzbudziła sprawa rozszerzenia regionu dla spalarni odpadów, co ma zapewnić strumień odpadów dla tych instalacji. Wiceminister przekazał ponadto, że przedłużony zostaje termin wydania rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania (MBP) odpadów komunalnych. Jak zaznaczył, niewystarczająca efektywność instalacji MBP w porównaniu do ich kosztów budzi wątpliwości i wymaga analiz, a tym samym wzmożonych prac nad rozporządzeniem. Natomiast w odniesieniu do przepisów dotyczących recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (PWE) J. Ostapiuk poinformował, że nie będzie opłaty recyklingowej oraz dopłat do demontażu PWE. Komisja Europejska uznała bowiem za naruszenie ponoszenie opłaty recyklingowej przez obywateli. Stacje demontażu będą mogły natomiast skorzystać z pożyczek z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na zakup większej liczby wraków czy modernizację stacji. Z kolei ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym została już rozpatrzona przez komitet stały i wkrótce będzie rozpatrywana na zebraniu Rady Ministrów.

Ponadto organizacje branżowe poinformowały, że do konsultacji społecznych skierowano projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie próby strzępienia odpadów z pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji.

Po konsultacjach i uzgodnieniach międzyresortowych są już projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie katalogu odpadów oraz projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie stawek opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań.

Prace nad nowelizacją u.c.p.g.

Na 64. posiedzeniu Senatu (6 listopada br.) Izba przyjęła z 19 poprawkami nowelizację ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (u.c.p.g.) oraz niektórych innych ustaw, powstałą na bazie dwóch poselskich projektów, uchwaloną przez Sejm 10 października br. Jedna z poprawek przewiduje, że nie tylko urzędy skarbowe, ale również władze gmin będą mogły prowadzić egzekucję opłaty za odbiór i zagospodarowanie odpadów. Senat przyjął także poprawkę, która określa, że gmina musi mieć jeden stacjonarny PSZOK, natomiast pozostałe mogą działać jako mobilne. Na wspólnym posiedzeniu sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej 26 listopada br. praktycznie wszystkie senackie poprawki zostały zaaprobowane, w tym zapisy przywracające możliwość organizowania przetargów łączonych na odbieranie i zagospodarowanie odpadów. Sejm podczas 80. posiedzenia (28 listopada br.) przyjął większość poprawek Senatu do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi m.in. o poprawki dotyczące utrzymania obowiązku przetargowego oraz przywrócenia możliwości organizowania przez gminy przetargów na odbieranie i zagospodarowanie odpadów. Następnie ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta RP.

Zbiórka makulatury

Rozstrzygnięto czwartą edycję konkursu ?Hura Makulatura?. W tym roku w zbiórce surowca wzięło udział 4630 dzieci z 21 lubelskich przedszkoli i 16 szkół, które zebrały łącznie ponad 89 ton makulatury. Za środki pozyskane z jej sprzedaży placówki biorące udział w konkursie mogą wyposażyć świetlice szkolne oraz sale przedszkolne w pomoce dydaktyczne. Przedsięwzięcie ma na celu propagowanie właściwych postaw proekologicznych wśród dzieci i młodzieży poprzez wspólne działania związane z selektywną zbiórką odpadów. Organizatorem konkursu jest Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Lublin.

Jubileuszowa edycja

W ramach konkursu ?Rady na odpady?, którego organizatorem jest prezydent Legionowa, dzieci zebrały aż 50 ton makulatury i 2,7 tony zużytych baterii. Tegoroczna, 20. edycja przedsięwzięcia rozpoczęła się pod koniec września 2013 r. i zakończyła we wrześniu br. Wzięły w niej udział dzieci i młodzież z 10 szkół i siedmiu przedszkoli w Legionowie. Najważniejszym celem konkursu jest ograniczenie ilości odpadów komunalnych trafiających na składowiska oraz przekazanie ich do zakładów, w których zostaną ponownie wykorzystane.

W trosce o klimat

Wręczono nagrody w drugiej edycji konkursu ?Dziennikarze dla klimatu?, organizowanego wspólnie przez Deutsche Bundesstiftung Umwelt (DBU) oraz Klub Publicystów Ochrony Środowiska EKOS, przy wsparciu Ambasady Niemiec. Podstawowym celem przedsięwzięcia jest popularyzacja działań na rzecz ochrony klimatu.

Pierwszą nagrodę jury przyznało Ewie Podolskiej z radia TOK FM za dwa cykle audycji ? ?Rozmowy o klimacie? oraz ?Energia dla klimatu?. Drugą otrzymał Edwin Bendyk z tygodnika ?Polityka? za artykuł ?Dobry klimat dla klimatu?. Trzecia nagroda trafiła do Andrzeja Paplińskiego z miesięcznika ?Murator? za filmy poświęcone domom pasywnym, ogniwom fotowoltaicznym oraz zmianom w instalacji grzewczej, dostępne w Internecie. Jury przyznało także trzy równorzędne wyróżnienia uhonorowane dyplomami. Jedno z nich otrzymała Nina Kinitz z redakcji ?Przeglądu Komunalnego? za artykuł pt. ?Jak przekuć słońce w złoto?.

Przyszłość rynku odpadów

Ukazał się najnowszy raport Instytutu Sobieskiego pt. ?Rynek gospodarowania odpadami komunalnymi. Perspektywa 2030?. Według autorów ? Tomasza Stysia i Roberta Foksa ? po wprowadzeniu w życie projektowanych obecnie regulacji prawnych, należy spodziewać się zasadniczej zmiany warunków rynkowych, której skutkiem może być ograniczenie swobody działalności gospodarczej oraz możliwości rozwoju technologii, jak również zaburzenie konkurencji rynkowej. W 2013 r. ceny odbioru odpadów komunalnych wzrosły o prawie 30% w porównaniu do 2012 r. W opinii autorów właściciele nieruchomości mogą spodziewać się dalszego wzrostu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Proponowane nowelizacje ustaw będą skutkować również faworyzowaniem najmniej efektywnych technologii przetwarzania odpadów komunalnych, jak również powstaniem ?konfliktu regulacyjnego? pomiędzy zasadami funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w Polsce a projektowanymi przez UE zmianami prawnymi w tym zakresie, co w efekcie uniemożliwi osiągnięcie wyznaczonych poziomów odzysku, recyklingu i składowania odpadów komunalnych.

 

Na podstawie informacji prasowych oraz stron internetowych: dziennikarzedlaklimatu.pl, legionowo.pl, mos.gov.pl, senat.gov.pl, um.lublin.pl, um.warszawa.pl opracowała Katarzyna Gorwa.