Co w prawie piszczy?
Prezydent RP 28 grudnia ub.r. podpisał Ustawę z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (DzU z 2013 r. poz. 21). Została ona przygotowana ze względu na konieczność wdrożenia do polskiego prawa dyrektywy 2008/98/WE w sprawie odpadów. Nowa ustawa określa obowiązki wytwórców odpadów, posiadaczy odpadów gospodarujących nimi, sprzedawców i pośredników w obrocie, a także organów administracji publicznej. Wprowadza też nowe definicje oraz wskazuje zasady dokonywania klasyfikacji odpadów i postępowania z nimi, jak również szereg nowych rozwiązań prawnych. Wbrew wcześniejszym zapowiedziom o wpisaniu do tej regulacji przepisów, które będą dość istotnie zmieniały ustawę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, modyfikacje są wręcz kosmetyczne. Natomiast zapowiadane zmiany w tym ostatnim akcie prawnym ma przynieść procedowany właśnie senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (więcej czytaj s. 14).

Nowe programy w ramach GIS
Minister środowiska oraz prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przedstawili założenia dwóch nowych programów finansowych, które mają stanowić propozycję dla samorządów i przedsiębiorców zainteresowanych nowoczesnymi, proekologicznymi technologiami. Na energooszczędne oświetlenie ulic w ramach programu SOWA NFOŚiGW przeznaczy łącznie 386 mln zł. Kolejne 80 mln zł zostanie skierowane na działania wspierające rozwój niskoemisyjnego transportu miejskiego, tym razem z programu GAZELA. Oferta obejmuje zarówno inwestycje w zakup i modernizację taboru transportowego, jak i infrastrukturę, szkolenia oraz systemy zarządzania transportem miejskim. Programy te będą realizowane w ramach tzw. Systemu Zielonych Inwestycji (GIS – Green Investment Scheme), co oznacza, że oprócz środków NFOŚiGW, przedsięwzięcia będą też współfinansowane z pieniędzy pochodzących ze sprzedaży nadwyżek praw do emisji CO2. SOWA i GAZELA to, odpowiednio, szósty i siódmy program GIS, opracowany przez Narodowy Fundusz, który od 2009 r. pełni funkcję Krajowego Operatora Systemu Zielonych Inwestycji. Oba programy zostaną uruchomione na przełomie pierwszego i drugiego kwartału 2013 r. (więcej czytaj s. 67).
Park w nowej odsłonie
Pod koniec ub.r. zakończył się pierwszy etap rewitalizacji parku na Bydgoskim Przedmieściu w Toruniu. W ramach prac wykonane zostały place zabaw, zmodernizowano fontannę wraz z systemem uzdatniania wody oraz zbudowano nowe boisko i amfiteatr. Drugi etap robót ruszy już niebawem. Park wzbogaci się o alejki i drogę rowerową, zmodernizowany zostanie też tor saneczkowy i obiekty sanitarne. Ponadto nie zabraknie monitoringu wizyjnego. Całkowity koszt projektu to 4,6 mln zł. Inwestorem tego zadania jest Miasto Toruń, które pozyskało na tę inwestycję środki z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego, w wysokości nieco ponad 2,2 mln zł. Mieszkańcy będą mogli skorzystać z odnowionego parku już w tegoroczne wakacje.
Rekultywacja w Jaśle
Zakończyły się prace budowlane na obszarze wyrobiska pocegielnianego, prowadzone w ramach projektu „Rekultywacja terenów zdegradowanych przy ul. Kwiatowej w Jaśle”. Celem inicjatywy było przywrócenie wartości użytkowych i przyrodniczych zdegradowanego terenu poprzemysłowego położonego wokół zbiornika, gdzie powstało szereg atrakcji sportowych i rekreacyjnych. W bezpośrednim sąsiedztwie zbiornika i na nim powstały m.in. pomosty i wyspy pływające, przystań, ścieżki spacerowe oraz obiekty małej architektury. Teren przyległy obsadzony został roślinnością. W ramach projektu wybudowano także place zabaw, miejsca do grillowania, boisko wielofunkcyjne ze sztuczną nawierzchnią, boisko do siatkówki plażowej oraz toalety. Całości dopełniają drogi dojazdowe i parkingi. Wartość projektu wyniosła ponad 4,8 mln zł, z czego dofinansowanie ze środków europejskich stanowiło ponad 3,8 mln zł.
SPSZOK na start
Na terenie miejskiego składowiska odpadów w Sobuczynie, zarządzanego przez Częstochowskie Przedsiębiorstwo Komunalne, 6 grudnia 2012 r. oddany został do użytku Stacjonarny Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (SPSZOK). Jest to pierwszy tego typu obiekt w regionie, przystosowany do zbierania i czasowego magazynowania odpadów komunalnych, niebezpiecznych, poremontowych oraz wielkogabarytowych. Każdy częstochowianin będzie mógł nieodpłatnie pozostawić tu np. stare meble czy resztki farb i lakierów. SPSZOK jest czynny codziennie oprócz niedziel, w dni robocze w godzinach od 6.00 do 22.00, w soboty natomiast pomiędzy 8.00 a 16.00. Jego budowa i wyposażanie trwały od stycznia 2012 r. Zadanie to kosztowało niemal 3,4 mln zł i zostało zrealizowane w ramach kompleksowego projektu pn. „System selektywnej zbiórki odpadów w Subregionie Północnym – Miasto Częstochowa”, współfinansowanego z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013.
Umowy podpisane
W grudniu ub.r. na terenie kraju podpisano umowy w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Stało się tak m.in. w Szczecinie i Koszalinie, gdzie w ramach PROW na lata 2007-2013 łącznie zrealizowanych zostanie 41 projektów, na kwotę prawie 52,7 mln zł. Podpisano również umowę w gminie Drawsko Pomorskie na budowę kanalizacji sanitarnej do miejscowości Rydzewo oraz wodociągu Zarańsko-Rydzewo. Wartość projektu wynosi 5,9 mln zł, a dofinansowanie ma sięgnąć nawet 75% kosztów kwalifikowanych. Prace budowlane potrwają do wiosny 2014 r. Natomiast rok później powinien zakończyć się projekt pn. „Uporządkowanie gospodarki ściekowej na terenie aglomeracji Jędrzejów”, dofinansowany z PO Infrastruktura i Środowisko 2007-2013. Z kolei na Warmii i Mazurach będzie realizowanych sześć inwestycji, wspartych środkami z tamtejszego Regionalnego Programu Operacyjnego. Łączna wartość tych zadań wynosi ponad 4,2 mln zł.
Zmiany w priorytetach
Minister rozwoju regionalnego 27 grudnia 2012 r. podpisała aktualizację szczegółowego opisu priorytetów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Nowa wersja, oprócz niewielkich zmian o charakterze doprecyzowującym, wprowadza też modyfikacje w trzech priorytetach (V, IX i X). Opierają się one głównie na przesunięciu środków z jednych działań na inne. I tak np. w priorytecie IX z działań 9.5 „Wytwarzanie biopaliw ze źródeł odnawialnych” oraz 9.6 „Sieci ułatwiające odbiór energii ze źródeł odnawialnych” przeniesiono środki do działań 9.2 „Efektywna dystrybucja energii”, a także 9.3 „Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej”. Zaproponowany kierunek zmian wynika z przeprowadzonej oceny możliwości absorpcyjnych w ramach poszczególnych działań, ograniczając ryzyko niepełnego wykorzystania dostępnych środków.
Związki dla odpadów
W grudniu ub.r. odbyło się pierwsze Zgromadzenie Związku Międzygminnego „Pilski Region Gospodarki Odpadami Komunalnymi”, skupiającego 14 jednostek samorządu terytorialnego. Celem utworzonego Związku jest przejęcie wszystkich zadań, leżących w gestii gmin, które wynikają ze znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, związanych z zagospodarowaniem odpadów komunalnych. Podczas spotkania powołano władze oraz podjęto decyzję o przyjęciu do Związku gminy Okonek. Pierwsze swoje posiedzenie miał również Komunalny Związek Gmin Regionu Leszczyńskiego. 18 grudnia ub.r. przedstawiciele 19 jednostek samorządowych – członków Związku, którego celem jest realizacja nałożonych na gminy obowiązków związanych z gospodarką odpadami, wybrano zarząd Związku.
Elastyczny system
Senat zaakceptował przyjętą 12 grudnia ub.r. przez Sejm nowelizację ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska. Zmiany mają na celu uelastycznienie Krajowego Systemu Zielonych Inwestycji (GIS), a także zapewnienie większej atrakcyjność systemu dla potencjalnych nabywców AAU, co umożliwi zwiększenie puli środków, które mogą zostać pozyskane ze sprzedaży tych jednostek i zaangażowane we wspieranie przedsięwzięć z zakresu poprawy efektywności energetycznej oraz rozwoju odnawialnych źródeł energii.
Inwestycje w Ziębicach
W gminie Ziębice oddano do użytku 25 km sieci kanalizacyjnej dla 2,3 tys. mieszkańców sześciu miejscowości. Z inwestycji skorzystają również Wrocławianie, gdyż przez Ziębice przepływa rzeka Oława, która jest jednym ze źródeł zaopatrzenia w wodę pitną dla miasta. Wybudowana sieć podłączona została do nowej oczyszczalni ścieków w Henrykowie. Koszt całego projektu to 30 mln zł, z czego 13 mln zł pochodzi z europejskich dotacji, a 9 mln zł pożyczki udzielił WFOŚiGW we Wrocławiu.
Ku uciesze maluchów
W pobliżu pięciu toruńskich szkół podstawowych powstały bezpieczne i nowoczesne place zabaw. Wszystkie urządzenia znajdują się na specjalnej nawierzchni, wykonanej z materiałów syntetycznych, o właściwościach amortyzujących. Obiekty te powstały w ramach programu „Radosna Szkoła”, a ich łączny koszt wyniósł ponad 813 tys. zł.
Mobilny monitoring powietrza
Jednostki straży pożarnej w miastach, gdzie działają największe zakłady chemiczne w kraju (czyli w Bydgoszczy, Policach, Puławach, Tarnowie i Wołowie), otrzymały po jednym samochodzie terenowym, zaopatrzonym w detektory do wykrywania substancji chemicznych w powietrzu. W miejscowościach tych potencjalnie zachodzi największe ryzyko wystąpienia poważnych awarii. Auta o wartości ok. 10 mln zł sfinansował GIOŚ, przy współudziale środków z PO Infrastruktura i Środowisko.
Otwarto kompostownię
W zakładzie Chemeko-System w Rudnie Wielkiej 5 grudnia 2012 r. odbyło się otwarcie instalacji do biologicznego przetwarzania odpadów, o wydajności 30 tys. Mg/rok. Posłuży ona do kompostowania frakcji biodegradowalnej, biosuszenia odpadów w celu zwiększenia ich kaloryczności, a także do biostabilizacji odpadów organicznych, pochodzących z segregacji mechanicznej odpadów komunalnych.
Szansa dla innowacyji
Ruszyła czwarta edycja konkursu GreenEvo, organizowanego przez Ministerstwo Środowiska. Projekt kierowany jest do polskich przedsiębiorców, a jego celem jest wyszukanie najlepszych technologii sprzyjających ochronie środowiska oraz wspieranie ich międzynarodowego transferu. Termin nadsyłania zgłoszeń upływa 18 lutego br.
W kierunku ekologii
Dzięki inwestycjom infrastrukturalnym Zakopane do 2020 r. chce zostać najbardziej ekologiczną marką w Polsce. Planowane działania mają być realizowane pod szyldem „Eko Zakopane Smart City”. Celem projektu jest m.in. usprawnienie funkcjonowania miasta i efektywne zarządzanie nieodnawialnymi zasobami. Już w połowie br. miasto rozpocznie kompleksowe działania, związane z proekologicznymi rozwiązaniami, wykorzystaniem wód geotermalnych, systemem bezpieczeństwa, wspomaganiem służb miejskich, technologiami IT oraz z zielonym transportem.
Wybrano partnera
Po półtora roku negocjacji z potencjalnymi wykonawcami spalarni w Poznaniu władze Miasta wybrały spółkę SITA Zielona Energia. Zaprojektuje ona, sfinansuje, zbuduje, a następnie będzie eksploatowała przez 25 lat w formule partnerstwa publiczno-prywatnego instalację termicznego przekształcania odpadów komunalnych o wydajności 210 tys. ton rocznie. Koszt budowy szacowany jest na ponad 720 mln zł i będzie w pełni sfinansowany przez akcjonariuszy spółki oraz konsorcjum trzech banków. Spalarnia ma zostać oddana do użytku w 2016 r.