Zaawansowanie polskich projektów budowy spalarni odpadów

Ważnym aspektem w ocenie postępów realizacji projektów są także konsultacje społeczne, bowiem dialog ze społeczeństwem jest istotnym elementem w obowiązkowym procesie udostępniania informacji na temat budowy spalarni. Poziom zaawansowania tych działań jest także zróżnicowany.

 

Na początku czerwca 2009 r. w Bydgoszczy została podpisana umowa na przygotowanie projektu pn. „Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitarnego” między miastami Bydgoszcz i Toruń a Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W październiku 2009 r. firma Socotec, odpowiedzialna za wykonanie dokumentacji przedprojektowej przekazała do Urzędu Miasta Bydgoszczy studium wykonalności oraz program funkcjonalno-użytkowy projektu budowy ZTPOK. Wniosek o dofinansowanie projektu budowy spalarni z Funduszu Spójności został złożony na początku listopada 2009 r. Międzygminny Kompleks Unieszkodliwiania Odpadów ProNatura z Bydgoszczy – inwestor projektu – jest w posiadaniu Decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na budowę Zakładu zlokalizowanego w Bydgoskim Parku Przemysłowym przy ul. Wojska Polskiego 65. W ramach konsultacji społecznych 5 stycznia 2009 r. zorganizowano wyjazd mieszkańców Bydgoszczy i Torunia do spalarni odpadów komunalnych w Berlinie, a w dniach 25-27 lutego 2009 r. wyjazd do Vilers Saint Paul we Francji. Ponadto wszystkie informacje na temat projektu można znaleźć na stronie internetowej www.czystabydgoszcz.pl.

 

We wrześniu 2009 r. na konferencji w Białymstoku ogłoszono wyniki raportu o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia inwestycyjnego pn. „Zintegrowany system gospodarki odpadami dla aglomeracji białostockiej”. Stwierdzono, że najbardziej odpowiednią i spełniającą wymagane kryteria oraz założone warunki pod budowę instalacji lokalizacją jest rejon przy ul. gen. Andersa. Raport w najbliższym czasie ma być poprawiony i uzupełniony o uwagi mieszkańców. Dopiero wtedy zostaną podjęte dyskusje o ostatecznej lokalizacji. Białystok jest miastem, w którym na szeroką skalę przeprowadzono kampanię społeczną. W styczniu 2010 r. w Urzędzie Miejskim w Białymstoku odbyła się konferencja prasowa, podsumowująca konsultacje z mieszkańcami i kampanię informacyjną. Przez cały czas jej trwania działały trzy punkty informacyjne, dodatkowo organizowane były spotkania Okrągłego Stołu Odpadowego. Mieszkańcy mogli też uczestniczyć w wyjazdach do Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach i do instalacji termicznego przekształcania odpadów w Magdeburgu. Białystok uruchomił także portal informacyjny odnośnie projektu budowy spalarni: www.czystaenergia.bialystok.pl.

 

Dokumenty do wniosku o dofinansowanie budowy spalarni są przygotowywane także w Koszalinie. 31 lipca 2009 r. w Warszawie została podpisana preumowa na budowę zakładu termicznego przekształcania odpadów. Inwestycja pn. „System gospodarki odpadami oraz budowy zakładu termicznego przekształcania odpadów dla miast i gmin Pomorza Środkowego” ma charakter regionalny. W grudniu ubiegłego roku ogłoszono, że przetarg na opracowanie wniosku o dofinansowanie z Funduszu Spójności wraz z kompletną dokumentacją dla projektu wygrało konsorcjum firm Socotec Polska z Warszawy oraz Przedsiębiorstwo Usługowe „Południe II” z Krakowa. Kampania informacyjno-konsultacyjno-edukacyjna dla mieszkańców Koszalina działa pod hasłem: „Z nami odzyskasz energię”. W grudniu 2009 r. rozpoczęły się konsultacje społeczne, w ramach których m. in. uruchomiono Punkt Konsultacyjny oraz witrynę internetową www.odzyskenergii.com.pl, zorganizowano spotkania z mieszkańcami oraz przygotowano liczne ulotki, plakaty i broszury. Ponadto w ramach konsultacji społecznych pod koniec stycznia 2010 r. przeprowadzono badania ankietowe na terenie miast Koszalin i Sianów. Celem badania było zasięgnięcie opinii społeczeństwa na temat planów budowy zakładu termicznego przekształcania odpadów oraz zmian w gospodarce odpadami. Wyniki nie zostały jeszcze ogłoszone.

 

W Krakowie 6 listopada 2009 r. został udostępniony do publicznej wiadomości raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia pn. „Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów przy ul. Giedroycia w Krakowie” na środowisko. 22 grudnia ub. r. Powiatowy Inspektor Sanitarny wydał do niego pozytywną opinię. Na początku lutego 2010 r. przetarg na wykonanie aktualizacji wygrało Przedsiębiorstwo Usługowe „Południe II” z Krakowa. Do wydania decyzji środowiskowej jeszcze jest niezbędna zgoda Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Uzyskanie decyzji środowiskowej przez Wydział Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta Krakowa (co powinno nastąpić w pierwszym kwartale 2010 r.) pozwoli inwestorowi ubiegać się o środki unijne oraz wydanie decyzji o lokalizacji inwestycji, a następnie o pozwolenie na budowę. W 2009 r. prowadzone były konsultacje społeczne na temat budowy „ekospalarni” w Krakowie. Wyniki badań opinii publicznej, przeprowadzonych na zlecenie Krakowskiego Holdingu Komunalnego, z sierpnia 2009 r. pokazują, że budowę spalarni akceptuje 91,5% mieszkańców (o 5,5 punktu procentowego więcej niż w 2008 r.). Jednak tylko 59% mieszkańców zgadza się na budowę spalarni na terenie zamieszkiwanej przez siebie dzielnicy. 

 

W sprawie łódzkiej spalarni zostało przygotowane studium wykonalności projektu pn. „Gospodarka odpadami komunalnymi w Łodzi – faza II”. Dokument ten jest obecnie opiniowany, opracowywane są także raporty środowiskowe, w celu złożenia wniosku o decyzję środowiskową. Wszystkie dokumenty mają być gotowe do 30 czerwca 2010 r. Jeszcze pod koniec 2009 r. w Łodzi odbyły się pierwsze spotkania z mieszkańcami w ramach konsultacji społecznych. Intensywna kampania jednak dopiero się zacznie. Działalność rozpoczął Punkt Informacyjny, który jest czynny dwa razy w tygodniu. Zapytano także mieszkańców o opinie dotyczące spalarni odpadów. Wyniki badania TNS OBOP ogłoszono w styczniu 2010 r. Wynika z nich, że zdecydowana większość badanych uważa, iż spalarnia odpadów jest potrzebna miastu i jego mieszkańcom. Zdaniem aż 81% badanych (odpowiedzi „tak” i „raczej tak”) spalanie odpadów komunalnych jest mniej szkodliwe niż ich składowanie. Szczegółowe informacje dotyczące łódzkiego projektu znajdują się na stronie www.czystemiasto.uml.pl.

 

W lipcu 2009 r. Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Olsztynie podpisał z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej preumowę na realizację projektu „System zagospodarowania odpadów komunalnych w Olsztynie”. Projekt jest realizowany wspólnie z 37 samorządami z województwa warmińsko-mazurskiego. Prace nad projektem obecnie znajdują się na etapie uzyskiwania decyzji środowiskowych i aktualizowania studium wykonalności. Są już decyzje środowiskowe dla większości planowanych stacji przeładunkowych. W październiku ub. r.  rozpoczęła się kampania informacyjna i konsultacje społeczne. Natomiast w dniach 10-12 grudnia 2009 r. był zorganizowany studyjny wyjazd mieszkańców Olsztyna do Wiednia .

 

Na dość zaawansowanym etapie znajduje się poznański projekt. Jedną z proponowanych lokalizacji budowy spalarni jest teren Elektrociepłowni Karolin tuż na granicy Poznania i  gminy Czerwonak. 11 lutego 2010 r. Bożena Przewoźna, dyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Urzędu Miasta Poznania, złożyła poprawiony raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia pn. „System gospodarki odpadami dla Miasta Poznania” na środowisko. Uzupełniony dokument uwzględnia wnioski i uwagi społeczeństwa, Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu i Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Poznaniu. Prowadzona przez tamtejszy Urząd Miasta kampania informacyjna pn. „Poznań odzyskuje energię” rozpoczęła się w sierpniu 2009 r. Jej celem było poinformowanie mieszkańców Poznania oraz gminy Czerwonak o planowanych zmianach w sposobie gospodarowania odpadami i budowie Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych. Organizowane były także liczne spotkania grup Poznańskiego Okrągłego Stołu Odpadowego. Podsumowanie konsultacji społecznych z mieszkańcami gminy Czerwonak odbyło się w listopadzie 2009 r. Wyniki badań pokazują, że 77% pytanych osób jest przeciwna zlokalizowania spalarni odpadów na terenie Elektrociepłowni Karolin. Natomiast w Poznaniu inwestycję popiera ok. 70% mieszkańców. 17 lutego 2010 r. w ramach XVII Wielkopolskiego Forum Ekologicznego miała miejsce debata społeczna pt. „Spalarnia odpadów w Poznaniu – od planów do realizacji”. Wszystkie informacje dotyczące budowy spalarni w Poznaniu zamieszczone są na stronie www.ekokonsultacje.pl.

 

Projekt budowy spalarni w Szczecinie nosi nazwę „Budowa zakładu termicznego unieszkodliwiania odpadów dla Szczecińskiego Obszaru Metropolitarnego”. Do tej pory przygotowany został raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, datowany na wrzesień/grudzień 2009 r. Jego druga, uzupełniona o uwagi RDOŚ wersja jest obecnie świeżo po konsultacjach. Kampania społeczna przeprowadzana w Szczecinie to przede wszystkim akcje uświadamiające skierowane do mieszkańców miasta jak i bezpośrednio do osób zamieszkujących osiedle Międzyodrze – Wyspa Pucka, gdzie ma powstać spalarnia. 24 września 2009 r. na sali sesyjnej Urzędu Miasta Szczecin odbyła się prezentacja wyników badań opinii społecznej nt. projektu budowy spalarni odpadów. Przeprowadzone zostały wywiady z liderami zbiorowości lokalnej oraz badania sondażowe na mieszkańcach Szczecina. Zdecydowana większość obywateli miasta opowiada się za budową spalarni. Natomiast wśród mieszkańców osiedla Międzyodrze – Wyspa Pucka głosy „za” i „przeciw” rozkładają się w miarę równomiernie (wyniki badania można sprawdzić na stronie www.egos.pl).

 

Za przedsięwzięcie „System gospodarki odpadami dla metropolii trójmiejskiej” odpowiedzialny jest Zakład Utylizacyjny w Gdańsku. 15 lutego 2010 r. została podpisana umowa z konsorcjum firm: Drokonsult z Warszawy i Eko-Konsulting-Projekt Conseko z Krakowa na przygotowanie wniosku o dofinansowanie wraz ze studium wykonalności, raportem oddziaływania na środowisko oraz harmonogramem konsultacji społecznych.

 

Na Śląsku mają powstać dwie spalarnie odpadów, a pierwotny harmonogram realizacji projektu pn. „System gospodarki odpadami dla miast Górnośląskiego Związku Komunalnego wraz z budową zakładów termicznej utylizacji odpadów” zakładał, że wniosek o dofinansowanie z Funduszu Spójności będzie składany na początku 2011 r. Jednak termin ten  przeniesiono na czerwiec 2010 r., więc obecnie trwają intensywne prace nad wszystkimi niezbędnymi dokumentami. Konsultacje społeczne mają ruszyć na szeroką skalę w marcu br.

 

Jedyny czynny obiekt tego typu w Polsce to Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych w Warszawie przy ul. Gwarków 9. Projekt pn. „Rozwiązanie problemów gospodarki odpadami w Warszawie – etap I – Modernizacja i rozbudowa ZUSOK” zakłada budowę drugiej linii spalarni. W tej sprawie wydano decyzję środowiskową, już wstępnie zaakceptowaną. Powstaje też studium wykonalności, które ma być przyjęte w połowie marca br. Ruszyła też strona internetowa www.zusok.com.pl a od początku marca br. ma być otwarta infolinia. Organizowane są ponadto spotkania Warszawskiego Okrągłego Stołu Odpadowego dla wszystkich zainteresowanych problematyką odpadową – pierwsze zebranie odbyło się już w czerwcu 2007 r. W stolicy powołano także radę społeczną ds. rozbudowy spalarni. ,

Informacje dotyczące poszczególnych projektów znajdują się na stronach internetowych urzędów miast lub instytucji odpowiedzialnych za te inwestycje. Większość z nich uruchomiła specjalne portale informacyjne i punkty konsultacyjne, w których telefonicznie lub osobiście można uzyskać najświeższe dane.