Filtracja jest najczęściej stosowanym procesem w zakładach uzdatniania wody (ZUW). W jej wyniku z uzdatnianej wody usuwane są cząstki fazy stałej i mikroorganizmy obecne w wodach naturalnych oraz zawiesiny powstałe podczas poprzedzających filtrację procesów uzdatniania (np. wytrącone wodorotlenki i tlenki w procesach koagulacji i utleniania).

W większości wysoko efektywnych systemów uzdatniania wody powierzchniowej filtracja pospieszna występuje po procesach koagulacji i sedymentacji oraz przed chemicznym utlenianiem i adsorpcją. W systemach uzdatniania wody podziemnej proces filtracji pospiesznej występuje najczęściej po napowietrzeniu wody, a podstawowym celem filtracji jest wówczas odżelazianie i odmanganianie we właściwie dobranych złożach filtracyjnych.
Proces filtracji w ZUW jest realizowany w urządzeniach nazywanych filtrami. Filtry ze względu na stosowaną prędkość filtracji można podzielić na powolne, w których stosuje się prędkość filtracji rzędu 0,1 m/h, oraz filtry pospieszne, eksploatowane z prędkością filtracji od 5 do 15 m/h. Filtry powolne pracują w układzie otwartym i grawitacyjnym, natomiast pospieszne – w układach ciśnieniowych i otwartych. Biorąc po uwagę cel procesu filtracji, urządzenia te można podzielić na filtry do odżelaziania i odmanganiania wód podziemnych, filtry do klarowania wody, filtry sorpcyjne oraz filtry kontaktowe.
Projektowanie filtrów prowadzi do określenia takich czynników i parametrów procesowych jak rod...