Reklama

AD1A KUBOTA 04.03-04.04.24

Przewodnik po częstochowskich parkach

Przewodnik po częstochowskich parkach
16.09.2009, o godz. 8:49
czas czytania: około 5 minut
0

W ramach obchodów setnej rocznicy Wystawy Przemysłu i Rolnictwa, Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Urzędu Miasta Częstochowy wydał „Przewodnik po parkach miejskich 3 Maja i Staszica w Częstochowie”. To praca zbiorowa pod redakcją Jerzego Zygmunta, znanego częstochowskiego przyrodnika i podróżnika.

Dalsza część tekstu znajduje się pod reklamą

Reklama

AD1B_ARBENA1_01.03.24-01.04.24

Przejrzysta, z licznymi fotografiami, rysunkami opowiada o przyrodzie parków, o jego drzewach, o tym co żyje w ich korze, o ptakach, nietoperzach, wiewiórkach, pająkach, owadach, motylach.

Z przewodnika dowiemy się m.in. że spacerując w pobliżu klombów możemy natknąć się na  drobnego dziubałka gajowego (Anthocoris nemorum). Dziubałek, wbrew sympatycznej nazwie, wcale sympatyczny nie jest, natura bowiem wyposażyła go w wyjątkowo toksyczny jad. Z założenia wykorzystuje go co prawda podczas polowań na owady, ale jak mu będziemy przeszkadzać, może i użyć broni przeciw nam, a będzie to doświadczenie bolesne.

Pierwszy rozdział, którego autorką jest Barbara Fus poświęcony jest historii założeń parkowych. Dowiadujemy się z niego  m.in., że – zgodnie z XIX-wieczną ideą inżyniera Jana Bernhardta (tego, który połączył Starą i Nową Częstochowę Aleją Najświętszej Maryi Panny) parków w ogóle miało nie być. W tym miejscu miał powstać Rynek Jasnogórski, służący mieszkańcom i pielgrzymom. Pomysł ten nie został jednak nigdy zrealizowany z uwagi na zmianę sytuacji politycznej po Powstaniu Listopadowym „oraz brak zainteresowania ze strony mieszkańców Częstochowy, z powodu „zbyt wzgórzystego położenia” projektowanego placu.”

Najważniejsze zmiany w parkach miały miejsce w 1909 roku, w związku ze zorganizowaną Wystawą Przemysłu i Rolnictwa. Po II wojnie światowej, parki  przez lata podupadały. W latach 2006-2008 przeprowadzono ostatnią modernizację parków – wyremontowano alejki i wszystkie obiekty związane z dawną Wystawą, betonowe baseny zastąpiono stawami, z fontanną, mostkiem i platformami widokowymi; postawiono ławki, zamontowano oświetlenie. Powstały place zabaw dla dzieci. Zieleń parkową uporządkowano i wzbogacono nowymi okazami. Pomiędzy pawilonami wystawowymi, będącymi w gestii Muzeum Częstochowskiego, zainstalowano Galerię Rzeźb Balansujących Jerzego Kędziory. To wszystko sprawia, że parki są coraz chętniej odwiedzane przez częstochowian.

2. rozdział przewodnika, którego autorami są Zbigniew Szeląg i Jerzy Zygmunt poświęcony jest charakterystyce przyrodniczej parku. – Park, mający w pewnym stopniu charakter lasu, jest zaskakująco dobrym siedliskiem dla wielu gatunków zwierząt – piszą. – Do najbardziej widocznych i jednocześnie charakterystycznych należą ptaki. Ich liczba bezwzględna jest wielokrotnie większa niż w lesie naturalnym.

Rozdziały 3., 4. i 5. napisane przez Cezarego Gębickiego traktują o drzewach: „Drzewa – pomniki przyrody”, „Co szkodzi drzewom?”, „Co żyje na korze drzew”.

6. rozdział autorstwa Cezarego Gębickiego i Jerzego Zygmunta opowiada o dziuplach. Większość małych dziupli została wykuta przez dzięcioły. W ich wnętrzach żyją szpaki, sikory, kowaliki, kawki, krukowate, czasem muchówka szara i pleszka. Nierzadko dziuple wykorzystują też ssaki, np. wiewiórki i…nietoperze.

7. rozdział poświęcono mało popularnym ale niezwykle interesującym zwierzętom bezkręgowym muraw, rabat i klombów parkowych. Są to m.in. muchówki z rodziny bzykowatych, ogrodnica niszczylistka (pies na róże!), kałdunica zielonka, zmróżka złotawa ale i bardziej rozpoznawalne przez laika biedronki. Autorem rozdziału jest Cezary Gębicki.

Kolejny, 8. rozdział opisuje to co można znaleźć w stawie w Parku Staszica. – Niewiele osób wie, że wody parku są miejscem występowania licznych pijawek – napisali Krzysztof Pierzgalski i Cezary Gębicki. – Jednak trzeba mocno podkreślić, iż w najmniejszym stopniu nie zagrażają one człowiekowi, ani zwierzętom domowym. Są to przeważnie drobne, chociaż bardzo żarłoczne drapieżniki, których ciągłe łowy i pogoń za zdobyczą przyczyniają się do utrzymania stanu równowagi ekologicznej w każdym ekosystemie wód śródlądowych.

(…) "Sam zbiornik jest wielkim dobrodziejstwem dla zamieszkujących parki podjasnogórskie kręgowców lądowych. Może w nim zaspokoić pragnienie jeż, a ptaki korzystają z niego zarówno jako z wodopoju, jak i kąpieliska. Najłatwiej przy tych czynnościach podpatrzeć gołębie, zarówno ostrożne grzywacze, jak i niemal zupełnie niepłochliwe gołębie miejskie. Te ostatnie, jak również kawki, z upodobaniem kąpią się w wodzie, by później całymi grupami suszyć się na trawnikach. Warto przyjść nad staw rano lub wieczorem. Wtedy może uda się zaobserwować wspaniale ubarwioną sójkę, drozda śpiewaka bądź kwiczoła"

Dokładniej o ptakach traktuje rozdział 9. „Ptaki w parki” autorstwa Jerzego Zygmunta i Krzysztofa Pierzgalskiego.

Publikacje kończy rozdział 10., poświęcony parkom w czterech porach roku. Jerzy Zygmunt i Cezary Gębicki opowiadają o urodzie i różnorodności parków we wszystkich porach.

 

"Przewodnik po parkach miejskich 3 Maja i Staszica w Częstochowie"
Praca zbiorowa pod redakcją Jerzego Zygmunta

Wydawca: Urząd Miasta Częstochowy
Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa
Recenzował: Sławomir Jończyk
Korekta: Agata Tyl
Fotografie: Krzysztof Pierzgalski, Jerzy Zygmunt
Rysunki ptaków: Jerzy Zygmunt
Reprodukcje pocztówek i map: pochodzą ze zbiorów Muzeum Częstochowskiego oraz kolekcji Zbigniewa Biernackiego
Projekt graficzny, skład i przygotowanie do druku: Włodzimierz Karankiewicz
Druk: Częstochowskie Zakłady Graficzne
Częstochowa 2009

 

źródło: czestochowa.pl


 

Tagi:

Kategorie:

Udostępnij ten artykuł:

Komentarze (0)

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu. Bądź pierwszą osobą, która to zrobi.

Dodaj komentarz

Możliwość komentowania dostępna jest tylko po zalogowaniu. Załóż konto lub zaloguj się aby móc pisać komentarze lub oceniać komentarze innych.

Te artykuły mogą Cię zainteresować

Przejdź do
css.php
Copyright © 2024