3
3
Artykuł promocyjny. Firmy często borykają się z problemami technologicznymi, pojawiającymi się np. na liniach produkcyjnych, których standardowe analizy laboratoryjne nie są w stanie rozwiązać. W takiej sytuacji potrzeba nieszablonowego podejścia do problemu, popartego szeroką wiedzą oraz często dostępem do zaawansowanej aparatury chemicznej. Laboratoria badawcze Waste-Klastra Poznańskiego Parku Naukowo-Technologicznego dysponują takim sprzętem i nie raz już ratowały firmy z opresji.
Jednym z najbardziej użytecznych narzędzi analitycznych w tego typu zagadnieniach jest elektronowy mikroskop skaningowy wyposażony w spektrometr do analizy składu pierwiastkowego (SEM-EDS). Dotychczas już kilkukrotnie zespół Waste-Klastra pomógł przedsiębiorstwom zdiagnozować problem, co było pomocne przy jego wyeliminowaniu.
– Zwykle zaczyna się od kontaktu klienta, który nakreśla nam problem, staramy się uzyskać jak najwięcej informacji. Następnie robimy burzę mózgów i sprawdzamy, czy mamy możliwości, aby pomóc przedsiębiorcy. Ustalamy strategię i działamy. Zazwyczaj w trakcie badania powstają nowe trudności, ale rodzą się też pomysły ich rozwiązania. – tłumaczy dr Patryk Bielecki, kierownik Waste Klastra PPNT.
Od pęcherzy na wyrobach gumowych do zanieczyszczenia produktów spożywczych
Wśród ciekawszych zagadnień zleconych do laboratorium Waste-Klastra, dr Bielecki wymienia między innymi ustalenie przyczyn powstawania pęcherzy w wyrobach gumowych, identyfikacja zanieczyszczeń w wyrobach spożywczych lub materiałach do dociepleń czy zbadanie źródła pochodzenia osadu na linii produkcyjnej. Zazwyczaj punktem wyjścia w takich przypadkach jest analiza mikroskopowa SEM, która pozwala na bardzo dokładne przyjrzenie się strukturze próbki. Uzyskane w ten sposób informacje niekiedy są wystarczające, aby zdiagnozować problem lub stanowią dobrą bazę do dalszych badań.
– W oparciu o możliwości skaningowego mikroskopu elektronowego były analizowane np. pęcherze powstałe w wyrobach gumowych. Wnikliwa ocena wyników pomogła w ustaleniu przyczyny zachodzenia tych niekorzystnych zjawisk, a w rezultacie rozwiązania problemu. – tłumaczy dr Patryk Bielecki.
Czasami jedno badanie to za mało
Zdarzają się sytuacje, że zastosowanie SEM w głównej mierze pomaga zlokalizować problem w próbce lub wskazać pochodzenie zanieczyszczeń.
– Taką sytuację odnotowaliśmy dla prób zanieczyszczeń na linii produkcyjnej materiału do dociepleń. – dodaje kierownik Waste-Klastra PPNT.
Wówczas identyfikacja określonego rodzaju substancji chemicznej, obserwowanej mikroskopowo wymagała przeprowadzenia dodatkowych analiz przy użyciu innych metod analitycznych, w tym przypadku pomocna była spektroskopia IR. Wskazany związek został zlokalizowany na linii produkcyjnej i wyeliminowano jego wpływ na powstający produkt końcowy.
Zaprezentowane przykłady, to tylko niewielki fragment analiz przeprowadzonych w laboratorium Waste-Klaster. Sukces tych badań jest w głównej mierze efektem wykorzystania zaawansowanego technologiczne sprzętu pomiarowego m.in. SEM. Na terenie Poznańskiego Parku Naukowo-Technologicznego jest bogate zaplecze aparaturowe. Jednak same urządzenia dostarczą nam jedynie „surowych” informacji o próbce. Dopiero w połączeniu z wiedzą i zaangażowaniem zespołu specjalistów, można znaleźć odpowiedź i właściwe rozwiązanie problemu.