Ważą się zmiany w ustawie metropolitalnej

– W ciągu najbliższych tygodni będzie wiadomo, czy projektowane zmiany Ustawy o związku metropolitalnym w woj. śląskim zostaną przyjęte w perspektywie umożliwiającej ich wejście w życie od 1 stycznia 2025 r. – zasygnalizował w środę przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierz Karolczak.

Podczas środowej sesji zgromadzenie GZM przedstawiciele jej gmin członkowskich uchylili swoją uchwałę z grudnia 2023 roku ws. udzielenia pomocy finansowej w br. gminom Metropolii na przygotowanie budowy instalacji termicznego przekształcania odpadów (spalarni).

Przeniesione koszty

Było to następstwo, z jednej strony, przeniesienia kosztów przedsięwzięcia na następny rok, a z drugiej – prac legislacyjnych w zakresie ustawy metropolitalnej. Mogły by usunąć one m.in. dotychczasowe problemy z przygotowaniem budowy instalacji termicznego przetwarzania odpadów, wobec których przyjęto formułę zakładającą wspólne przeprowadzenie przedsięwzięcia przez gminy.

Przedstawiciele GZM w ostatnich latach wskazywali na ustawowe ograniczenia, które uniemożliwiły dotąd realizację takiego projektu przez Metropolię (wobec przypisanego jej ustawowo zamkniętego katalogu zadań). M.in. w 2021 r. przedstawiciele GZM uznali, że aby powołać spółkę celową do budowy spalarni, potrzebna byłaby nowelizacja ustawy stanowiącej Metropolię.

Wsparcie wojewody

Wolę pomocy przy zmianach prawnych usuwających bariery w funkcjonowaniu GZM zadeklarował krótko po swoim powołaniu wojewoda śląski Marek Wójcik, który w przeszłości był współtwórcą jednego z projektów ustawy metropolitalnej. W ostatnich miesiącach przedstawiciele Metropolii sygnalizowali trwające prace.

W środę burmistrz Wojkowic Tomasz Szczerba zapytał w wolnych wnioskach na zakończenie obrad zgromadzenia, jaka jest realna perspektywa wdrożenia zmian ustawowych, aby one zaczęły funkcjonować np. w pierwszym kwartale 2025 r. – m.in. w kontekście corocznej dyskusji członków GZM o sposobie finansowania komunikacji miejskiej na jej terenie.

Zmiana koncepcji

– Jeszcze przed wakacjami w tym zakresie byłem optymistą, kiedy rozmawialiśmy o przygotowaniu projektu ustawy. W wakacje zmieniła się trochę koncepcja, która wcześniej zakładała, że mogła to być jedna ustawa o związkach policentrycznych. W tej chwili rozmawiamy o jednej ustawie o związku metropolitalnym w woj. pomorskim i w ramach tej ustawy o zmianie naszej ustawy – wyjaśnił Karolczak.

– W dalszym ciągu wydaje się, że jest to możliwe (wejście w życie nowych przepisów od 1 stycznia 2025 r.), chociaż sytuacja kryzysowa – zwłaszcza, która ma w tej chwili miejsce; rząd ma teraz trochę inne priorytety – może spowodować, że nie uda nam się tego zrobić od 1 stycznia, a wtedy może być problem, aby zachować ciągłość budżetową. I wtedy większe zmiany mogłyby nastąpić od 1 stycznia 2026 r. –  uściślił Kazimierz Karolczak.

Jest nadzieja na wejście ustawy jeszcze w tym roku

– Wydaje się, że najbliższe dwa-trzy tygodnie pokażą, czy ruszymy z tym projektem i czy będzie rzeczywiście możliwość, by Sejm go przyjął i taka ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw, aby mogła wejść w życie przed końcem roku. W każdym razie robimy wszystko, aby tak było – zadeklarował przewodniczący zarządu Metropolii.

GZM powstała 1 lipca 2017 r., a zaczęła działać od 1 stycznia 2018 r. Organizacja – mocą ustawy metropolitalnej – zrzesza 41 miast i gmin centralnej części woj. śląskiego, zamieszkanych przez ok. 2,25 mln osób. Wśród ustawowych zadań Metropolii ustalono planowanie przestrzenne, działania na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego, transport publiczny i promocję.