Zjednoczeni przeciwko składowaniu odpadów promieniotwórczych

Chorwacki plan budowy składowiska radioaktywnych odpadów w okolicy Trgovskiej Gory, blisko granicy z Bośnią i Hercegowiną zjednoczył już sześć gmin. W czterech z nich zamieszkuje ludność zarówno bośniacka i chorwacka – Bosanska Krupa, Buzim, Cazin i Velika Kladusa. Dwie pozostałe stanowi ludność serbska. Jednak wszystkie znajdują się w rejonie planowanego składowiska promieniotwórczych odpadów i obawiają się chorwackiej inwestycji. Dodatkowe obawy niesie fakt ingerencji w naturalne piękno środowiska regionu, który znajduje się w dorzeczu rzeki Una, a także wpływ na rozwój turystyki i rolnictwa ekologicznego.

Burmistrz Dvor, Nikola Arbutina, dodaje, że zaledwie cztery kilometry od Dvor znajduje się już podziemny magazyn amunicji armii Čerkezevac. We wspólnym liście do premiera Bośni Denisa Zvizdića, wzywają rząd do interwencji, równocześnie – w przypadku braku reakcji ze strony państwa, grożąc podjęciem działań prawnych przeciwko krajowym instytucjom.

Sasa Medkovic, szef państwowego urzędu do spraw bezpieczeństwa radiologicznego i jądrowego powiedział, że budowa nie ma wpływu na środowisko. Zaznaczył również, że składowisko przyniesie również korzyści mieszkańcom w postaci dodatkowych środków unijnych oraz inwestycje o wartości kilkudziesięciu milionów euro. Bośnia będzie miała również prawo do ubiegania się o dodatkowe środki na ochronę środowiska. Zaznaczył również, że Chorwacja ma prawo sama decydować o problemie. Jednakże lokalni urzędnicy oraz obywatele są zjednoczeni i zdeterminowani do zablokowania tego projektu.

Chorwackie Ministerstwo Gospodarki porównało podobne projekty w UE, przy czym stwierdziło że chorwackie składowisko będzie tańsze i bezpieczniejsze od planowanej budowy przez Słowenię w Vrbinie, niedaleko Krško. 30 km od Zagrzebia.

Wybór lokalizacji został zapisany w chorwackim planie zagospodarowania przestrzennego w 1999 r., jednakże już wtedy protesty mieszkańców (zebrano 16 tys. podpisów), uniemożliwiły deponowanie promieniotwórczych odpadów.

Zgodnie z europejskimi normami, Chorwacja zobowiązana jest do przyjęcia krajowego programu usuwania radioaktywnych odpadów do końca tego roku. Program zakłada przeniesienie wszystkich materiałów promieniotwórczych, pochodzących głównie z elektrowni jądrowej w Krško – przed końcem 2018 r.

Opracowanie na podstawie: BalkanInsight.com, rtvslo.si.