Już w latach 2013-2014 NIK stwierdził nieprawidłowe udzielanie przez powiaty dotacji ze środków pochodzących z kar oraz opłat za korzystanie ze środowiska. Starostwa finansowały zadania nienależące do ich kompetencji lub okazywały się niezgodne z celami ustawy Prawo ochrony środowiska.
Zła interpretacja przepisów
Ostatnia kontrola – zakończona w 2017 r. – miała na celu sprawdzić finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej przez powiaty i gminy. Zdaniem NIK większość wykrytych nieprawidłowości wynika w dużej mierze z wadliwej interpretacji przez samorządy przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska.
Problemy miał potęgować fakt, że opinie w kwestii interpretacji przepisów, o które zwracały się gminy i powiaty, wydawane były i przez Ministerstwo Środowiska, i regionalne izby obrachunkowe. Zgodnie z tymi opiniami niewydatkowane w danym roku środki z opłat i kar mogły być w latach następnych wydatkowane na inne cele niż wymienione w ustawie POŚ. Zdaniem NIK taka interpretacja jest błędna i niezgodna z ustawą POŚ, na co Izba miała zwracać uwagę już w 2014 r.
NIK domaga się zapewnienia, że w latach następnych pieniądze niewydatkowanych w danym roku budżetowym środków, pochodzących z opłat i kar za korzystanie ze środowiska, przeznaczone zostały na zadania związane właśnie z ochroną środowiska i gospodarką wodną.
Izba wnioskuje też o rozszerzenia katalogu zadań, które mogłyby być finansowane ze środków pochodzących z opłat i kar o przedsięwzięcia związane z ochroną i przywracaniem chronionych gatunków roślin lub zwierząt, związane z utrzymaniem i zachowaniem parków oraz ogrodów będących przedmiotem ochrony uwzględnionych w przepisach o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
Pieniądze na likwidację azbestu
Także w 2014 r. NIK skierował do ministra środowiska wniosek o zmiany w przepisach umożliwiające przekazywanie dotacji osobom prywatnym z przeznaczeniem na demontaż, transport i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest. – Wniosek ten dotychczas nie został zrealizowany, pomimo że zmiana przepisów pozwoliłaby na pożądane dla ochrony środowiska wsparcie działań związanych z oczyszczaniem kraju z azbestu – czytamy w opinii Izby.
W podsumowaniu NIK wnioskuje o zmiany przepisów ustawy POŚ (art. 403 ust. 4), które miałyby na celu „(…) zapewnienie możliwości udzielania ze środków pochodzących z opłat i kar za korzystanie ze środowiska dotacji celowych także na finansowanie i dofinansowanie kosztów zadań nie inwestycyjnych, w tym w szczególności na usuwanie, transport i zagospodarowanie wyrobów zawierających azbest.
Komentarze (0)