Nawożenie roślin w zgodzie z naturą

Liczne zadania związane z kształtowaniem krajobrazu i estetyki miast oraz utrzymaniem dobrostanu istniejącej zieleni zyskują nowy wymiar, który trzeba mieć na uwadze. Obecnie liczą się nie tylko takie kwestie, jak poszanowanie środowiska naturalnego czy zgodność działań z przepisami prawa, ale również ich „przyjazność” dla społeczności lokalnej, rozumiana jako odpowiadanie na potrzeby mieszkańców danego miasta czy dzielnicy. Aktywność organizacji społecznych powoływanych w celu działania na rzecz poprawy warunków życia w miastach z jednej strony stanowi inspirację, z drugiej zaś wyzwanie dla administracji publicznej.

Wszechstronna ekologia

Jednym z obszarów, w których rola społeczeństwa rośnie dynamicznie, jest ekologia. Ludzie dokonują coraz bardziej świadomych wyborów konsumenckich w takich dziedzinach jak żywienie, higiena, zakup odzieży czy artykułów wyposażenia domu. Trendy slow life, zero waste, weganizm, minimalizm czy współdzielenie nie są już tylko marginalnymi zjawiskami z zakamarków Internetu, ale mają realny wpływ na gospodarkę. Łatwo przewidzieć więc, że rosnące zainteresowanie mieszkańców miast powiększaniem areału terenów zieleni i miejsc do spędzania wolnego czasu na łonie natury przybierze wkrótce bardziej wyrafinowane oczekiwania. Już dziś pojawia się potrzeba umieszczania instalacji sprzyjających owadom w miastach, poidełek dla motyli, hoteli dla owadów, domków dla pszczół murarek, zakładania kwietnych łąk i budowania niestandardowych placów zabaw dla dzieci oraz dorosłych, ale również ekologicznego podejścia do pielęgnacji terenów, które służyć mają mieszkańcom. Warto więc przyjrzeć się bliżej możliwościom pielęgnacji takich obszarów i odpowiedzieć sobie na pytanie, czy pracując w zieleniarskiej branży, da się być jeszcze bardziej przyjaznym naturze i mieszkańcom?

Tradycyjnie dbanie o zieleń miejską, oprócz konserwacji i odświeżania szaty roślinnej, polega na usuwaniu skoszonej trawy, opadłych liści, połamanych gałęzi czy zaatakowanych przez szkodniki roślin. Masa roślinna z terenów zieleni miejskiej jest usuwana głównie jako odpad uciążliwy dla środowiska i gospodarki komunalnej. Szacuje się, że odpady usuwane z terenów miejskiej zieleni w Warszawie stanowią ponad 18% wszystkich odpadów komunalnych. Zachowanie estetyki miast wymusza więc niwelowanie znacznych ilości biomasy, która w warunkach naturalnych byłaby źródłem próchnicy i składników pokarmowych dla roślin. Konieczne zatem jest nawożenie terenów miejskich, aby zapewnić roślinom ilość minerałów gwarantującą zdrowy wzrost, szczególnie w trudnych dla nich czasach, gdy pogoda staje się coraz mniej przewidywalna, jakość gleb coraz słabsza, a oczekiwania mieszkańców coraz wyższe.

Naturalne nawożenie

W kontekście rosnących oczekiwań konsumenckich w kwestiach zarówno transparentności działań włodarzy miejskich, jak i stosowanych rozwiązań proekologicznych nie dziwi wzrost zainteresowania naturalnymi metodami nawożenia wśród decydentów w urzędach miast obecnych na branżowych szkoleniach i prelekcjach. Przypomnijmy jednocześnie, z jakimi konsekwencjami wiąże się nawożenie nie oparte na naturalnych składnikach. Nadmiar azotu w intensywnym nawożeniu powoduje wybujały wzrost, przerost tkanek, w rezultacie czego ściany komórkowe roślin stają się cieńsze, a te stają się mniej odporne na warunki zewnętrzne, w tym na zimowanie czy urazy mechaniczne (np. trawa na deptanie). Mniejsza jest też odporność na choroby grzybowe i szkodniki, a dojrzewanie owoców staje się opóźnione. Z kolei w przypadku niedoboru azotu wskutek brak nawożenia następuje zahamowanie wzrostu roślin, zmniejsza się produkcja chlorofilu, dochodzi do późniejszego kwitnienia, a owoce rodzą się małe.

Warto więc usystematyzować wiedzę dotyczącą poszczególnych metod nawożenia, aby każdy świadomie mógł podjąć decyzję, jakie założenia przyjąć w planach na kolejne sezony, co warto przetestować w sezonie bieżącym, jakich argumentów można używać w komunikacji z mieszkańcami. Jeżeli pielęgnujemy zieleń metodami naturalnymi lub właśnie decydujemy się przejść na nawożenie organiczne, warto wykorzystać ten fakt w komunikacji ze wszystkimi interesariuszami. Głośnym i pozytywnym echem w mediach odbił się na przykład niedawno wprowadzony przez toruński magistrat zakaz stosowania w tym mieście środka chwastobójczego zawierającego rakotwórczy glifosat.
Współpraca między wykonawcą a zamawiającym usługi pielęgnacji zieleni zdecydowanie zwiększa prawdopodobieństwo powodzenia całego przedsięwzięcia. Mając na uwadze długookresowe cele zachowania jak najlepszych warunków środowiskowych dla fauny, flory i mieszkańców danego terenu, warto rozważyć wcześniejszą rozmowę z wykonawcami o metodach nawożenia zieleni w terenach miejskich.

Sposoby nawożenia – wpływ na rośliny, zalety i wady

Materiał pochodzi z “Zieleni Miejskiej” (04/2019).